Microsoft Word 017 esas sayi doc
Yüklə 1,89 Mb. Pdf görüntüsü
|
Filologiya məsələləri, №4, 2017
453 lazım” fəlsəfəsi ilə yaşayır. Lamiyə ilk Kənanın kamanından qopan həzin musiqiyə vurulur, aralarında qısa müddətli ünsiyyətlər yaranır və Lamiyə get- gedə Kənana bütün varlığı ilə aşiq olur. Nakam bir sevgi hekayəsi olsa da, biz romanda esl sevginin nələrə qadir olduğunun şahidi oluruq. Lamiyə bu qarşılıqsız eşq üzündən həyatında davamlı çətinliklərlə, üzüntülərlə qarşılaşsa da, amma qəlbinin dərinliyində bu sevgi ona mənəvi dayaq, təsəlli olur, Kənanı bir gün belə olsun unutmur. Məhəbbətini gizli dəfinə kimi qəlbində saxlayıb dərdini heç kəsə açmayan, saf və təmiz məhəbbətin qurbanı olan bu məsum qız ismətsizlik adı ilə damğalanır, bir çox təhqirlərə, hücumlara, iftiralara məruz qalır, lakin heç kəsin qarşısında əyilmir, çətinliklə də olsa şərəf və ləyaqətini qorumağı bacarır. Lamiyə ilə sadəcə könül əyləndirən və bu saf qızın yaşadığı bədbəxtliklərə bais olan Kənan sonradan Lamiyəni sevdiyini anlasa da, artıq gec olur, Lamiyə onun sev- gisini rədd edir.Artıq gəncliyin təcrübəsizliyindən xilas olan, yaşadıqlarının təsiri altında yetkinləşən Lamiyə gənc həkim Vədada ərə gedib xoşbəxt olur. Rəşad Nuri Güntəkinin dəyərli və həcminin az olmasına baxmayaraq kifayət qədər məzmunlu romanlarından biri də “Yarpaq tökümü”dür. Böyük ədib bu romanda ortabab, oturuşmuş bir məmur ailəsinin faciəsindən və cəfalətə uğramasından bəhs edərək, cəmiyyətdə ailənin rolu və əhəmiyyəti, ailə institutunun dayanıqlığının, möhkəmliliyinin vacibliyini ön plana çəkir. Məmur Əli Rza bəyin ciddiliyinə, cəmiyyətdəki və işlədiyi yerlərdəki hörmətinə, izzətinə, nüfuzuna baxmayaraq, o ailənin ətrafında baş verən davamlı və mürəkkəb hadisələrin fonunda aciz qalır, güvəndiyi hər şeydən, hətta doğma oğlu Şövkətə olan sonsuz ümid və inamından da olur, ailədə baş verən hadisələrin cərəyanını nə qədər çabalasa da dəyişə bilmir, kənarda– işlədiyi yerlərdə namus və qeyrəti qoruyur, bunların təssübünü çəkir, etiraz əlaməti olaraq işdən gedir, nəticədə ailəsini təhlükəyə atır, ehtiyac məngənəsinə salır, qızları bu çətinliklərdən baş çıxara bilmir, hərəsi xəzan yelinə tuş gəlmiş yarpaqlar kimi bir tərəfə səpələnir. Bu romanda baş verən hadisələr həm öz dövrü üçün, həm də müasir dövrlə olduqca həmahəngdir, aktualdır, ibrətamizdir, düşündürücüdür, öyrədicidir, eyni zamanda ailənin idarəedilməsi problemlərini qabardan və bununla bağlı məsələlərə diqqət yetirməyin vacibliyinə işarə edən ədibin cəmiyyətə və insanlara müraciətidir. Böyük ədib öz qəhrəmanlarını əvvəlcə saf və qüvvətli bir köklü agacın üstünə toplasa da, budaqlarına təravət və güc versə də, çox keçmədən bu ailənin acılıqları və çətinlikləri başlayır, yarpaqlar bir-bir tökülür, səfalət bu alənin qapısını döymədən içəri soxulur, məcbur qalan ədib öz qəhrəmanlarını bir-bir qurban verməli olur. Əli Rza bəy bu fikirdədir ki, insan öz təmiz adını və namusunu qorumağı bacarmalıdır: “Atam həddən artıq namuslu adam- mış... Atanın uşaqlarına saxlayacağı ən qiymətli miras təmiz bir addır” (8,9) Bu baxımdan Əli Rza bəy öz təmiz məmur adını qorumağa o qədər aludə
Filologiya məsələləri, №4, 2017
454 olur ki, ətrafını bürümüş hiyləgərliklərdən, dövrün acı reallıqlarından baş çıxarmaqda aciz qalır. Müasir türk realist ədəbiyyatının ən qüdrətli nümayəndələrindən biri olan R.N.Güntəkinin romanlarında insanın iç dünyasının ən gizli, kimsəyə bəlli olmayan ən dərin qatlarına baş vurulduğu, onun hiss və həyəcanları, yaşantıları real, inandırıcı cizgilərlə təqdim olunduğu üçün və ən əsas öz qəhrəmanlarını mənsub olduğu xalqın içərisindən seçdiyi üçün geniş kütlələrin diqqət və marağını cəlb etməkdədir.
Ədəbiyyat 1.
Fethi Naci. Reşat Nurinin romançılığı. İstanbul, Türkiye İş bankası Kültür Yayınları, 2011 2. Tanpınar Ahmed Hamdi. Reşat Nuri ve eserleri. Edebiyat üzerine makaleler. İstanbul, Haz.Zeynep Kerman Dergah Yayınları, 1998 3.
Önertoy Olcay. Reşat Nuri Güntekin. Ankara, Olğac Basımevi, 1983 4.
Güntekin Reşat Nuri. Yeşil gece. İstanbul, İnkılap Yayınevi, 1984 5.
Güntekin Reşat Nuri. Acımak. İstanbul, Nurgök Matbaası, 1992 6.
Güntekin Reşat Nuri. Kan davası. İstanbul, İnkılap və Aka kitapevi, 1972
7. Altuğ Taylan. Bir ruh kimliği: Reşat Nuri Güntekin. Ankara, İnkılap kitapevi, 2005 8.
Güntəkin Rəşad Nuri. Yarpaq tökümü. Bakı. Çinar, Çap, 2007
Гюнель Зейналлы Новое дыхание Турецкого романа Решат Нури Гюнтекин Резюме
Один из основателей турецкой национальной литературы рес- публиканского периода Решат Нури Гюнтекин написал ряд романов и оставил неизгладимый след в турецкой литературе. Он является ав- тором 19 романов. Один из долговечный и плодовитый автор турецкой литературы Решат Нури Гюнтекин написал свои первые романы во время Первой мировой войны. Его произведения сыграл неоценимую роль в развитии лирико-психологического стиля в турецкой литературе. В таких романах как “Скрытая рука”, “Королек-птицка певчая”, “Клей- мо”, “Из губ в сердце”, “Вечернее солнце”, “Женщина враг”, “Зеленый ночь”, “Сочувствие”, “Листопад”, “Небо”, “Старая болезнь”, “ Огонь ночи”, “Мельница” “Тополь ветров”, “Последнее убежище”, “Кровная месть” он создал панораму Турецкой социальной и политической жиз-
Yüklə 1,89 Mb. Dostları ilə paylaş:
|