Mavzu: pedagogik nizolarni bartaraf etishda adolat mezoni reja

Pedagogik nizolarni hal etishda bir qator yo‘l tutiladi.
Ular orasida eng samarali yo‘llar quyidagilar sanaladi:
1. Nizoning ta’sir doirasini kengaytirmaslik.
2. Qulay echimlarni taklif qilish.
3. Man etilgan usullarni qo‘llamaslik, shakllardan foydalanmaslik.
4. SHikoyatlar sonini qisqartirish.
5. Ikkinchi darajali masalalarni ham uzviy ravishda hal qilib borish.
6. Nizoga kirishgan sub’ektlar shaxsini kamsitadigan so‘zlardan foydalanmaslik.
Pedagogik nizolarni hal etishda bir qator usullar ham qo‘llaniladi. Ular orasida eng samarali usullar quyidagilar sanaladi:
Pedagogik jarayondagi muhim hodisalardan biri nizo bo‘lib, ular yuzaga kelgan vaziyatlarda ijtimoiy munosabatlardagi yakkahokimlikka yo‘l qo‘yib bo‘lmaydi. Odatda pedagogik nizolar ikki usul:

1) pedagogik usul;

2) ma’muriy usul bilan hal qilinadi.
O‘qituvchining imidji atrofdagilarga uning shaxsi to‘g‘risida “ma’lumot” berish bilan birga talabalarga samarali ta’sir ko‘rsatadi. SHu sababli pedagogning imidjida soddalik, tartiblilik, bejirimlik aks etishi kerak.
Nizoni hal qilishning ma’muriy usullari:
1) nizoga kirishuvchilar manfaatlarini kuch bilan bostirish;
2) ularni boshqa ishga o‘tkazish;
3) nizo qatnashchilarini turli ko‘rinishlarda o‘zaro ajratish;
4) axloq komissiyasining qarori;
5) rahbar buyrug‘i;
6) sud qarori.
Oʼqituvchining imidji atrofdagilarga uning shaxsi toʼgʼrisida “maʼlumot” berish bilan birga oʼquvchilarga samarali taʼsir koʼrsatadi. Shu sababli oʼqituvchining imidjida soddalik, tartiblilik, bejirimlik aks etishi kerak.
Nizoni hal qilishning pedagogik usullari:
• Suhbat.
• Iltimos qilish.
• Ishontirish.
• Nizoga kirishuvchilarga qoʼyilgan talablar va ishtirokchilarning xattiharakatlari notoʼgʼriligini tushuntirish.
Nizoni hal qilishning maʼmuriy usullari:
• Nizoga kirishuvchilar manfaatlarini kuch bilan bostirish;
• Ularni boshqa ishga oʼtkazish;
• Nizo qatnashchilarini turli koʼrinishlarda oʼzaro ajratish;
• Аxloq komissiyasining qarori;
Pedagoglar pedagogik nizo ishtirokchilariga pedagogik, pedagogik yordam ko‘rsata olish imkoniyatiga ham ega bo‘lishlari zarur. Bu borada ko‘rsatiladigan yordam turlari quyidagilar sanaladi: