Az
ərbaycan İqtisadiyyatı
dədir. Ölkənin hələ struktur islahatı və sənayeləşmənin qurtarmamış olmağına və
qeyri-neft sektorlannda ixracın zəif olmağına baxmayaraq tədiyyə balansı kəsirlərini
neft gəlirləri ilə ortadan qaldıra bilir. Lakin, bu vəziyyət ölkə iqtisadiyyatı üçün yaxşı
hal deyil, hətta iqtisadi bir xəstəlikdir. Həm xəstəlikdən xilas olmaq üçün, həm də neft
ixracının 15-20 il sonra azalacağı diqqətə alınaraq, xarici tarazlığı
davam etdirə
bilmək
üçün sürətli sənayeləşmə, idxalı əvəz etmək və ixracı artırmaq
şəklində
sıralana biləcək uzun müddətli struktur dəyişikliklərin daha sıx
və diqqətlə davam
etməsi lazımdır.
2.7.1.
Xarici Ticarətdə Əsas Ölkələr
Azərbaycan 2009-ci ildə dünyanın 129 fərqli ölkəsi ilə ticarət əlaqəsi qurmuşdur.
İdxalın 70 %-ni Rusiya, İngiltərə, Qazaxıstan, Türkiyə,
Almaniya, Ukrayna,
Hollandiya, Çin, ABŞ və Yaponiya ilə həyata keçirtmişdir. İxracın isə 87 %-i isə
İtaliya, İsrail, Rusiya, Gürcüstan, Türkiyə, İran,
Türkmənistan, İndoneziya, Xorvatiya
və Fransa ilə həyata keçirtmişdir. 2009-ci ildəki xarici ticarətin 25%-i İtaliya, 12%-i
Rusiya, 6%-i Türkiyə, 6%-i İngiltərə, 3.6%-i Türkmənistan, 4.6%-i İsrail, 3.5%-i
Qazaxıstan, 3.3%-i Almanya, 3%-i İran, 3%-i Gürcüstan, 2.6%-i Fransa, 2.5%-i Çin
və 2.3%-i Hollandiya ilə həyata keçirilmişdir.
İtaliya, Trieste terminalından həyata keçirilən neft daşımalan səbəbiylə
Azərbaycanın ixrac etdiyi ölkələr içərisində ilk sıradadır.
1998-
ci ildə Rusiya Federasiyasında baş verən iqtisadi böhran nəticəsində
edilən devalüasiya və Rus mallarının Azərbaycan valyutasına nisbətlə dəyər itirməsi
səbəbiylə Rusiya, Azərbaycan bazannda qiymət üstünlüyü əldə etmiş və mallarına
tələbin artmasıyla Rusiya Azərbaycanın xarici ticarətində
bu tarixdən etibarən ilk
sıralara yüksəlmişdir.
Dostları ilə paylaş: