Microsoft Word cobanli elshad docx
Yüklə 0,86 Mb. Pdf görüntüsü
|
54 olunurlar. Sənaye tərərfindən M-8D, M-10D, M-12D və s, eləcə də M12E, M-14E, M-16E və s. markalı yağlar buraxılır. Daxili yanma aviasiya mühərrikləri üçün yağlar 4 markada istehsal olunur: MS-14, MS-20 (özlülüyü 14 və 20 mm 2 /s olan selektiv təmizləmə ilə alınmış neft yağları), MK-22 və MS-20s ( özlülüyü 22 və 20 mm 2 /s olan turşu və fenol təmizləmə ilə alınmış yağlar). Sənaye yağları ümumi və xüsusi təyinatlılara bölünürlər və həm aşqarsız, həm də aşqarlı tərkibdə istehsal olunurlar. Yağın əsas istismar göstəricisi onun markasında göstərilən özlülüyüdür. Özlülüyün səviyyəsinə görə sənaye yağları yüngül (özlülüyü 50°S temperaturda 10 mm 2 /s), orta (özlülüyü 50°S temperaturda 10-58mm 2 /s) və ağır (özlülüyü 100°S temnperaturda 9-28 mm 2 /s) növlərə bölünürlər. -5A və -8A ümumi təyinatlı sənaye yağları toxucu maşınların yüksək sürətli mexanizmlərinin, metalkəsən dəzgahların şpindel (hərlənən dəzgahların əsas valı) hissələrinin, mexanizmlərin, tikiş maşınlarının, nəzarət ölçü cihazlarının az yüklənmiş sürtülən hissələrinin yağlanması və texnoloji ehtiyaclar üçün (poladın bərkidilməsi, kəsici alətlərin soyudulması üçün maye kimi və s); cihaz vazelin yağları (MVP) – nəzarət- ölçü aparatları üçün; yüngül (L) və ağır (T) separator yağları – separatorların, sentrifuqaların və digər avadanlıqların podşipniklərinin yağlanması üçün istifadə olunur. Tərkibində oksidləşməyə, aşınmaya və köpüyə qarşı aşqarlar olan QP-4 (hidravlik), QP-6 və QP-8 selektiv təmizləmə sənaye yağları dəzgah və maşınların yüksək sürətli hissələrinin yağlanması üçün tətbiq olunurlar və -5A və -8A yağlarının əvəzində də istifadə oluna bilərlər. -12A, -20A, -30A, -40A və -50A sənaye yağları, onların istismar xassələrinə xüsusi tələblər qoymayan hidravlik sistemlərin işçi mayeləri kimi, eləcə də az və orta yüklənmiş dişli və vintli ötürücülərin yağlanması üçün QP-18, QP-30, QP-38, QP-40, QP-72 və digər yağlar isə metalkəsən dəzgahlar, avtomatik xətlər, müxtəlif proseslər üçüç və sürət qutularının, müxtəlif orta və ağır yüklənmiş dişli və vintli ötürücülərin, reduktorların və s, yağlanması üçün istifadə olunurlar. 11, 24 və 38 silindr yağları yüksək temperaturda işləyən ağır yüklənmiş mexanizmlərin və müxtəlif təyinatlı porşenli buxar maşınlarının yağlanması üçün istifadə olunurlar. Prokat dəzgahlarının
55 yağlanması P-28, PS-28, P-40, P-8P və s, yağlarda həyata keçirilir. Xüsusi təyinatlı sənaye yağları qrupuna konveryerlərin zəncirlərini yağlmaq üçün nəzərdə tutlmuş Sp-20 və s-40 yağları və kalandrların (parçanı və ya kağızı hamarlayıb ona parıltı verən maşın) vallarının (hərlənən silindr) podşipniklərnin yağ dumanı ilə yağlanması üçün MT-200 yağları, teleqraf aparatlarının və s. yağlanması üçün teleqraf yağları daxildir. Transmissiya yağları reduktorların, sürət qutularının, sükan idarəetmə sistemi- nin ötürücü qutularının və s. yağlanması