Centrum Medyczne OLMEDICA – www.cmolmedica.pl – Porady zdrowotne
ul. J. Kilińskiego 11, 99-100 Łęczyca, tel. (24) 721-24-63 | ul. S. Wyszyńskiego 2, 95-035 Ozorków, tel. (42) 718-26-25
Menopauza (Klimakterium)
Menopauza wyznacza koniec naturalnej zdolności kobiety do zajścia w ciążę i rodzenia
dzieci. Menopauza nie jest chorobą. To jest naturalna faza życia. Kobieta przestaje
miesiączkować i spada produkcja estrogenów. Menopauza nie jest tylko ustaniem
miesiączkowania. To cały proces, który może trwać latami. Termin menopauza oznacza
wprawdzie datę ostatniej miesiączki, jednak jej biologiczne mechanizmy i objawy ją
zapowiadające występują już kilka lat wcześniej, w czasie tzw. pre- lub perimenopauzy
(jedynie po operacyjnym usunięciu jajników menopauza pojawia się natychmiast).
Objawy menopauzy mogą także utrzymywać się przez kilka lat po ustaniu
miesiączkowania.
Nie wszystkie kobiety przechodzą menopauzę w tym samym wieku. Niektóre wchodzą w
nią już w 40 roku życia, inne natomiast nie wcześniej niż w 55 roku życia. Średnio
menopauza występuje w 51 roku życia i faktycznie wszystkie kobiety kończą ten proces
przed ukończeniem 58 roku życia.
Objawy menopauzy
Menopauza jest wyzwalana przez spadek poziomu estrogenów – hormonów jajnika, które
regulują procesy rozrodcze i nadają kobiecie charakterystyczne, żeńskie cechy. Maksimum
wytwarzania estrogenów występuje w wieku 20 – 30 lat, później po 30 roku życia, ich
poziom obniża się, by opaść gwałtownie w okresie menopauzy. Pierwsza oznaką
zbliżającej się menopauzy są zmiany zachodzące w cyklach miesiączkowych. Cykle stają
się krótsze lub zaczynają się wydłużać, a obfitość krwawienia nasila się lub zmniejsza.
Czasem zdarzają się kilkumiesięczne przerwy, po których następuje kilka miesiączek w
odstępach 2 – 3 tygodni. Po upływie roku od ostatniej miesiączki menopauza jest
zakończona i kobieta w chodzi w okres pomenopauzalny. Oprócz ustania miesiączek,
menopauza powoduje wiele zmian fizycznych i psychicznych. Oto występujące
najczęściej:
1. Uderzenia gorąca, charakteryzujące się nagłym przypływem fali ciepła, zazwyczaj
w górnej połowie ciała, z towarzyszącym zaczerwienieniem twarzy i poceniem, po
którym występuje zimny dreszcz. Większość takich epizodów jest krótkotrwała,
lecz ich intensywność i częstość bywa bardzo różna.
2. Nocne poty spowodowane są wzrostem temperatury w ciągu nocy, kiedy kobieta
śpi. Niekiedy kobiety doświadczają częstych uderzeń gorąca w ciągu nocy i budzą
się w mokrej od potu pościeli. Gdy organizm przystosuje się do zmienionych
1/5
Centrum Medyczne OLMEDICA – www.cmolmedica.pl – Porady zdrowotne
ul. J. Kilińskiego 11, 99-100 Łęczyca, tel. (24) 721-24-63 | ul. S. Wyszyńskiego 2, 95-035 Ozorków, tel. (42) 718-26-25
poziomów hormonalnych, uderzenia gorąca ustępują (zazwyczaj około 60 roku
życia).
3. Zmiany nastroju mylnie traktowane są jako depresja wywołana menopauzą.
Menopauza nie wywołuje depresji, ale może nasilać depresję uprzednio
występującą. Nasilenie się wyżej opisanych objawów menopauzy niestety nie
poprawia samopoczucia kobietom.
4. Bezsenność i inne problemy związane ze snem są częstymi „objawami”
menopauzy.
5. Suchość i swędzenie skóry, na który wpływ ma spadek produkcji hormonów.
Narażona na suchość jest zwłaszcza skóra wokół oczu. Z menopauzą jest czasami
związane przerzedzenie się owłosienia głowy i łonowego przy jednoczesnym
wzmożonym wzroście włosów na twarzy.
6. Tycie. Przybieranie na wadze jest raczej związane ze starzeniem się niż ze
zmianami hormonalnymi.
7. Kołatanie serca, bóle głowy, zmiany nastroju i kłopoty z pamięcią należą także do
częstej grupy związanych z menopauzą objawów.
