MahirəNərimanqızı
Yüklə 4,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu 219 alıb. Buna görə də onlar alman mənĢəli 4 milyon köçkünün siyahısına aid edilir. Köçkünlərdən sonra digər ən böyük qrupları Türkiyədən (2,5 milyon nəfər) və keçmiĢ Yuqoslaviyadan və ya onun varisi olan dövlətlərdən (1,5 milyon nəfər) olan immiqrantlar təĢkil edir. Almaniyada yaĢayan müsəlmanların sayı 4 milyon nəfərə yaxındır. Miqrantların çoxu ixtisassız iĢçi qüvvəsi kimi iĢləyir. Belə ki, Almaniya onları ilk növbədə məhz elə bu növ iĢlər üçün cəlb edib. Tədqiqatlar da göstərir ki, Almaniyada miqrant ailələrindən çıxan Ģəxslərin sosial nərdivanla yüksəlməsi və ya öz iqtisadi vəziyyətini yaxĢılaĢdırması çətindir. Almaniya hökuməti muzdlu iĢçilərin nəhəng kütləsini ölkəyə buraxanda bunun müvəqqəti hal olmasına ümid edirdi. Lakin müharibədən sonra - 50-ci illərdəki iqtisadi bumun ardınca əsasən Cənubi Avropa ölkələrindən, həmçinin Ġtaliyadan, Türkiyədən, sonralar isə qonĢu ölkələrdən Almaniyaya axıĢan miqrant- qastarbayterlərin əksəriyyəti elə bu ölkədə də qaldı. Alman cəmiyyəti ənənəvi olaraq qapalı cəmiyyətdir. O, miqrantların bu qrupunu qəbul etməyə səy göstərmirdi. Ġnteqrasiya məsələsi alman cəmiyyətini və dövlətini demək olar ki, üç onillik ərzində qətiyyən maraqlandırmadı. Alman cəmiyyəti və dövləti immiqrantlara ölkəyə daxil olmaq hüququ versə də onlara cəmiyyətlə tamamilə qaynayıb- qarıĢmaq imkanı yaratmadılar. Alman hökumətinin məntiqi bu günə qədər də təəccüb doğurur. Axı Almaniya dünyanın ən sürətlə qocalan ölkəsidir. 2025-ci ildə təqaüdçülər Almaniya əhalisinin yarısını təĢkil edəcəklər. Lakin hökumət 80-ci illərdə inteqrasiya məsələsi ilə maraqlanmıĢdı. Əsas problemi Almaniyada doğulub böyüyən, lakin alman cəmiyyətinə daxil olmayan ikinci nəsil mühacirlər məsələsi yaradırdı. Siyasi elitanın inteqrasiya problemini həll etmək cəhdləri öz əksini multikulturalizm siyasətində tapırdı. Amma məcburi Ģəkildə dil və inteqrasiya kurslarından keçmək tələbi kimi bəzi
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
220
assimilyasiya elementləri Almaniyada həmiĢə mövcud olub. Əvvəllər üstündən sükutla keçilən, haqqında danıĢılmayan, sonradan isə multikulturalizmi doğuran problemlər yaranmıĢ bu vəziyyətdə üst qata çıxdı. Nəticədə immiqrantlarla qarĢılıqlı münasibətlərin mexanizmini heç cür iĢləyib hazırlaya bilməyən hökumət multikulturalizmin iflasa uğradığını bəyan etməyə məcbur oldu. Beləliklə, Almaniyada yürüdülən multikulturalizm siyasəti yetərincə düĢünülüb hazırlanmayan gecikmiĢ inteqrasiya siyasətinin bir hissəsinə çevrildi. Məhz bu faktın bir neçə onillik ərzində üst- üstə yığılıb qalan problemlərlə çulğaĢması ona gətirib çıxardı ki, Almaniyada hakimiyyət orqanları qəfildən ayılıb belə siyasətin iflasa uğraması haqda danıĢmağa baĢladılar. Tədqiqat qrupunun Almaniyadakı vəziyyətə dair apardığı monitorinqin nəticələri sosioloji tədqiqatların gəldiyi qənaətləri təsdiqləyir və multikulturalizm siyasətinin