Aytən Quliyeva
64
ANARIN HEKAYƏLƏRİNDƏ
TƏNQİD HƏDƏFLƏRİ
Cəmiyyətimizdə olan naqisliklərə, çatışmazlıqlara qarşı etiraz
Anar yaradıcılığının önəmli hissəsini təşkil edir. Sələfləri kimi
Anar da dövrünün eybəcərliklərini göstərmək üçün satiraya, yu-
mora müra
ciət edir. Və bu hekayələr vasitəsilə biz onu çox gözəl
və maraqlı yumoristik, satirik hekayələr ustası kimi tanıyırıq.
Onun bu qəbildən olan hekayələri bayağı şit sözlərdən, zara-
fat
lardan çox uzaqdır. Yazıçı bu hekayələrində nəyin bahasına
olursa-
olsun oxucunu güldürməyi qarşısına məqsəd qoymamış-
dır. Bu hekayələri oxuyan oxucu öncə düşünür. Burada hadisələ-
rin özü yox, onların daşıdıqları məna, mahiyyət oxucuda gülüş
do
ğurur.
Anarın “Molla Nəsrəddin-66” satirik hekayələr silsiləsi öz
prob
lematikası, orijinal dəst-xətti ilə ədəbi ictimaiyyətin marağı-
na səbəb olmuşdur. Mirzə Cəlil sənəti ilə doğmalıq, əqidə və ruh
bir
liyi, kəskin sarkazm və incə yumorun yüksək bədii ifadəsi bu
əsəri səciyyələndirən əsas keyfiyyətlərdəndir.
Bu
haqda görkəmli ədəbiyyatşünas İsa Həbibbəyli “Ədəbiy-
ya
tımızda Anar zirvəsi” məqaləsində qeyd edir ki, “Fikrimizcə,
Anar sənət aləmində “Ağ liman” povesti ilə özünü təsdiq etmiş,
“Mol
la Nəsrəddin-66” ilə ədəbi mühitdə zəfər çalmışdır...
“Molla Nəsrəddin-66” klassik satira ənənəsi ilə çağdaş ciddi
ədəbiyyatın vəhdətindən yoğrulmuş yeni tipli satiradır, ədəbiy-
yat nəzəriyyəsi dili ilə desək, sarkazm, qroteskdir. Bu, böyük us-
tad Mirzə Cəlil sənət ənənələrinin, yaxud “Molla Nəsrəddin”
jur
nalının yenidən dircəlməsi və ya çoxillik fasilədən sonra ol-
du
ğu kimi bərpası deyildi. Bu, möhkəm təməl və mövcud ənənə