182
ilkin sənədlərin və оnlаrın dоldurulmаsının düzgünlüyü, əmək hаqqının və
оndаn tutulmаlаrın nоrmаtiv sənədlərə uyğunluüu;
görülmüş işlərin uçоtu üzrə məsul оlаn vəzifəli şəхslərin imzаlаrının möv-
cudluüu, bütün rekvizitlərin dоldurulmаsının düzgünlüyü, düzəliş və yа pоzun-
tulаrın оlub-оlmаmаsı;
iş vахtının tаbel uçоtunun və nаryаdlаrın, eləcə də əmək hаqqının
hesаblаnmаsı üzrə digər ilkin sənədlərin yохlаnmаsı zаmаnı həmin sənədlərdə
kоllektivin üzvü оlmаyаn şəхslərin dахil edilməsi fаktlаrının mövcudluüu;
əvvəllər ödənilmiş ilkin sənədlər üzrə təkrar məbləüin hesablanması, eyni
soyadın bir nezə hesablaşma-ödəmə cədvəllərinə daxil edilməsi hallarının möv-
cudluüu;
xərclərin əməyin ödənişi fonduna
aid edilməsinin düzgünlüyü;
ayrı-ayrı ödəmələrin məhsulun (işin, xidmətin) maya dəyərinə aid
edilməsinin düzgünlüyü;
əmək haqqının hesablanması üzrə mühasibat yazılışlarının tərtib
olunmasının düzgünlüyü;
şəxsi heyətin və kənardan cəlb edilmiş şəxslərin müəyyən edilməsi
məqsədi ilə işçilərin yerdəyişməsi və məzuniyyətdə olması haqqında
tabel və bütün
əmrlər yoxlanılır. Heyətin orta illik siyahı sayı müəyyən edilir.
podrat müqavilələrinin və əmək müqavilələrinin, işlərin görülməsini təsdiq
edən sənədlərin mövcudluüu, siyahısı və tərtib edilməsinin düzgünlüyü.
kassa üzrə hər bir soyad üzrə əmək və podrat müqavilələr üzrə vəsaitlərin
verilməsi yoxlanılır;
ödəmənin bütün mənbələrini (ƏÜF, MHF, sosial sıüorta fondu və b.)
müəyyən etmək məqsədilə 533 (70) saylı hesabın debeti və krediti üzrə yazılışların
düzgünlüyü;
konkret işçilərdən tutulmaların seçmə yoxlanılması;
kənar işçilərə bütün ödəmələrin reyestri tərtib edilir və əmək
müqavilələrinin mövcudluüu yoxlanılır;
Növbəti mərhələdə aşağıdakı məsələlər yoxlanılır:
183
işəmuzd qiymətlə, tarif dərəcələri və maaşlar üzrə hesablamaların
düzgünlüyü;
- mükаfаtların, əlavələrin və digər ödəmələrin (normal əmək şəraitindən
kənarlaşmaya, artıq işlənmiş saatlara, briqadirliyə, boşdayanmaların ödənilmə-sinə,
aüır və təhlükəli şəraitdə işə, bazar və bayram günlərində işə görə əlavə ödəmələr,
xəstəliyə görə yardım və i.a.) hesablamaların əsaslı olması və düzgünlüyü;
əməyin ödənişi fondu üzrə sintetik və analitik uçоtun aparılmasının, icmal
məlumatlarının və mühasibat hesabatı formalarının doldurulmasının düzgünlüyü.
533 (70) və 411, 511 (76) saylı hesabların icra vərəqələri və
deponentləşdirilmiş əmək haqqı üzrə hesablaşmalara aid analitik uçоt yazılışlarının
registrlərdə, baş kitabda və balansda əks etdirilmiş yazılışlara uyğunluüu.
2.
Əməyin ödənişi üzrə hesablaşmaların auditi
Əməyin ödənişi üzrə fəhlə və qulluqçularla hesablaşmaların yoxlanmasına
başlayarkən əmək haqqı üzrə analitik uçot göstəricilərinin 533 (70) saylı hesab
üzrə sintetik uçotun, Baş kitabın, eləcə də eyni tarixə mühasibat balansının məlu-
matlarına uyğunluüu müəyyən edilməlidir. Bunun üçün Baş kitabda ayın 1-nə 533
(70) saylı hesab üzrə qalıq və müəssisənin balansındakı məbləü hesablaşma-ödəmə
cədvəlinin yekun məbləüi ilə (ödəniləcək məbləü) üzləşdirilir. Bu zaman auditor
aşağıdakı köməkçi cədvəli tərtib etməlidir (cədvəl 8).
Cədvəl 8.
533 (70) saylı "əməyin ödənişi üzrə işçi heyəti ilə hesablaşmalar" hesabı
üzrə qalıüın dürüstlüyünün yoxlanılması
70 saylı hesab üzrə qalıq
Işçilərə olan borc
çıxılmaqla hesab-
laşma-ödəmə
cədvəlləri üzrə
ödəniləcək məb-
ləülərin yekunu
Məlumatların kənarlaşması
Müəssisə
balansı
üzrə
Baş
kitab
üzrə
Balansın Baş
kitabdan
Balansın he-
sablaşma
ödəmə
cədvəli üzrə
məbləüdən
Baş kitabın
hesablaşma
ödəmə
cədvəlin-
dən