Jizzax politexnika instituti yo’l-muhandislik yo’nalishi №676\21 guruh talabasi qarshiboyev dilmurod
Yüklə 1,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Muhandislik geologiyasida gruntlar
| JIZZAX POLITEXNIKA INSTITUTI YO’L-MUHANDISLIK YO’NALISHI №676\21 GURUH TALABASI QARSHIBOYEV DILMUROD Muhondislik geologiyasi va gruntlar mexanikasi foni va uning bo'linishi 1 Reja 1. Muhandislik geologiyasida gruntlar 2. Gruntli materiallardan barpo etiladigan to’g’onlarning umumiy tasnifi 3. Muhandislik - geologik qidiruvlar va gruntli materiallarning fizik- mexanik tavsiflari 4. To’g’onlarni barpo etish uchun ishlatiladigan gruntli materiallar 2 Muhandislik geologiyasida gruntlar XVII - XVIII asrlarda quruvchi muhandislar joylarning muhandis-geologik sharoitlarini o’zlari aniqlaganlar va shunga yarasha loyihalarshtirganlar. XIX asrda yirik sanoat yo’llarini qurishda quruvchlar turli geologik jarayonlarga (surilma, karst hodisasi, abraziya va boshqalar) duch keladilar. Bu hodisalarni o’rganish jarayonida ko’pgina ma’lumotlar to’plana boshlandi va bu ma’lumotlar asosida 1923 yilda Leningrad shahrida birinchi “Geologik-yo’l qurilish byurosi” tashkil etildi. Shundan so’ng yirik temir yo’l va avtomobil yo’llarini qurish ishlari rivojlana boshladi. Muhandislik geologiyasi fani murakkab geologik va tabiiy sharoitlarda juda katta vazifalarni bajarishga kirishdi. 1917-1925 yillarda mamlakatda qurilish ishlari keng avj ola boshladi. Jumladan , bir qancha yirik kanallar, sug’orish tarmoqlari (O’rta Osiyoda) hamda yirik suv omborlari qurildi.Muhandislik geologiyasi fani, o’z navbatida, quyidagi mustaqil fanlarni o’z ichiga oladi: 1. Gruntshunoslik – gruntlar haqidagi fan bo’lib, inshoot zaminini tashkil etuvchi , qurilish materiali bo’lib xizmat qiluvchi tog’ jinslarinng tarkibi, tuzilishi va xossalarini o’rganadi. 2. Gruntlar mexanikasi – gruntlarning turg’unligi va mustahkamligini o’rganadi. 3. Muhandislik geodinamikasi – geologik jarayon va hodisalarni o’rganadi. 4. Regional muhandislik geologiyasi – joylarni bir xil muhandis-geologik sharoitga qarab viloyatlarga ajratib o’rganadi. Hozirgi davrda muhandislik geologiyasining boshqa tarmoqlari ham keng rivojlana boshladi. Bulardan lyossshunoslik – bu, lyossimon tog’ jinslari, muzshunoslik – muzlagan gruntlarni, dengiz-muhandislik geologiyasini o’rganuvchi fanlar taraqqiy etmoqda. 3 Hozirgi davrda muhandislik inshootlarni muhandis-geologik ishlarining xulosasisiz loyihalash man etiladi. Joylarning geologik sharotini bilmay turib, avtomobil yo’llarining yo’nalishini tanlash mumkin emas, ko’priklarni, yo’l inshootlarini loyihalash ham shular jumlasiga kiradi. Avtmobil yo’llarini, ko’priklarni hamda aerodromlarni qurishda har turdagi to’g jinslari inshootning zamini yoki qurilish materiali sifatida ishlatiladi. Buning 19 uchun tog ’ jinlslarining tarkibi, tuzilishi va xossalarini bilish talab etiladi. Bu vazifalarni muhandislik geologiyasi fani yordamida hal etish mumkin. Muhandislik geologiyasi fani geologiya fanining boshqa sohalari bilan chambarchas bog’liq. Masalan, mineralogiya, tarixiy geologiya, petrografiya, geomorfologiya, tektonika, geofizika shular jumlasidandi 4 Yüklə 1,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|