Avropada böhran keçirdiyini sübut edir. Bu da onunla bağlıdır ki, ―multikulturalizm‖ termini Avropanın siyasi leksikonunda ilk növbədə daha çox ―tolerantlıq‖ kimi anlaĢılırdı. Yəni Avropa hökumətlərinin məsələyə konseptual baxıĢı ikinci və üçüncü nəsildən olan mühacirlərin cəmiyyətə inteqrasiyasına yox, yabançı mədəniyyətin təmsilçiləri ilə yanaĢı yaĢamağa daha çox dözümlü yanaĢmağa əsaslanırdı. Avropa ölkələrinin hökumətləri multikulturalizm siyasətini heç də inteqrasiya məqsədilə yox, daha çox siyasi və elektoral mülahizələrdən çıxıĢ etməklə yürüdür, bu zaman özlərinin məhdud populist və sırf praqmatik maraqlarını güdürdülər. Ġmmiqrasiya siyasətinin qüsur və nöqsanları özünü ―sistemli zorakılıq‖ adlanan vəziyyətin timsalında göstərir. ―Sistemli zorakılıq‖ immiqrantların doğma dilində teleyayımın olmamasında, belə KĠV-lərin təsis edilməsi qarĢısında maneələrin yaradılmasında və gəlmələrin siyasi hərəkətsizliyinə yönələn konkret addımların atılmasında ifadə olunur. Məsələn, Almaniyanın aparıcı siyasi www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu 221 partiyaları, o cümlədən sol-mərkəzçi ASDP (Sosinterndə təmsil olunur) immiqrant mühitindən çıxan adamların partiya idarəetmə orqanlarında təmsilçiliyi baxımından ayrı-seçkilik vəziyyəti yaradan 15 faizlik məcburi kvota qaydası tətbiq ediblər. Multikulturalizmin iflasa uğraması barədəki söhbətlər məhz gəlmə türklərin öz dini hüquqlarının qorunmasını və ―Almaniyanın miqrantlara münasibətdə inteqrasiya və adaptasiya strategiyası‖nın ləğvini tələb etməyə baĢlamasından sonra gücləndi.
―Sarrasin iĢi‖ Multikulturalizm siyasətinin tətbiq olunduğu dövrlərdə Almaniyada dözümsüzlüyün istənilən təzahürü metodiki Ģəkildə boğulurdu. Lakin Tilo Sarrasinin ―Almaniya təxirə salınır‖ kitabının iĢıq üzü görməsi vəziyyəti kökündən dəyiĢdi. Müəllifi marginal ultra-sağ siyasi mühitin təmsilçisi yox, məhz alman bomondunun parlaq nümayəndəsi, sosial-demokrat, əvvəllər Almaniyanın üst hakim təbəqəsində güclü mövqelər tutmuĢ biri olan yeni ―milli seqreqasiya nəzəriyyəsi‖ təhrikçi amil kimi çıxıĢ etdi. Bu kitab alman cəmiyyətində əvvəllər üst-üstə yığılıb qalmıĢ problemləri bütün çılpaqlığı ilə açıb göstərdi. Almanlar əvvəllər, xüsusilə II Dünya müharibəsindən sonra, formalaĢıb oturuĢmuĢ ümummilli günah kompleksi ucbatından sadəcə çəkindikləri Ģeylər barədə açıq danıĢmağa baĢladılar. Məlum oldu ki, dözümlü alman cəmiyyəti (Almaniyanın aparıcı sosioloji xidmətləri tərəfindən keçirilmiĢ rəy sorğularının nəticələrinə görə, respondentlərin 70 faizi) immiqrantlara qarĢı yönələn bəyanatları dəstəkləyir. Almaniya Federal Bankı Direktorlar ġurasının üzvü Tilo Sarrasinin kansler A.Merkelin Almaniyada multikulturalizmin iflasa uğraması barədəki bəyanatı ilə həmahəng səsləĢən bu kitabı alman cəmiyyətində sözün hərfi mənasında partlayıĢa səbəb oldu, onu parçaladı və Almaniyanın milli-dini gələcəyi məsələsi ətrafında Yüklə 4,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|