8. Zmiany w sferze płciowej – niektóre kobiety odczuwają zwiększone potrzeby
seksualne, inne zaś spadek zainteresowania współżyciem. Suchość pochwy nie
przyczynia się również do częstotliwości podejmowania aktów seksualnych.
Niekiedy lekarz chcąc stwierdzić czy występujące objawy są z całą pewnością
spowodowane menopauzą zleca badanie hormonu FSH, który wydzielany przez
przysadkę mózgową stymuluje pęcherzyki jajnikowe do owulacji. Gdy poziom
estrogenów spada, przysadka zaczyna wydzielać więcej FSH. Tak więc wysoki poziom
FSH może oznajmiać początek menopauzy. Badania hormonalne krwi i moczu pozwalają
określić, czy u kobiet nadal występuje jajeczkowanie, co jest istotne dla pań starających się
unikać ciąży.
Kobiety najczęściej zwracają uwagę na dolegliwości związane z codziennymi objawami
menopauzy. Lekarze uważają natomiast, że należy pomyśleć o tych schorzeniach, które
mogą pojawić się później – chorobach serca i osteoporozie.
Obecnie większość ginekologów opowiada się za estrogenową terapią zastępczą, która
wstrzymuje lub łagodzi występowanie objawów menopauzy, zapobiegając jednocześnie
osteoporozie i chorobom serca w późniejszym wieku. Estrogeny powinny być
przyjmowane regularnie. Stosuje się je doustnie lub poprzez skórę. Jeżeli suchość pochwy
stanowi główną dolegliwość, to wystarcza zwykle terapia miejscowa – smarowanie
kremem zawierającym estrogen. Zdania lekarzy co do długości stosowania są podzielone.
Niektórzy uważają, że należy ją przerwać po 2 – 3 latach, gdy organizm dostosuje się do
zmienionej równowagi hormonalnej, większość jednak opowiada się za długotrwałym,
2/5
Centrum Medyczne OLMEDICA – www.cmolmedica.pl – Porady zdrowotne
ul. J. Kilińskiego 11, 99-100 Łęczyca, tel. (24) 721-24-63 | ul. S. Wyszyńskiego 2, 95-035 Ozorków, tel. (42) 718-26-25
nawet do końca życia, jej stosowaniem, zwłaszcza u kobiet z wysokim ryzykiem rozwoju
osteoporozy czy chorób serca. Nawet najwięksi zwolennicy estrogenowej terapii
zastępczej uznają istnienie jej objawów ubocznych oraz różnych zagrożeń (zwiększenie
masy ciała, zatrzymywanie płynów, nasilona wydzielina z pochwy, tkliwość oraz
powiększenie piersi, zaburzenia libido, nudności, wymioty, wzdęcia, kurcze, bóle i
zawroty głowy, podwyższone ciśnienie krwi i depresja). Dotychczas nie odpowiedziano
jednoznacznie na pytanie, czy estrogenowa terapia zastępcza zwiększa ryzyko
zachorowania na raka piersi. Badania dają sprzeczne wyniki. Terapia estrogenowa może
niekiedy prowadzić do tworzenia się skrzepów krwi, więc nie powinny jej stosować osoby
po przebytym zapaleniu zakrzepowym żył, udarze mózgu czy innych zaburzeniach w
układzie krzepnięcia krwi. Terapia ta może też powodować tworzenie się kamieni w
drogach żółciowych oraz uszkodzenie wątroby. Równie poważne powikłania mogą
wystąpić u chorych na cukrzycę, cierpiących na migrenę, astmę, mięśniaki macicy,
endometriozę, chorobę nadciśnieniową, toczeń układowy lub inne zaburzenia leczone
kortykosteroidami. Estrogenowa terapia zmniejsza ryzyko wystąpienia zawałów serca, ale
nie powinna być stosowana przez kobiety z uszkodzeniem mięśnia sercowego, ponieważ
estrogeny mogą wywołać zastoinową niewydolność serca.
Istnieje szereg leków, które lekarz może zlecić tym kobietom, które nie mogą stosować
estrogenów:
•
Małe dawki leków takich jak propranolol, które łagodzą kołatanie serca.
•
Leki przeciwdepresyjne,
•
Małe dawki doustnych środków antykoncepcyjnych, zwłaszcza u kobiet z obfitymi
miesiączkami.
•
Leki moczopędne zmniejszające zatrzymywanie płynów.
•
Tamoksyfen – lek przeciwestrogenowy, który wydaje się chronić przed osteoporozą
i rakiem piersi.
•
DHEA – hormon nadnerczy, który w organizmie ulega przemianie na androgeny,
tj. męskie hormony płciowe, i estrogeny.
Oprócz wyżej wspomnianych leków kobieta może skorzystać z alternatywnych metod
leczenia, takich jak: ziołolecznictwo, homeopatia, leczenie dietą, joga i medytacja.
