~ 60 ~
tezləĢdirilimiĢ qaydada yetiĢdirilməsi üçün xaricdə istehsal olunan
palıd qırıntılarından istifadə olunur. Bu məqsədlə spirt
doldurulmuĢ hər bir emallı rezervuara, içində 15 kq palıd qırıntısı
olan 10 ədəd kisə salınır. Kisələr ipək materialdan olub, spirtə
kənar iy dad və rəng vermir. Kisələr rezervarın mərkəzi hissəsində
yerləĢmək Ģərtilə saplardan asılır. Bu iĢdə məqsəd palıd qırıntısında
olan maddələrin bərabər səviyyədə spirtə keçməsini təmin
etməkdir. Palıd qırıntısı bu Ģəkildə 3 dəfə təkrar istifadə olunur.
Zavodun yeraltı saxlayıcısının uzunluğu 70 metr, eni 15 metr,
dərinliyi isə 5 metrdir. Burada yerləĢdirilən 40, 50 və 60 dal
tutumlu palıd çəlləklərdə konyak spirtninin yetiĢdirilməsi aparılır.
Qrunt sularının üzdə olması ilə əlaqədar olaraq, zirzəmidə nisbi
rütubətin artıqlığı konyak spirtinin yetiĢməsinə və keyfiyyətinə
mənfi təsir göstərir.
Göyçay konyak zavodu. Bakı – Qazax avtomobil yolunun 200
kilometirliyində, Göyçay Ģəhərində yerləĢir. Əsası 1901-ci ildə
qoyulmuĢdur. Sovet dönəmində Göyçay konyak zavodu ən iri
müəssisələrdən olub, ildə 1mln dal konyak istehsal edirdi. Həmin
dövrdə istehsal olunan ―AbĢeron‖, ―ġirvan‖, ―Azərbaycan‖,
―Bakı‖, ―Gəncə‖, ―Üç ulduz‖, ―BeĢ ulduz‖ konyakları
Azərbaycandan kənarda da tanınırdı. Hazırda müəsisə ―Stil-1‖,
―Stil-2‖, ―Stil-3‖, ―ġirvan‖, ―Azərbaycan” markalı konyaklar
buraxır. Bu məhsullar əsasən MDB ölkələrinə - Rusiya, Belarus,
Ukraynaya ixrac olunur və yüksək keyfiyyətinə görə onlara təlabat
artmaqdadır.
Ölkədə mövcud olan iĢlək müəssisələrdən ―Bakı Şərab-1”
ASC və Naxçıvan “Gəmiqaya” Ģirkəti də fərqlənir. Sonuncu,
həmçinin ―Badamlı‖ mineral suyu da buraxır.
KeçmiĢ emal müəssisələrindən biri də “İsmayıllı şərab-1”
ASC-dir.Onun ―Dörd ulduz‖ konyakı artıq bazarda tanınır.
Azərbaycanın
Moskva
şəhərindəki
şərab
zavodu.
Azərbaycan Ģərablarını Moskvada butulkalara dolduran bu
zavodun tarixi 1925-ci ilə aiddir. Sonralar Moskva Ģərab
zavodunun bazasında Kazan və Ġrkutiskidə də Ģərabçılıq
müəssisələri yaradıldı. Öz məhsullarını paytaxt marketləri zənciri
~ 61 ~
ilə yayır. Burada istehlakçı qablarında buraxılan Ģərab, butulka-
dakından iki dəfə ucuzdur. 1985-ci ildə ,(Sovet dönəmində) emal
olunan Ģərab- konyak məhsulları buraxılıĢı üzrə zavodun gücü
1400 min dal təĢkil edirdi. Müəssisə bu illərdə 25 adda məhsul, o
cümlədən turĢ, tünd və desert üzüm Ģərabları, ordinar və markalı
konyaklar istehsal edirdi. Onlardan Ağdam və ―777‖ portveynləri,
―ġamaxı kaqoru‖, Moskva, ġirvan, Göy-göl və Bakı konyakları
kimi məĢhurlarını göstərmək olar. Alkoqolizmlə mübarizə
dövründə Ģərab-konyak məhsulları istehsalı kəskin azaldıldı.
Sovet ittifaqı dağıldıqdan sonra, 1991-ci ildə Azərbaycan Kənd
Təsərrüfatı Nazirliyi və Moskva Ģərab zavodunun kollektivi
arasında bağlanan müqaviləyə əsasən müəssisə icarəyə götürüldü.
1995-ci ildə o, Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyət (MMC), 1999-cu
ildə isə qapalı səhmdar cəmiyyəti (QSC)kimi təĢkil olunmuĢdur.
Hazırda Moskva Ģərab zavodu 27 adda məhsul istehsal edir.
