Маълумотнома
Yüklə 3,82 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
deganda
u yoki bu ishlab chiqarilgan mahsulotning tannarxiga to‘g‘ridan- to‘g‘ri olib boriladigan xarajatlar tushuniladi.
Ularga misol qilib, masalan, non ishlab chiqarishda tuzilgan kalkulyasiyaga muvofiq bevosita sarflangan un va boshqa materiallarning xarajatlarini, bevosita non ishlab chiqarish bilan shug‘ullangan ishchilarga hisoblangan ish haqi xarajatlarini, ishlab chiqarish sexining bevosita boshqa xarajatlarini keltirish mumkin.
deganda korxonaning butun ishlab chiqarish faoliyatiga taalluqli bo‘lgan ,lekinda aniq bir bo‘linmaning (mahsulotning) tannarxiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri kiritib bo‘lmaydigan, shuning uchun ma’lum bir tartibga muvofiq bo‘linmalar (mahsulotlar) o‘rtasida taqsimlanadigan xarajatlar tushuniladi.
qarab ishlab chiqarish xarajatlari o‘zgaruvchan va shartli o‘zgarmas turlarga bo‘linadi:
– bu ishlab chiqarish hajmining oshishi va kamayishigaga ko‘ra sarfi miqdor jihatdan bevosita o‘zgarib turadigan xarajatlar. Masalan, material sarfi bevosita ishlab chiqarilgan tayyor mahsulotning miqdoriga bog‘liq, ishbay ishlaydigan xodimga hisoblanadigan ish haqi summasi esa - uning ishlab chiqargan mahsuloti(bajargan ishi)ning miqdoriga bog‘liq. Shartli o‘zgarmas xarajatlar – bu ishlab chiqarish hajmining o‘zgarishiga qaramasdan summasi o‘zgarmaydigan, lekinda nisbiy darajasi o‘zgarishi mumkin bo‘lgan xarajatlar. Misol qilib ishlab chiqarish qurollari va vositalari bo‘yicha shartnomaga asosan qat’iy summada to‘lanadigan ijara haqi, mol-mulkni sug‘urta qilish xarajatlarini keltirish mumkin. Bunday xarajatlar miqdor jihatdan shartli o‘zgarmas, lekinda ishlab chiqarish hajmiga nisbatan darajasi o‘zgaruvchan xarajatlar hisoblanadi.
Yüklə 3,82 Mb. Dostları ilə paylaş:
|