694
təkyələrdə İmam Hüseyn (ə) və Əhli‐Beyti (ə) üçün xüsusi təziyə
məclisləri tərtib olunur.
Şanə – daraq
Şaye` – hamıya məlum olan
Şeşguşə – altıguşəli. İmam Hüseyn (ə)‐ın Kərbəlada olan məzarına
işarədir
Şeşpər – toppuz
Şeyhə – kişnəmə
Şeyhəkünan – kişnəyərək
Şəb – gecə
Şəbi‐nöhüm – doqquzuncu gecə. Tasua günü
Şəbi‐vəhşət – təklik, yalnızlıq gecəsi. İnsanın vəfatının birinci gecəsi.
Şəbi‐yelda – yelda gecəsi, ilin ən uzun gecəsi (dekabrın 21‐i)
Şəddeyi‐mərcan – mərcan dənələri düzülmüş sap
Şədid – şiddətli
Şəfaət – Axirət günü müsəlmanların bağışlanmasını Allah‐təaladan
istəmək.
Şəhbaz, şahbaz – şahin, tərlan
Şəhadət – İslam yolunda şəhid olma
Şəhd – bal
Şəhənşəhi‐Neynəva – Neynəvanın Şahı, İmam Hüseyn (ə)‐a işarədir
Şəhpər – qanad
Şəhrəbanu – İmam Hüseyn (ə)‐ın zövcəsi, İmam Zeynəlabidin (ə)‐ın
anasıdır.
Şəqi – yaramaz adam, quldur
Şəmatət – başqasının dərdinə, müsibətinə sevinmə; tənə, töhmət,
məzəmmət
Şəmşiri‐bərqasa – ildırım kimi qılınc
Şəms – günəş
Şə`n – əzəmət, şöhrət, ad‐san
Şərarə(t) – qığılcım, od; məc. müsibət; yamanlıq
Şərirani‐Əraq – İraqın yaramazları, şər adamları
Şərməndə – xəcalətli
Şərmü həya – utanma və həya
Şərmsar – xəcalətli
Şə`şə`at – bərq vurma, parıldama
Şibhi‐Peyəmbər – Peyğəmbərə oxşar, Əli Əkbərə işarədir
695
Şibhi‐Müstəfa – Müstəfayə (s), yəni Məhəmməd Peyğəmbərə oxşar, Əli
Əkbərə işarədir
Şiəyani‐Mürtəza – Mürtəza (ə)‐ın (Həzrət Əli) tərəfdarları
Şikar – ov
Şikəstə – sınıq
Şikvə – şikayət
Şimr ibn Zülcəvşən – Kərbəlada İmam Hüseyn (ə)‐ı qətlə yetirənlərdən
biri. Ömər ibn Sədin ordu komandanlarından idi.
Şirinzəban – şirindilli
Şiri‐qürran – nərə çəkən şir
Şiri‐Xuda – Allahın şiri. Həzrət Əli (ə)‐ın ləqəblərindən biri (Əsədüllahül‐
qalib – Əliyyibni Əbu Talib)
Şiri‐jəyan – coşmuş, qəzəblənmiş şir
Şirxarə – südəmər, Əli Əsğər nəzərdə tutulur
Şitab – tələsmək
Şö`leyi‐azər – od şöləsi
Şövt – bur. dolanma, fırlanma
Şumi‐ləin – lənətə gəlmiş uğursuz
Şur – bur. eşq, həvəs
Şurü şeyn – hay‐küy, qışqır‐bağır
Şuriş – çaxnaşma, qarışıqlıq
Şühəda – şəhidlər
Şüeyb – Qurani‐Kərimdə adı çəkilən peyğəmbərlərdəndir. Musa (ə)‐ın
qaynatası idi.
