Karimova maktabgacha ta’limning me’yoriy asoslari

Mashg‘ulot (guruh) xonasini jihozlash

86.	Proyektor	dona	1	1	1	1	1
87.	Interaktiv doska	dona	1	1	1	1	1
88.	Televizor	dona	1	1	1	1	1
89.	Yumshoq o‘rindiqli bolalar burchagi (divan, 2 ta kresla)	to‘plam	1	1	1	1	1
90.	Xona o‘simliklari	dona	4	6	8	8	8
91.	Xona o‘simliklari uchun taglik	dona	gullar tuvagi miqdori bo‘yicha	gullar tuvagi miqdori bo‘yicha	gullar tuvagi miqdori bo‘yicha	gullar tuvagi miqdori bo‘yicha	gullar tuvagi miqdori bo‘yicha
92.	Akvarium	dona	1	1	1	1	1
93.	Qushlar uchun qafas	dona	1	1	1	1	1
94.	Kompyuter	dona	1	1	1	1	1
95.	Printer	dona	1	1	1	1	1
96.	Interaktiv planshet	dona	1	1	1	1	1
97.	Ko‘chma audiokarnay	dona	1	1	1	1	1
	Milliy burchak uchun jihozlar
98.	Ayvon	dona	1	1	1	1	1
99	Xontaxta (milliy stolcha)	dona	1	1	1	1	1
100	Qo‘g‘irchoq qiz bola milliy kiyimlarda	dona	1	1	1	1	1
101	Qo‘g‘irchoq o‘g‘il bola milliy kiyimlarda	dona	1	1	1	1	1
102	Milliy idish-tovoqlar to‘plami	to‘plam	1	1	1	1	1
103	Ko‘rpa	dona	ayvon o‘lchami bo‘yicha	ayvon o‘lchami bo‘yicha	ayvon o‘lchami bo‘yicha	ayvon o‘lchami bo‘yicha	ayvon o‘lchami bo‘yicha
104	Duppi	dona	2	2	2	2	2
105	Mevalar modellari (mum nusxa)	to‘plam	1	1	1	1	1
106	Nonlar modellari (mum nusxa)	dona	2	2	2	2	2
107	Somsalar modellari (mum nusxa)	dona	2	2	2	2	2
108	Adras	metr	burchak o‘lchami bo‘yicha	burchak o‘lchami bo‘yicha	burchak o‘lchami bo‘yicha	burchak o‘lchami bo‘yicha	burchak o‘lchami bo‘yicha

Tayanch tushunchalar
Kegli-ma’lum tartibda terilgan figuralarni shar yumalatib urib yiqitadigan o’yin
Gimnastika- (yunoncha gymnastike mashq qilaman) — 1) jismoniy mashqlar tizimi, jismoniy tarbiyaning muhim turi.
Sujet- (fransuzchadan tarjimasi — predmet, mazmun, narsa) — badiiy asar mazmunini tashkil etadigan, bir-biri bilan oʻzaro bogʻliqlikda kechadigan, qahramonlar oʻrtasidagi aloqalardan tarkib topgan voqealar tizimi.
Pazl- (inglizcha “pazzle”, ya’ni boshqotirma so’zidan kelib chiqqan)
Lupa- Kichkina narsani 2 martadan 40—50 martagacha katga qilib koʻrsa-tadigan qavariq shisha, yigʻuvchi linza
Mikroskop- (mikro... va yun. skopeo — qarayman) — mikrozarralarni, koʻzga koʻrinmaydigan juda mayda narsalarni kattalashtirib kursatadigan optik asbob
Konstruktor- Bolalarning turli mashina va inshootlar yasashi uchun moʻljallangan detallar toʻplami.
Mozaika- (frans. masaique — muzalarga bagʻishlangan) — bir xil yoki turli xom ashyo (koshin, tosh, yogoch, marmar, metall va boshqalar) bulaklaridan ishlangan tasvir, naqsh
Mavzu yuzasidan savollar

1. Kegli guruhlarda nechta to’plamdan bo’lishi kerak?

   
   