Onların arasında ənənəvi Ģərab və konyaklarla yanaĢı ―Nikita‖
arağı, ―Konyakda albalı‖ Ģərab içkisi, ―Ġmperial‖ adlı brendi
vardır.
Moskva Ģərab zavodu konyak istehsalına görə hələ sovet
dönəmində ölkədə öncül müəssisə kimi tanınırdı. Bu gün zavodun
istehsal gücü günə 1500 min dal təĢkil edir. Zavodun üç sexi
Moskvanın müxtəlif rayonlarında yerləĢir. Zavodun məhsulları
Kalininqraddan Moskvayadək bütün Rusiyada yayılmıĢdır. Zavoda
konyak
spirtini
Azərbaycanın
Göyçay, ġəmkir, Gəncə
müəssisələrindən göndərirlər.
“Viləş” Ģirkətlər qrupu Azərbaycandan kənarda yerləĢən
tanınmıĢ müəssisələrdəndir. 1992-ci ildə MaĢkür Qasımov
tərəfindən yaradılmıĢdır. Zavod Sankt-Peterburqda yerləĢir. Bu
gün zavodda Ģampan və oynaq Ģərablar istehsalı üzrə sex, təbii
Ģərablarının doldurulması üzrə sex, boq-in-box xətti və Ģərabların
firma butulkalarda istehsalı üzrə suvenir sexi iĢləyir. Zavodun
çeĢidinə 80 addan çox Ģərab məhsulları daxildir. Həmin məhsullar
12 növ butulkaya və 2 növ 2 və 3 litrlik bag-in-boxa doldurulur.
2008-ci ildə açılmıĢ ―ViləĢ‖ ticarət evi rusiya bazarına yeni
Ģərab kolleksiyası çıxarır ki, bunlar da yeganə ―Global‖ ticarət
~ 62 ~
markası ilə təmsil olunur. ―ViləĢ‖ ticarət markası altında litrlik
tetrapaklarda Ģərablar buraxılıĢına baĢlanılmıĢdır. ―ViləĢ‖ Ģirkətlər
qrupu bütün məhsul çeĢidlərini özündə əks etdirən 12 firma
mağaza ilə təmsil olunur.
2009-cu ildə Leninqrad vilayətində ġampan və oynaq Ģərablar
buraxılıĢı üzrə yeni zavod açılmıĢdır. Yeni müasir doldurma
xəttində aya 3 mln butulka buraxılır.
Qeyd olunmalıdır ki, azərbaycanlılar tərəfindən yaradılan
Ģərabçılıq müəssisələri digər ölkələrdə də fəaliyyət göstərir.
1.7.
Dünya
şərabçılığının
müasir
vəziyyəti
Dünya üzrə üzüm istehsalı və üzüm sahələri 1950-1980-ci
illərdə sabit Ģəkildə artmıĢ, 1983-cü ildən isə əksinə, azalmağa
baĢlamıĢdır. Üzümlüklər altında olan sahə 1976-1980-ci illərdə
maksimum olub, 10 milyon 213 min hektar təĢkil etmiĢdir. 1992-ci
ildə bu göstərici 8,2 mln hektara, 2005-ci ildə isə 8 mln hektara
düĢmüĢdür. Lakin bu müddətdə (1992-ci ildən sonra) Ģərab
istehsalı demək olar ki, dəyiĢməz qalmaqla, yüksək keyfiyyətli
Ģərabların payı sabit Ģəkildə yüksəlmiĢdir.
2004-2009-cu illərdə dünyada orta illik Ģərab istehsalı 260-300
mln hl (1 hektalitr=100 litr) arasında dəyiĢmiĢdir ki, onun yarıya
qədəri ənənəvi Ģərabçılıq reqionları olan Ġtaliya, Fransa və
Ġspaniyanın payına düĢür. Dünyada istehsal olunan üzümün 5-6%-i
qurudulmuĢ (mövüc – kiĢmiĢ), 10%-i təzə halda, 84-85%-i isə
Ģərab, konyak və brendi istehsalı (texniki sortlar) üçün istifadə
edilir. Ġstehlakın isə 30%-dən artığı (ildə 75 mln hl) bu
ölkələrdədir. Eyni zamanda aparıcı Ģərab idxalçı ölkələri –
Almaniya, Böyük Britaniya və ABġ dünya Ģərab həcminin 1/4
hissəsini (ilə 57 mln hl) istehlak edir. Dünya regionları üzrə Ģərab
istehlakı belə paylanır (2008-ci ildə): Avropa 66%, Asiya 7%,
Amerika 22%, Afrika 3%, Okeaniya və Avstraliya 2%.
Dünya Ģərabçılığının mərkəzi Avropa ölkəsi olan Fransadır.
Çünki burada hər il dünya Ģərab buraxılıĢının təqribən ¼ -i qədər
Dostları ilə paylaş: |