Kirish reja: investitsiyalarning iqtisodiyotdagi o‘rni

INVESTITSIYA HAQIDA TUSHUNCHA

• Investitsiya (lotincha: investio — „oʻrash“) — iqtisodiyotni rivojlantirish maqsadida oʻz mamlakatida yoki chet ellarda turli tarmoqlarga, ijtimoiy-iqtisodiy dasturlarga, innovatsiya, tadbirkorlik loyihalariga uzoq, muddatli kapital kiritish (qoʻyish). Pulning vaqt (zamon)ga bogʻliq qiymati nazariyasiga koʻra, investitsiya kelajakda naf olish maqsadida mablagʻlar qoʻyishdir. Investitsiya kapitalni muayyan bogʻlashni yoki band qilishni bildiradi. Bundan asosiy maqsad kapital qiymatini saqlab qolish yoki boʻlmasa kapital qiymatini vaqtda oʻstirib borishdir. Iqtisodiy mazmuni jihatdan investitsiya turli faoliyatlarga safarbar etilgan moddiy, nomoddiy boyliklar va ularga boʻlgan huquqlarni aks ettiradi. Investitsiya sifatida pul, qimmatli qogʻozlar (aksiya, obligatsiya, sertifikat, veksel), yer, bino, inshoot kabi boyliklar, intellektual mulk boʻlgan ilmiy kashfiyotlar, ixtirolar va b. ishlatiladi. Investitsiya loyihalariga mablagʻ qoʻyuvchilar — investorlar davlat kompaniya, korxonachet ellik fuqarolar, aholi va boshqalar boʻlishi mumkin.

Yurtimizda to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiya va kreditlarning o‘zlashtirilgan hajmi 2021-yilning yanvar-dekabrida 10269,9 mlrd.so‘mni yoki o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 96,6 %ni tashkil qildi.

Ayrim iqtisodiy faoliyat turlari bo‘yicha xorijiy investitsiya va kreditlar tarkibi, foizda
2023 yil uchun quyidagilar tasdiqlandi:
investitsiya va kreditlarni oʻzlashtirish boʻyicha yigʻma manzilli dastur;
ishga tushiriladigan yirik ishlab chiqarish ob’yektlari va quvvatlarining manzilli roʻyхati;
strategik investitsiya loyihalari roʻyхati;
Oʻzbekiston Respublikasi nomidan yoki Oʻzbekiston Respublikasi kafolati ostida хorijiy kreditlar jalb qilingan holda amalga oshiriladigan investitsiya loyihalarining manzilli roʻyхati;

XULOSA

• Qurilish va investitsion majmualarning hayotimizdagi o’rni juda katta. Hozirgi zamonaviy qurilishda qurilish majmualari katta rol o’ynaydi. Hozirgi qurilayotgan turar joylar, office binolari turli xil majmular investorlarning investitsiya kiritishi juda ham kerak bo’lib qoldi. Qurilish kompleksining milliy iqtisodiyot nuqtai nazaridan faoliyat ko'rsatishining asosiy natijasi doimiy fondlar va milliy iqtisodiyotning barcha tarmoqlari imkoniyatlarini kengaytirish (mashinasozlik bilan birgalikda)ni ta'minlashdan iborat.

ADABIYOTLAR

• INVESTITSIYA VA QURILISH
• https://arm.taqi.uz/1230-u-ilish-mazhmuasini-tashkil-etish-va-bosha-ish.html
• QURILISH MAJMUASINI TASHKIL ETISH VA BOSHQARISH
• https://studref.com/361892/ekonomika/stroitelnyy_kompleks
• QURILISH IQTISODIYOTI. I.X.Davletov