Мавзу: Buxoro Xalq Soveti Respublikasi boshqaruvi

МИРЗО УЛУҒБЕК НОМИДАГИ
ЎЗБЕКИСТОН МИЛЛИЙ УНИВЕРСИТЕТИ


ТАРИХ ФАКУЛТЕТИ
АРХИВШУНОСЛИК ЙЎНАЛИШИ

Мавзу: Buxoro Xalq Soveti Respublikasi boshqaruvi

ЎЗБЕКИСТОН ДАВЛАТ МУАССАСАЛАРИ ТАРИХИ ФАНИДАН


Мустақил иш
Бажарди: Н.Нурмухаммедов

Текширди: Р.Р.Дусчанов

Тошкент-2022

	Кириш . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	3
1	Buxoro Xalq Soveti Respublikasi tashkil siyosiy faoliyati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	4-6
2	Buxoro xalq soveti Respublikasi boshqaruvi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	6-7
3	. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	7-12
	Foydalanilgan manbaalar va adabiyotlar ro’yxati. . . . . . . . . . . . . . . .	13
	Ilova . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	14

Kirish
1924-yil 18-20-sentabrida Butun Buxoro xalq vakillarining 5-qurultoyi boʻlib oʻtdi. Qurultoy 19-sentabrda Buxori XSRni Buxoro Sovet Sotsialistik Respublikasiga (Buxoro SSR) aylantirish toʻgʻrisida qaror qabul qildi. Buxoro SSRning tuzilishi yuqoridan turib sunʼiy tarzda amalga oshirilgan hodisa edi. Natijada taraqqiyotning demokratik yoʻli inkor qilinib, sotsialistik yoʻnalish tanlandi. Markazdagi bolshevik rahbarlarining Buxoro va Xorazm xalq respublikalarini sotsialistik respublikaga aylantirishdan koʻzda tutgan asosiy maqsadlari mahalliy xalqlarni tezroq sovetlashtirish va ruslashtirish, ularning ongiga kommunizm mafkurasini singdirish edi. Sharqda „sotsializmning porloq gʻalabasi“ni taʼminlash uchun bu juda zarur edi. Qurultoyda Fayzulla Xoʻjayev hukumatning ishi toʻgʻrisida hisobot berdi va „Oʻrta Osiyoning milliy davlat chegaralanishi toʻgʻrisida“ maʼruza qildi.

Qurultoy qatnashchilari xalq hukumatining 4 yillik ish faoliyati yakunlarini chiqarib, Oʻrta Osiyoda milliy respublikalar tuzish zarurligini yoqlashdi. 1924-yil 18-noyabrda Turkiston ASSR, Buxoro SSR va Xorazm SSR MIKlari qoʻshma qaror qabul qildilar va shu qarorga binoan oʻz vakolatlarini Oʻzbekiston SSR Sovetlarining Taʼsis qurultoyiga qadar ish koʻrib kelgan Fayzulla Xoʻjayev raisligida yangi tashkil etilgan Oʻzbekiston SSR Muvaqqat inqilobiy komitetiga topshirdilar. Shunday qilib, Oʻrta Osiyo respublikalarining milliy-hududiy chegaralanishi deb atalmish tadbir asosida 1924-yil noyabr oyi oxirida Buxoro SSR tugatilib, uning hududi yangi tashkil etilgan Oʻzbekiston SSR, Turkmaniston SSR va Tojikiston ASSR (1929-yildan Tojikiston SSR)ga kiritildi.