Şüküftə – açılmış (çiçək)
Şümar – say, hesab
Şümşad – şimşad ağacı
Şürb – içki
Şürbə – bir qurtum su
T
Tabü təvan – güc, taqət
Tacdar – hökmdar, padşah
Taət – itaət, ibadət
Taği‐hilal – məc. əyri qaşlar
Taği‐kəlisa – kilsə tağı və ya gümbəzi
696
Taq – bur. əzilmiş, büzülmüş
Taqə – bir parça, bir tikə (parça, şal və s. nəzərdə tutulur)
Talib – tələb edən, istəyən, arzulayan
Tar – qaranlıq
Tarac – qarət, soyğun
Taziyanə – qamçı, qırmanc
Təbah – məhv olmuş, puç olmuş
Təbaq – toy xonçası
Təbli‐bəşarət – şad bir xəbəri bildirmək və gözaydınlıq vermək üçün
çalınan təbil
Təbli‐şadi – şadlıq təbili
Təcdidi‐vüzu – dəstəmazın yenilənməsi
Təcəlla – əyan olma, zahir olma, görünmə
Təğyir – dəyişmə
Təhəmmül – dözmək, səbr etmək
Təxtəparə – taxta parçası
Təqsim – bölgü
Təkbir – “Allahu Əkbər” (Allah ən böyükdür) demək
Təkəllüm – danışmaq, söyləmək
Təla – qızıl
Təlx – acı
Təll – təpə
Təlli‐cəla – ayrılıq təpəsi
Təlli‐Zeynəbiyyə – Kərbəlada Həzrət Zeynəbin savaşı seyr etmək üçün
çıxdığı təpə.
Tən – bədən
Tənab – ip, kəndir
Təng – darısqal; çətin vəziyyətə düşmə
Təngdil – ürəyi sıxılmış, qəmgin
Tənur, tənnur – təndir
Tərəhhüm – rəhm etmə
Tərsa – xaçpərəst
Təsəddüq – sədəqə vermə
Təşnə – susuz
Təşnəcigər – ciyəri susuzluqdan yanan
Təşnələb – susuzluqdan dodağı qurumuş
Təşti‐təla – qızıl teşt, qızıl ləyən
697
Təşyi`cənazə – dəfn etmək
Təvaf – Məkkədə Kəbə evinin ətrafında dolanma
Təvan – güc, qüvvət
Təyyi‐mənzil – bur. yol getmə
Təyyi‐rahil – bur. yola düşmə
Təzəlzül – sarsınma, zəlzələyə düşmə
Tə`ziyə – matəm, yas
Tə`ziyəsəra – matəm saxlanılan yer
Tiflü səğir – kiçik uşaqlar
Tiği‐bürran – iti qılınc
Tilavət – Qurani‐Kərimi xüsusi qayda ilə oxuma
Tip – bur. qoşun dəstəsi
Tir – ox
Tiri‐tiz – iti ox
Tirə bəxt – bəxti qara
Tövbə – günahlara görə peşimançılıq çəkib bir daha etməmək haqqında
Allah‐təalaya söz vermək
Tövrat – Musa (ə) peyğəmbərə nazil olmuş səmavi kitab
Tuba – Behiştdə gözəl, hündür bir ağac
Tuf – tüpürmək
Tuşə – azuqə
Tutivəş –tutuquşu kimi
Tutizəban – tutuquşu kimi şirin danışan
Türab – torpaq
Türbəti‐Kərbəla – Kərbəla torpağı
Türfə – nadir şey; qəribə, əcaib
Ü
Übur – keçmə, atdama
Üdvan – düşmənlər
Üqab – qartal
Üqba – axirət dünyası, əbədi həyat
Ümman – dəniz, dərya
Ümməti‐Xatəm – Peyğəmbərin ümməti (müsəlmanlar)
Ümmülbənin – Fatimə bint Hizam. Həzrət Əbülfəzl Abbasın anası,
Həzrət Əli (ə)‐ın Həzrət Fatimə (s.ə)‐nın vəfatından sonra ailə qurduğu
Dostları ilə paylaş: |