|
Mavzu: Prizma, parallelepiped, piramida, slindr, konus haqida tushuncha
|
tarix | 16.05.2023 | ölçüsü | 0,52 Mb. | | #110627 |
| Prizma, parallelepiped, piramida, slindr, konus haqida tushuncha. MAVZU: Prizma, parallelepiped, piramida, slindr, konus haqida tushuncha. REJA: - REJA:
- 1.Prizma,parallelepiped qanday yasaladi ?
- 2.Piramida va muntazam piramidaning tuzilishi va yasalishi.
- 3.Slindr va konusning tuzilishi.
Turli yarim tekisliklarda yotuvchi va parallel ko’chirish bilan ustma – ust tushuvchi ikkita yassi ko’pburchakdan hamda bu ko’pburchaklarning mos nuqtalarini tutashtiruvchi hamma kesmalardan iborat bo’lgan ko’pyoq PRIZMA deyiladi. Ko’pburchaklar prizmaning asoslari ularning mos nuqtalarini tutashtiruvchi kesmalar prizmaning yon qirralari deyiladi. - Ko’pburchaklar prizmaning asoslari ularning mos nuqtalarini tutashtiruvchi kesmalar prizmaning yon qirralari deyiladi.
- Prizmaning asoslari o’zaro tengdir.
- Prizma asoslarining tekisliklari orasidagi masofa prizmaning balandligi deyiladi.
- Prizmaning yoqiga tegishli bo’lmagan ikkita uchini tutashtiruvchi kesma prizmaning dioganali deyiladi.
Prizmaning asosi parallelogramm bo’lsa bunday prizma parallelepiped deyiladi. - Prizmaning asosi parallelogramm bo’lsa bunday prizma parallelepiped deyiladi.
- Agar parallelepidning yon qirrasi asosiga perpendikulyar bo’lsa bunday parallelepiped to’g’ri parallelepiped deyiladi.
- Asosi to’g’ri to’rtburchakdan iborat bo’lgan to’g’ri parallelepiped to’g’ri burchakli parallelepiped deyiladi.
To’g’ri burchakli parallelepipedning parallel bo’lmagan qirralarining uzunliklari uning chiziqli o’lchovlari deyiladi. - To’g’ri burchakli parallelepipedning parallel bo’lmagan qirralarining uzunliklari uning chiziqli o’lchovlari deyiladi.
- To’g’ri burchakli parallelepipedning istalgan dioganalining kv uning uchta o’lchovi kv lari yig’indisiga teng.
Piramida deb shunday ko’pyoqqa aytiladiki u yassi ko’pburchak piramida asosidan asos tekisligiga yotmagan nuqta piramida uchidan va uchni asosning nuqtalari bilan tutashtiruvchi hamma kesmalardan iborat. - Piramida deb shunday ko’pyoqqa aytiladiki u yassi ko’pburchak piramida asosidan asos tekisligiga yotmagan nuqta piramida uchidan va uchni asosning nuqtalari bilan tutashtiruvchi hamma kesmalardan iborat.
- Piramadaning uchini asosining uchlarini tutashtiruvchi kesmalar piramidaning yon qirralari deyiladi.
Piramida uchidan asos tekisligiga tushirilgan perpendikulyar piramidaning balandligi deyiladi. - Piramida uchidan asos tekisligiga tushirilgan perpendikulyar piramidaning balandligi deyiladi.
- Agar piramidaning asosi muntazam ko’pburchakdan iborat bo’lsa bunday piramida muntazam piramida deyiladi.
- Piramida sirti asos va yon yoqlardan iborat.
Parallel ko’chirish bilan ustma-ust joylashadigan va bitta tekislikda yotmaydigan ikkita doiradan va shu doiraning mos nuqtalarini tutashtiruvchi parallel kesmalardan tashkil topgan jism SLINDR deyiladi. - Parallel ko’chirish bilan ustma-ust joylashadigan va bitta tekislikda yotmaydigan ikkita doiradan va shu doiraning mos nuqtalarini tutashtiruvchi parallel kesmalardan tashkil topgan jism SLINDR deyiladi.
- Doiralar slindrning asoslari parallel kesmalar esa slindrning yasovchilari deyiladi.
Slindrning asoslari o’zaro tengdir. - Slindrning asoslari o’zaro tengdir.
- Agar slindrning yasovchilari asos tekisligiga perpendikulyar bo’lsa bunday slindr to’g’ri slindr deyiladi.
- Slindr asosining radiusi slindrning radiusi deyiladi.Slindr asoslari orasidagi masofa slindrning balandligi deyiladi.
- Slindr asoslari markazlaridan o’tuvchi to’g’ri chiziq slindrning o’qi deyiladi.
Konus deb shunday jismga aytiladiki, u doira konus asosidan va shu asos tekisligiga yotmagan nuqta konus uchidan va shu uchni asosning nuqtalarini tutashtiruvchi kesmalardan iborat bo’ladi. - Konus deb shunday jismga aytiladiki, u doira konus asosidan va shu asos tekisligiga yotmagan nuqta konus uchidan va shu uchni asosning nuqtalarini tutashtiruvchi kesmalardan iborat bo’ladi.
- Konus uchini asos aylanalari bilan tutashtiruvchi kesmalar konusning yasovchilari deyiladi.
Konusning uchi bilan asos markazini tutashtiruvchi to’g’ri chiziq asos tekisligiga perpendikulyar bo’lsa bunday konus to’g’ri konus deyiladi. - Konusning uchi bilan asos markazini tutashtiruvchi to’g’ri chiziq asos tekisligiga perpendikulyar bo’lsa bunday konus to’g’ri konus deyiladi.
- Konus uchidan asos tekisligiga tushirilgan perpendikulyar konusning balandligi deyiladi.
- To’g’ri konus balandligining asosi, asos markazi bilan ustma-ust tushadi.
Dostları ilə paylaş: |
|
|