1
KISLOTA-ASOSLI TITRLASH METODI
Metodning mohiyati
.
Kislota va asoslarni aniqlash
Neytrallash
reaksiyasi H
+
+
OH
-
→
H
2
O asosida bajariladigan aniqlashlarning
hammasi kislota-asosli titrlash (neytrallash) metodlariga kiradi.
Bu metod bilan barcha kislotalar (organik va anorganik), asoslar va ular bilan
reaksiyaga kiruvchi moddalar (HCl, NaOH, Na
2
CO
3
, Na
2
B
4
O
7
)
ning miqdorini
hamda kuchsiz kislota anioni bilan yomon eriydigan birikmalar hosil qiluvchi
kationlar (PbCrO
4
, CaC
2
O
4
, Ag
2
CrO
4
)ni aniqlash mumkin.
Kislotalarni aniqlash
. Yaxshi eriydigan kuchli va
о‘rta kuchli kislotalarning
hammasi ishqor bilan titrlab bevosita metod bilan, kuchsiz kislotalarni esa K<10
-9
bilvosita metod bilan aniqlanadi. Masalan,
HAc ni bevosita, HCN ni bilvosita
titrlab aniqlanadi.
Asoslarni aniqlash
. Kuchli asos (NaOH) kuchli kislotalar (HCl) bilan
titrlanadi. Masalan, HCN (K
=
10
-10
) ni bevosita titrlash mumkin emas. Unga m
о‘l
miqdorda
ishqor k
о‘shib, ortiqcha ishqor titrlanadi. Yomon eriydigan kuchsiz
kislotalarni organik moddalarda (dioksan, spirt, DMSO) eritib aniqlash mumkin.
Barcha aniqlashlarda reaksiyaning ekvivalent nuqtasi
in- dikatorlar yordamida
aniqlanadi.
Indikatorlar nazariyasi
Indikatorlar kuchsiz organik kislota yoki kuchsiz organik asoslardan iborat.
Ular eritmada rN ning
о‘zgarishi natijasida о‘z rangini о‘zgartira- di.
Ekvivalent
nuqtada indikatorlar rangining
о‘zgarishi ikki nazariya bi- lan tushuntiriladi.
