Kimyoviy texnologiya


 Olefinlarning polimerlanishi (oligomerlanish)



Yüklə 0,74 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə38/53
tarix27.01.2022
ölçüsü0,74 Mb.
#83177
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   53
polimerbenzin olish jarayoni tahlili va uni samaradorligini oshirish yollar

 

2.2. Olefinlarning polimerlanishi (oligomerlanish) 

Jarayonning  vazifasi-olefinlardan  benzinning  yuqori  oktanli  komponentini 

olish. Jarayon asosida olefinlar (propilen va butilen) ning polimerlanishi yotadi, bu 

polimerlanish 

molekulyar 

massasi 


uncha 

katta 


bo’lmagan 

(S

12



 

uglevodorodlargacha) suyuq mahsulotlarni olish bilan chegaralangan. 

 

Bu  jarayonni    oligomerlash  deb  bunga  hosil  bo’ladigan  mahsulotlarni  esa 



oligomerlar deb ataydilar. 

 

Mahsulot-polimerbenzin  odatda  yuqori  oktanli  olefinlarning  aralashmasi 



bo’lib hisoblanadi. 

 

Hozirgi  vaqtda  4  va  5  sinf  tovar  benzinlariga  olefinlarning  miqdori 



chegaralangan,  shuning  uchun  bu  jarayon  asosida  yana  o’sha  olefinli  xomashyo 

yotgan alkillash jarayoniga qaraganda istiqboli kamroq.  

 

Jarayon karboniy-ionli mexanizm bo’yicha sodir bo’ladi (propilen misolida):  



1)

 

katalizatorga alkenning protonlanishi. 



 

2)

 



Hosil  bo’lgan  ionning  geksil  ionini  hosil qilish  bilan alken  molekulasiga 

birikishi, 

 

 

Geksil  ioni  S



9

  va  S


12

  ionlarni  xosil  qilish  bilan  yana  bir  nechta  alken 

molekulasini biriktirib olishi mumkin.  

3)

 



ionlarning izomerlanishi–ikkilamchi karbkationlarning ancha barqaror  

uchlamchi karbakationlarga aylanishi. 

 



 

S

9



 va S

12

 ionlar ham izomerlanadi, ammo so’ng ular uglerod atomlarining soni 



uchga  qoldiqsiz  bo’linmaydigan  mahsulotlarning  hosil  bo’lishi  bilan  oson 

parchalanadi.  

 

4)  propanni  karbkationdan  katalizator  yoki  dastlabki  alkenga  o’tkazilishi  



katalizatorlar  sifatida  quyidagilar  qo’llaniladi:      Ortofosfat    kislotaning  eritmasi 

bilan  kizelgur    kukunini    shimdirishi  bilan  tayyorlangan    va  tarkibida  59-  62  % 

gacha  erkin        R

2-

O



5

      bo’lgan  qattiq  fosfat    kislota    yoki  kvarst  qumida  kislota 

pardasidan iborat bo’lgan kvarstash suyuq fosfat  kislota.  

 


Yüklə 0,74 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   53




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə