Мцгяддимя

Aytən Quliyeva

 

 

66 

ka

yələr hər bir oxucunun qəlbinə yol tapıb, ruhunu oxşayır.  

Silsilənin müqəddiməsi bir növ Mirzə Cəlilə nəzirə üslubun-

da yazılmışdır. Burada məşhur mollanəsrəddinçilər ruhu, Mirzə 

Cəlil dəst-xətti aydın hiss edilir. “Bu baxımdan, iyirmi iki il ön-

cə  yazılmış  “Molla  Nəsrəddin-66”  Anar  qələminin  böyük  im-

kan

larını  göstərirdi,  ədəbiyyatımızın  qiymətli  ənənələrinə  yük-

sək məhəbbətlə bağlılıq nümunəsi idi. Və bu duzlu, satirik no-

vel

lalarda Cəlil Məmmədquluzadə ədəbi məktəbinin uğurlu da-

va

mı  ilə  yanaşı,  Anarın  özünəməxsus  üslub  xüsusiyyətləri  də 

görünür” (68).  

Cəmiyyətin inkişafına mane olan bəzi insanların tərbiyə olun-

ma

sı, əxlaqi keyfiyyətlərin yayılması prosesində meydana çıxan 

mənfiliyin müxtəlif təzahürlərinə qarşı mübarizə aparmaq, həqi-

qəti, gözəlliyi və mənəvi-əxlaqi təmizliyi yaymaq bu hekayələr 

sil

siləsinin mərkəzində dayanır.  Sənətkar “Molla Nəsrədin-66” 

ilə  kəsərli silah olan gülüşdən, cəmiyyətimizin sağlam inkişafı 

üçün  əngəl  yaradan  hadisə  və  insanlara  münasibət  bildirməyin 

mü

hüm bir vasitəsi kimi bacarıqla istifadə etmişdir.  

 

Sənətkar məşhur “Danabaş kəndi”ndən “müxbir xəbərçi Xə-

di

cənin  məlumatı”  ilə  ciddi  zarafatına  başlayır.  Sərxoşluq,  içki 

alu

dəçiliyi  kimi  mənfi  halları  kəskin  tənqid  atəşinə  tutur. Lül 

Qəmbərov,  Soobrazim  Natroixov,  Şaltay  Baltayev,  Aldıyatdı 

Bat

dıqaldıyev, Hayıl Mayılov kimi mənəvi-əxlaqi cəhətdən na-

qis  insanların  həbs  cəzasına  məhkum  olmaqdan,  satirik  jurnal-

lar

da ifşa olunmaqdan, töhmət almaqdan belə xəcalət çəkməyə-

rək  zərərli  əməllər  törətməkdə  davam  etdikləri  göstərilir.  Belə 

ad

ları yazıçı obrazlara təsadüfi verməmişdir. Bu adlar obrazların 

mənəviyyatından xəbər verir, xarakterini açır. Onlar təkcə özlə-

ri

nə  yox,  ətraflarında  olan  insanlara  da  fiziki  və  mənəvi  ziyan 

vu

rur, pis vərdişlərə aludə edirlər. Hekayənin qayəsini cəmiyyət-

dəki bu tip insanları ifşa etmək, onlara gülməklə mənfi halların 

in

san  mənəviyyatına,  tərbiyəsinə  vurduğu  ziyanı  azaltmaq,  zə-

rərli yoldan yayındırmaq istəyi təşkil edir. 

 

“Gülməşəkər kəndinin sabahı” oçerkinin müəllifi şərti olaraq 

---