M. A. Axmatov Toshkent To‘qimachilik va yengil sanoat insti tuti kafedra mudiri, t f. n, dotsent

5.4. JUN TITISH MASHINASI
Merinos va yuqori navli nomerinos junlari uchun qo‘llaniladi.
Valiklar yuzasi riflali bo‘lib, birinchi juftlik valiklarning tezligi ikkinchi 
juftlikdan kichkina, ya’ni V
1
< V
2
, shu shart tufayli junni cho‘zib, uning 
qatlamlarining birinchisi ikkinchisidan ajratiladi. Qoziqchali baraban 
yuzasida qoziqchalar (4—12) qator joylashgan bo‘lib, ularning shakli 
silindrik hamda konussimon bo‘ladi. Qoziq cha bilan turli yuza orasida 
harakatlanayotgan jun uyumlari titkila nib, uning tarkibidagi iflosliklar 
ajratib olinadi. Ajralib chiqqan iflos liklar uning past qismidagi idishga 
tushadi. Ushbu titish jara yo nida junning titilish samarasini bilish uchun 
quyidagi hisob ishla rini amalga oshirish mumkin: I Mkv. Yuzadagi junning 
og‘irligini belgilasak, baraban yordamida ajratilgan junning og‘irligini P 
I—II paronadagi valiklarning aylanish soni, P 6—5 barabanning aylanish 
soni, a I—II paronadagi valikning diametri, a 6—5 barabanning diametri, 
6—II paronadagi valik va bara banning eni.
U holda II paronadagi o‘tgan junning og‘irligi barabandan bir vaqt 
ichida qabul qilinib, olingan junning og‘irligiga teng bo‘ladi, ya’ni:

---

143
(5.8)
yoki
bu yerdan:
bu yerda: 
— titish koeffitsiyentidir.
Uni K
T
bilan belgilasak, u holda quyidagi tenglikka ega bo‘lamiz.
(5.9)
K
T
panjaraning 1 m
2
yuzasidagi junning og‘irligi baraban tas masining 
1 m
2
yuzasidagi junning og‘irligidan qancha ortiqligini ko‘rsatadi.
Titish mashinasining ish unumdorligi quyidagi formula yor damida 
aniqlanadi:
kg/soat; 
(5.10)
bu yerda: g — 1 m
2
yuzadagi jun massasi.
d — ta’minlash valiklarining diametri;
n — ta’minlash valiklarining aylanish soni;
b — ta’minlash valiklarining uzunligi;
t — foydali ish vaqti.
n = 1363 ayl/daq
P = 200—210 kg/soat – mashina ish unumdorligi
n = 26 ayl/daq.