Kásiplik tálim” baǵdarı 2-kurs 302-22topar studenti Karamatdinova Aydınnıń Elektronika hám sxemalar I

Paralel terbelis kontur túrleri:
Shama menen oylayıq, paralel terbelis kontur shaqapshası paralel jalǵanǵan eki kompleks qarsılıqlardan shólkemlesken bolsın:
ham

3.-súwret. Parallel jalǵanǵan kompleksqarshiliklar
Reaktiv qarsılıqlardıń x₁ hám x₂ ózgerislerine qaray 3 (úsh) qıylı túrdegi paralel terbelis konturları boladı:
Birinshi túrdegi terbelis konturı:
Konturdıń bir shaqapshasında induktivlik, ekinshi shaqapshasında bolsa sıyımlılıq elementleri jalǵanǵan terbelis konturı.

4.-súwret.
Bunday jaǵdayda induktivlik hám sıyımlılıq elementlerinde reaktiv qarsılıqlar tómendegi formulalar arqalı ańlatpalanadı:

Ekinshi túrdegi paralel konturda bir shaqapshada induktivlik, ekinshi shaqapshada bolsa induktivlik hám sıyımlılıq elementleri jalǵanǵan boladı:

5.-súwret.
Bul jaǵdayda reaktiv qarsılıqlar tómendegishe ańlatpalanadı:

Úshinshi túrdegi paralel terbelis konturında bolsa, bir shaqapshada sıyımlılıq elementi jalǵanǵan bolsa, ekinshi shaqapshada induktivlik hám sıyımlılıq elementleri jalǵanǵan boladı.

6.-súwret.
Paralel konturlarda kirisiw ótkezgishligi tómendegi formula arqalı ańlatpalanadı:

Aktiv ótkezgishlik bolsa tómendegishe ańlatpalanadı:

Reaktiv ótkezgishlik bolsa tómendegishe ańlatpalanadı:

Rezonans penenshártiga kóre: b=0 bolsa ol túrde:

Joqarıdaǵı ańlatpalardı inabatqa alǵan túrde konturdıń rezonans penen ótkezgishligi:

Joqarıdaǵı formulaǵa tiykarınan:

Soǵan tiykarınan:

Rezonansga jaqın bolǵan jaǵdayda:
va
Rezonans penen shártine tiykarınan:

Yamasa:

Joqarıdaǵı teńlikke tiykarınan Juwmaq: paralel terbelis konturlarında shaqapshalardaǵı reaktiv qarsılıqlar absolyut muǵdar tárepten bir birlerine teń hám belgileri bir birlerine teris bolǵan jaǵdayda ǵana tok rezonansi júz beredi.
Rezonans penen waqıyaları bir neshe qıylı bolıwı múmkin. Olardan biri boyınsha S penen hám L elementlerge iye bolǵan berilgen passiv eki polyuslıqtıń kirisiw bóleginde kernew fazası hám tok fazası uyqas penen kelse, yaǵnıy rezonans penen hádiysesi ámeldegi boladı; bunda usı eki polyuslıq sırtdan reaktiv quwat almaydı. Bunday rezanans penen energetikalıq yamasa fazalı rezonans penen dep ataladı. Rezonanstıń bunday táriypi elektrotexnikada keń qollanıladı. Ekinshi tariyp informaciya texnologiyaları tarawlarına kóbirek sáykes keledi. Oǵan kóre, rezonans penen waqiyalar S penen hám L passiv elementleri bolǵan shınjırǵa sırtdan berilip atırǵan kernew yamasa aǵımnıń múyesh chastotası shınjırdıń jeke (rezonans) chastotasına teń bolǵanda gúzetiledi. Bunday rezonans penen radiotexnik (tolqın) rezonans dep ataladı. Bul eki qıylı tariyplenip atırǵan hádiyse tiykarınan birden-bir jaǵday bolıp tabıladı, yaǵnıy:

7-súwret