Jak pomóc sobie samej?
•
Uważaj na ostre potrawy, które mogą wyzwalać napady gorąca. Inne pokarmy
działające w podobny sposób to: gorące napoje, kofeina, słodycze i alkohol.
3/5
Centrum Medyczne OLMEDICA – www.cmolmedica.pl – Porady zdrowotne
ul. J. Kilińskiego 11, 99-100 Łęczyca, tel. (24) 721-24-63 | ul. S. Wyszyńskiego 2, 95-035 Ozorków, tel. (42) 718-26-25
•
Unikaj picia wieczornej kawy, ponieważ może ona zaburzać funkcje pęcherza
moczowego. Zarówno kawa normalna, jak i też bezkofeinowa działają drażniąco na
błonę śluzową pęcherza i mogą powodować parcie na cewkę moczową i częstsze
oddawanie moczu.
•
Nie jedz czekolady wieczorem, gdyż może ona być przyczyną bezsenności.
•
Respektuj swoje zwyczaje związane ze snem. Staraj się codziennie wykonywać
przed snem te same czynności i nie zmieniaj swoich schematów. Dla jednych
relaksem będzie gorąca kąpiel, dla innych dobra książka.
•
Weź wapń przed snem. Kobiety po menopauzie powinny stosować suplementację
wapnia jako przeciwdziałanie osteoporozie. Wapń ma również dodatkowo
dobroczynny wpływ na wiele innych problemów zdrowotnych. Między innymi
zapobiega bezsenności.
•
Odpowiednio dopasowana dawka witaminy E działa rewelacyjnie na napady
„uczucia gorąca”, nocne poty problemy związane z wysychaniem błony śluzowej
pochwy.
•
Witamina B complex zapobiega uczuciu zmęczenia i wahaniom nastroju. Co do
dawki zawsze należy skonsultować ją z lekarzem.
•
Soja jest uniwersalną bronią w leczeniu objawów menopauzy (uderzenia gorąca,
suchość pochwy), zmniejsza też ryzyko osteoporozy. Prawdopodobnie dlatego, że
zawiera naturalne estrogeny, tzw. izoflawony.
•
Kubek herbatki z szałwi bardzo pomaga w zmaganiu się z nocnymi potami. Nie
należy jednak stosować tej kuracji zbyt długo, gdyż szałwia może uszkodzić
wątrobę.
•
U kobiet w okresie menopauzy występuje syndrom „suchego oka”. Można temu
zapobiec stosując olej z prymulki w kapsułkach.
•
Jedz smacznie i więcej niż zwykle. Czasami łatwiej jest przejść przez menopauzę
dobrze się odżywiając, ćwicząc i pijąc mniej alkoholu. Oznacza to, że można
ominąć wiele objawów eliminując słodycze, spożywając wiele gotowanych potraw
oraz warzywa i owoce.
•
Jeśli uprzednio nie ćwiczyłaś, to w okresie klimakterium jest to konieczne.
Aktywność fizyczna, nawet ta najprostsza (spacery) podnosi nastrój i zmniejsza
stres. Ćwiczenia podnoszą poziom endorfin, czyli naturalnych związków
chemicznych produkowanych przez mózg.
•
Ubieraj się wielowarstwowo i noś bawełniane ubrania. W razie potrzeby będziesz
mogła zdejmować kolejne warstwy i czuć się komfortowo w każdej sytuacji.
•
Unikaj gorących kąpieli słonecznych.
•
Kiedy masz obniżony nastrój – weź dziurawiec.
•
Zapobiegaj zanikowi życia erotycznego. Dla zdrowego i pełnego życia erotycznego
musisz pamiętać o korzystaniu z niego przy każdej nadarzającej się okazji. Może
wystąpić problem suchości pochwy, ale jest on do pokonania w sposób
4/5
Centrum Medyczne OLMEDICA – www.cmolmedica.pl – Porady zdrowotne
ul. J. Kilińskiego 11, 99-100 Łęczyca, tel. (24) 721-24-63 | ul. S. Wyszyńskiego 2, 95-035 Ozorków, tel. (42) 718-26-25
farmakologiczny. Inne problemy związane w erotyką człowieka (zapobieganie
ciąży, miesiączkowanie) masz już za sobą i możesz wreszcie zdobyć się na
realizowanie swoich oczekiwań i swojej kreatywności w tej dziedzinie. Pamiętaj, że
im dłużej kobieta jest aktywna seksualnie, tym dłużej ścianki pochwy pozostają
niezmienione.
Bez względu na to, na jakim etapie tego procesu się obecnie znajdujesz, warto abyś
nastawiła się pozytywnie, ponieważ menopauza to nie choroba, choć czasami może
stwarzać takie wrażenie.
5/5
Dostları ilə paylaş: |