üçün nəzərdə tutulmuşdur. Digər mexanizm- lərlər müqayisədə dişli ötürücülərdə sürtünmə şəraiti daha gərgindir (yüksək xüsusi yükləmələr və temperaturlara görə), ona görə də transmissiya yağları yüksək və stabil aşınmaya və cızılmaya qarşı və digər xassələrə, eləcə də 100°S temperaturda zəruri özlülüyə malik olmalıdırlar. Sənaye avadanlıqları üçün nəzərdə tutulmuş aşqarsız transmissiya yağlarından niqrol, daha çox isə həm də traktor və avtomobillərdə istifadə oluna bilən TS-14,4 transmissiya yağı tətbiq olunur. Lakin dişli ötürücülərin sürtünmə şəraitinə avtomobillərin istismarında istifadə olunan aşınmaya qarşı aşqarlı Tэп-15ЭФO transmissiya traktor yağı (fenol təmizləməsi ekstarktı), cızılmaya qarı aşqarlı Tap-15V yağı və çoxfunksiyalı aşqarı olan TSp-15K yağı kimi tərkibində aşınmaya və cızılmaya qarşı aşqarlar olan yağlar daha yaxşı cavab verir. Maşın və mexanizmlərin aşağı temperaturlarda işləməsi üçün TSp-10 və TPp-10ƏFO transmis- siya yağları istifadə olunur. VAZ avtomobillərinin trasnmissiya aqreqatlarının yağlanması TAD-17i universal yağı ilə həyata keçirilir. Yağın tərkibində olan polimetakrilat bərkimə temperaturunu aşağı salır, kompleks aşqar isə universal yağın aşınmaya, cızılmaya, korroziyaya və oksidləşməyə qarşı xassələrini yüksəldir. Turbin yağları buxar və qaz turbinlərinin, turbonasosların, turbokompressorla- rın, elektrik cərəyanı generatorlarının ve energetika avadanlıqlarının podşipniklərinin yağlanması üçün tətbiq olunurlar. Ən geniş yayılmış turbin yağları Tp-22, Tp-30 və Tp-46-dır. Turbin yağlarının tərkibinə kompleks aşqarlar daxildir və onlar yüksək istismar xassələrinə malikdirlər.
56 Kompressor yağları (K-12, K-19, KS-19 və s.) kompressorların detallarının yağlanması və sıxılma kameralarının hermetikləşdirilməsi üçün nəzərdə tutumuşlar və yüksək tenperatur və təzyiq şəraitində istifadə olunurlar. Kompressor yağları yüksək termooksidləşmə və korroziya dayanıqlığına, yaxşı özlülük-temperatur göstəricilərinə malik olmaldırlar. Plastik sürkülər istismar şəraitindən asılı olaraq həm bərk, həm də maye maddələrin xassələrinə malik ola bilərlər. Çox da böyük olmayan güc tətbiq edildikdə sürtkülər şaquli və maili səthlərdə dura bilirlər, daha böyük yüklənmədə isə axıcılığa malik olurlar. Sürtülən səthlərin sürtünməsini və aşınmasını azaltmaq üçün nəzərdə tutulan antifriksion sürtkülər geniş yayılmışlar. Təyinatına görə antifriksion sürtkülər ümumi təyinatlı S(70°S-yə kimi) – solidollara, yüksək temperaturlar üçün O (110°S- yə kimi), çoxməqsədli M(-30°S-dən 130 °S-yə kimi), şaxtayadavamlı N (40°S-dən aşağı), cihazlar üçün P və s. növlərə bölünürlər. Bundan başqa maşın, mexanizm və cihazların səthinin korroziyaya uğramasının qarşısını almaq üçün Z indeksi ilə işarələnən konservasion (müdafiə) sürtküləri; yiv (R), armatur (A), vakuum (V) və kanat (K) növlərinə bölünən sıxlaşdırıcı sürtkülər tətbiq olunur.
Yüklə 0,86 Mb. Dostları ilə paylaş:
|