2. Didaktik o’yinlar to’plama har bir guruhda nechtadan bo’lishi kerak?

   
   

3. Mikroskop qaysi guruhlarda bo’lishi lozim?

   
   

4. Ijodiy rivojlantirish uchun guruhlarga nimalar zarur?

   
   

5. Mashg’ulot xonasida qanday jihozlar bo’lishi lozim?

   
   

6. Qisqa muddatli guruhlarda qanday o’yinchoqlar bo’lishi kerak?

   
   

7. Qo’shimcha jihozlarga nimalar kiradi?

   
   

8. Bilish jarayonini rivojlantirish uchun guruhlarda nimalar bo’lishi lozim?

   
   

9. Nutqni rivojlantirish uchun kichik guruhlarda nimalar bo’lishi kerak?

   
   

10. Ijodiy rivojlantirish uchun o’rta guruhlarda nimalar bo’lishi kerak?

    
    

*Mavzu yuzasidan testlar

1. 
   
   Quyidagi jihozlardan qay biri har bir bolaga bittadan bo’lishi kerak?
   

1. rangli bayroq

   
   

2. kegli
   

3. futbol to’pi
   

4. arqoncha

   
   

2. 
   
   Odam anatomiyasi bo’yicha plakatlar qaysi sohaga tegishli?
   

1. jismoniy rivojlanish

   
   

2. ijodiy rivojlanish

   
   

3. nutqni rivojlantirish

   
   

4. ijtimoiy rivojlanish

   
   

3. 
   
   Quyidagilardan qay biri har bir guruhda 5 tadan bo’lishi kerak?
   

1. qo’g’irchoq

   
   

2. ayiqcha
   

3. kitoblar
   

4. mozaika
   

4. 
   
   Ingliz alfaviti bo’yicha kartalar qaysi guruhlarda bo’lishi kerak?
   

1. katta va tayyorlov

   
   

2. katta
   

3. tayyorlov
   

4. barcha guruhlarda

   
   

5. 
   
   Yil fasllari tasvirlangan sujetli rasm qaysi guruhlarda bo’lishi lozim?
   

1. har bir guruhda 1 tadan

   
   

2. katta va tayyorlov guruhlarida 1 tadan

   
   

3. o’rta, katta va tayyorlov guruhlarida 1 tadan

   
   

4. tayyorlov guruhida 1 ta

   
   

6. 
   
   O’zbek xalq ertak kitoblari har bir guruhda nechtadan bo’lishi kerak?
   

1. har bir guruhda 10 tadan

   
   

2. har bir guruhda 5 tadan

   
   

3. katta va tayyorlov guruhlarida 15 tadan

   
   

4. kichik guruhlardan boshqa guruhlarda 10 tadan

   
   

Mavzu yuzasidan topshiriq
Quyida yozilgan jihozlarni o’qib chiqing. Qaysi rivojlanish sohasiga kirsa, o’sha qatorga yozing.
Mumli rangli bo‘r qalamchalar, turli rangdagi lentalar, mavsumiy kiyimlar to‘plami, ertak qahramonlari, frebel sovg‘alari, montessori metodikasi bo‘yicha o‘yinlar, kinetik qum, gimnastika tayoqchasi, stol teatri, palitra, barmoq teatri, muhrlar, turli shakllardagi yog‘och piramidalar, hayvonlarning niqoblari, otish uchun o‘rnatilgan nishon, asfaltga chizish uchun rangli bo‘r qalamchalar, multimedia materiallari, sanoq cho‘plar, tuproq

Jismoniy rivojlanish va sog’lom turmush tarzi	Ijtimoiy va hissiy rivojlanish	Nutq, muloqot, o‘qish va yozish ko‘nikmalari	Bilish jarayonini rivojlantirish
Ijodiy rivojlanish

Xulosa
Bugungi kunda maktabgacha ta’lim sohasiga katta e’tibor berilmoqda. Maktabgacha ta’lim sohasida o’quv adabiyotlarini nashrga tayyorlash va chop etish, ushbu sohadagi mutaxassislarning malakasini oshirishga, bo’lajak tarbiyachilarning bilimlarini boyitishga xizmat qiladi. Ayni kunda maktabgacha ta’lim sohasida adabiyotlarning boshqa sohalarga qaraganda ancha kamligi hech kimga sir emas. Shuning uchun bu muammo bot-bot takrorlanadi.

“Maktabgacha ta’limning me’yoriy asoslari” fanidan ushbu darslik bo’lajak tarbiyachilarning sohadagi me’yoriy hujjatlarni o’rganishlariga qaratilgan bo’lib, III bo’limdan iborat:
I bo’lim- Maktabgacha ta’limning huquqiy me’yoriy asoslari deb nomlanib, O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risi”dagi Qonuni mazmuni va ta’limni isloh qilishdagi o’rni, O‘zbekiston Respublikasi Maktabgacha ta’lim tizimini 2030-yilgacha rivojlantirish konsepsiyasining mazmun-mohiyati, Maktabgacha ta’lim sohasida chiqarilgan Qaror, Farmon, buyruq, Farmoyishlar, Bola huquqlari to‘g‘risidagi konvensiya kabi to’rtta bobdan iborat.
II bo’lim- Maktabgacha ta’limni tashkil etishning me’yoriy asoslari deb nomlanib, Umumiy tipdagi davlat va nodavlat maktabgacha ta'lim tashkilotlari to’g’risida Nizom, O‘zbekiston Respublikasining ilk va maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishiga qo‘yiladigan Davlat talablarini amaliyotga tadbiq etish, “Davlat maktabgacha ta’lim tashkilotlari pedagoglarining ish hujjatlarini tasdiqlash to’g’risida”gi 155-sonli buyruqning mazmuni kabi uchta bobdan iborat.
III bo’lim- Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida ta’lim-tarbiya jarayonini tashkil etishning me’yoriy asoslari deb nomlanib, “Ilk qadam” davlat o’quv dasturini amaliyotga tadbiq etish, “Ilm yo’li” variativ dasturining mazmuni kabi ikkita bobdan iborat.
Har bir bob bir nechta kichik mavzulardan tashkil topgan bo’lib, asossiy mazmunni ochib berishga xizmat qiladi.
Maktabgacha ta’limning me’yoriy asoslari fani bo‘lajak tarbiyachilarni ta’lim-tarbiya qonuniyatlari bilan yaqindan tanishtirishni, maktabgacha ta’limga qo‘yilgan talablar, tamoyillari, mazmuni va tarbiyachining shakllantirishni pedagogik asoslarini o‘rgatadi.
Bo’lajak tarbiyachilar darslikdan maktabgacha ta’lim sohasining huquqiy-me’yoriy asoslarini, maktabgacha ta’limda ish hujjatlari bilan ishlashni, maktabgacha ta’limni tashkil etishni va boshqa faoliyatlarni tashkil etishda o’zlariga yordam beradigan amaliy materiallarni topa oladilar.
Maktabgacha ta’lim sohasida ta’lim-tarbiya ishining muvaffaqiyati ko’p jihatdan maktabgacha ta’limda me’yoriy asoslarni to’liq o’zlashtirishiga bog’liq. Shuning uchun darslikdan maqsad bo’lajak tarbiyachilarga ta’lim-tarbiyani to’g’ri yo’lga qo’yish va vazifalarni hal etishda yordam berishdan iborat.
Ushbu darslikda maktabgacha ta’limning huquqiy-me’yoriy asoslari, maktabgacha ta’limda ta’lim-tarbiya jarayonini tashkil etishning me’yoriy asoslari, maktabgacha ta’limni tashkil qilish, maktabgacha ta’lim tashkilotlarida ish hujjatlarini yuritish kabi muammolar atroflicha yoritilgan. Darslik pedagogika oliy o’quv yurtlari, pedagogika kollejlarining maktabgacha ta’lim yo’nalishida tahsil olayotgan talabalar va maktabgacha ta’lim sohasida faoliyat ko’rsatayotgan pedagoglar uchun mo’ljallangan.