T.C.
EGE ÜN VERS TES
SOSYAL B L MLER ENST TÜSÜ
KLAS K ARKEOLOJ ANAB L M DALI
ARKA K DÖNEM BATI ANADOLU RES M SANATI
DOKTORA TEZ
Fuat YILMAZ
92-01-1096
TEZ DANIŞMANI
PROF. DR. NURAN ŞAH N
ZM R–2008
1
Ç NDEK LER
ÖNSÖZ…………………………………………………………………. 4
KISALTMALAR VE YAYIN L STES ……………………………………….. 5
G R Ş ……………………………………………………………………………. 33
1. M.Ö. II. B N YILDA RES M SANATI……………………………………. 38
1.1. Mısır Resim Sanatı ………...…………………………………………38
1.2. Mezopotamya Resim Sanatı ……………………………………….. 45
1.3. Minos-Myken Resim Sanatı ………………………………………… 49
2. ANADOLU’DA DUVAR RESM N N TAR HÇES ……………………… 57
2.1. Paleolitik Dönem Resim Sanatı (M.Ö. ...8000)……………………… 57
2.2. Neolitik Dönem Resim Sanatı (M.Ö. 8000 – 5500)………………… 64
2.3. Kalkolitik Dönem Resim Sanatı (M.Ö. 5500 – 3000)………………. 71
2.4. Tunç Çağı Resim Sanatı (M.Ö. 3000 – 1950)………………… …… 74
2.4.1 Hitit Resim Sanatı……………………………………………78
2.5. Demir Çağı Resim Sanatı (M.Ö. 1200 – 700)………………………. 86
2.5.1. Urartu Resim Sanatı……………………………………… 86
3. ANT K KAYNAKLARDA RES M SANATI ……………………………… 93
4. DUVAR RESM YAPIM TEKN KLER VE MALZEMELER ………… 98
4.1. Fresk Yapımı……………………………………………………….. 98
4.2. Kullanılan Renkler…………………………………………………. 101
5. BATI ANADOLU’DA ARKA K DÖNEM DUVAR RES MLER ………. 111
5.1. Harta Tümülüsü……………………………………………………. 111
5.2. Aktepe Tümülüsü…………………………………………………….. 117
2
5.3. Kızılbel Tümülüsü …………………………………………………. 121
5.4. Karaburun II Tümülüsü ……………………………………………. 167
5.5. Gordion Boyalı Ev…………………………………………………… 182
5.6. Tatarlı Tümülüsü …………………………………………………… 186
6. BATI ANADOLU DUVAR RES MLER N N MALZEME VE RENK SKALASI
AÇISINDAN NCELENMES ………………………………………………… 201
6.1. Harta…………………………………………………………………. 206
6.2. Aktepe……………………………………………………………….. 206
6.3. Kızılbel………………………………………………………………. 207
6.4. Karaburun II…………………………………………………………. 210
6.5. Gordion Boyalı Ev…………………………………………………… 212
6.6. Tatarlı………………………………………………………………… 213
7. BATI ANADOLU DUVAR RES MLER N N KONOGRAF K
NCELENMES ………………………………………………………………… 220
7.1. Prosession Sahneleri………………………………………………… 229
7.2. Ekphora Sahneleri.…………………………………………………… 237
7.3. Savaş Sahneleri.……………………………………………………… 248
7.4. Av Sahneleri.……………………………………………………….. 259
7.5. Kline Sahneleri.……………………………………………………….268
7.6. Spor Sahneleri.……………………………………………………… 279
7.7. Mitolojik Sahneler………………………………………………….. 282
3
7.7.1. Medusa……………………………………………………. 283
7.7.2. Troilos……………………………………………………… 287
7.8. Vedalaşma Sahnesi ………………………………………………… 294
8. TAR HLEND RME …………………………………………………………. 301
9.
SONUÇ ……………………………………………………….......................... 316
10. LEVHALARIN L STES …………………………………………………… 334
LEVHALAR
4
ÖNSÖZ
Resim sanatı ile inişli çıkışlı ilişkimin başlangıcı ilkokul dönemime kadar gitmektedir.
Arkeoloji alanındaki akademik eğitimim ile birlikte bu ilişki başka bir yöne kaymıştır.
Lisansüstü eğitimi Klazomenai lahit ressamlarından “Dennis Ressamı” üstüne yapmam
antik dönem resim sanatına olan ilgimin bir sonucudur. “Arkaik Dönem Batı Anadolu
Resim Sanatı” başlıklı doktora tezim, bu alandaki çalışmalarımın bir devamıdır. Bu
çalışmada resmin gelişimini ve sanatçıların resme yaklaşımlarını, anlamaya çalışmak
heyecan verici olmuştur. Aslında sanatçının yaratım aşamasındaki duyguları ve
düşüncüleri günümüzden pek de farklı değildir.
Zor ve uzun olan bu yolculukta bana eşlik eden, çalışmanın her aşamasında bilgi ve
görüşlerini benimle paylaşan danışmanım sayın Prof. Dr. Nuran Şahin’e özel
teşekkürlerimi sunarım. Tez izleme jüri üyelerim sayın Prof. Dr. Tomris Bakır ve sayın
Prof. Dr. Binnur Gürler son derece yapıcı ve yönlendirici eleştirileri ile her zaman
destek oldular. Onlara her zaman müteşekkir olacağım.
Yalnızca doktora çalışmamda değil, hayatın her anında karşılaştığım güçlükleri benim
ile paylaşan eşim Gülgün’e sonsuz sevgiler…
Fuat YILMAZ
ZM R-2008
5
KISALTMALAR VE YAYIN L STES
Ahlberg 1971
G. Ahlberg, Prothesis and Ekphora in Greek Geometric
Art
, 1971.
Akdeniz – Karaca 2003
E. Akdeniz – Ö. Karaca, “Elazığ-Malatya Yöresi Duvar
Resmi Geleneği ve Pirot Höyük Duvar Resmi”, TÜBA-AR,
6, 2003, 117-123.
Åkerström 1966
Å. Åkerström, Die Architektonischen Terrakotten
Kleinasiens,
1966.
Akurgal 1968
E. Akurgal, Urartäische und Altiranische Kunstzentren,
1968.
Akurgal 1995a
E. Akurgal, Anadolu Uygarlıkları, 1995.
Akurgal 1995b
E. Akurgal, Hatti ve Hitit Uygarlıkları, 1995.
Akurgal 2002
E. Akurgal, Anadolu Kültür Tarihi, 2002.
Aleksiou 1991
S. Aleksiou, Minos Uygarlığı, (çev. E. T. Tulunay), 1991.
Altheim-Stiehl – Metzler – Schwertheim 1983
R. Altheim-Stiehl - D. Metzler - E. Schwertheim, “Eine
neue gräko-persische Grabstele aus Sultaniye Köy und
ihre Bedeutung für die Geschichte und Topographie von
Daskyleion”, EpigAnat 1, 1983, 1-63.
Anati 1968
E. Anati, “Anatolia’s Earliest Art”, Archaeology 21,1968,
22-35.
Dostları ilə paylaş: |