682
Məhzər – hüzur
Məxfi – gizli
Məxrəc – xaric olma, çıxma
Məlaik – mələklər
Məlaikani‐müqərrəb – Allaha ən yaxın olan mələklər
Məlamət – məzəmmət, qınama
Mələkül‐mövt – ölüm mələyi, Əzrail (ə)‐a işarədir
Məlul – kədərli, qüssəli
Məl`un – lənətə gəlmiş
Mə`mən – qorxusuz, təhlükəsiz
Məmlüv(v) – dolu
Mə`mun – Abbasi xəlifəsi
Məmzuc – qarışıq, qarışmış
Mənnan – mərhəmətli, səxavətli olan Allah‐təala (c.c)
Məkkə – Hicazda (Səudiyyə Ərəbistanı) Kəbə evinin yerləşdiyi və Həzrət
Məhəmməd (s)‐in doğulub boya‐başa çatdığı müqəddəs şəhərin adı
Məkr – hiylə
Məqal – söz, söyləmə
Məqhur – tabe edilmiş
Mərd – kişi
Mərizi‐bimədədkar – köməksiz xəstə
Mərizi‐təbdar – qızdırmalı xəstə
Mərkəb – minik heyvanı
Mərvan – Mərvan ibn Hikəm Əhli‐Beytin (ə) qatı düşmənlərindən və
Bəni Üməyyənin məsləhət verənlərindən idi.
Məryəm – İsa (ə)‐ın anası
Mərtəbə – dəfə
Mərqəd – yataq; məzar, qəbir
Məsa – axşam
Məsəli‐hübab – qabarcıq kimi, köpük kimi
Məscidül‐Əqsa – Beytül‐Müqəddəsdə müsəlmanların ilk qibləsi olmuş
məscid. Əsası Davud (ə) tərəfindən qoyulmuş, Süleyman (ə) tərəfindən
tamamlanmışdır.
Məsmum – zəhərlənmiş
Mə`sum – günahsız
Mə`sumə – İmam Musa ibn Cəfər (ə)‐ın qızı, İmam Rza (ə)‐ın bacısı
Məsrur – şad, şən
683
Məşk – tuluq
Məşriqeyn – şərq və qərb
Mətbəxsəra – mətbəx
Mətləbi‐talib – istəyənin məqsədi
Mətləbi‐xəfa – gizli məqsəd
Məzhəb – yol, məslək, din
Məzid – artma, çoxalma
Mə`zur – üzürlü
Miğfər – dəbilqə; qalxan
Mina – Məkkənin şərqində dağlıq bir yerdir. Ərəfat yolunun üstündə
yerləşən bu yerdə hacılar qurban kəsirlər.
Minacat – Allaha xitabən yazılmış klassik şeir forması
Mişkbar – müşksaçan, ətirsaçan
Miri‐hüda – hidayət rəhbəri
Mizan – tərəzi
Möhnəti‐üzma – böyük əzab‐əziyyət
Mövc – dalğa
Mövla – ağa
Muxtar – azad, müstəqil
Murü mələx – qarışqa və milçək
Musayi‐kəlim – Üluləzm peyğəmbərlərdən biri. Tövrat ona nazil
olmuşdur. Tur dağına çıxıb Allah‐təala ilə heç bir vasitəçi olmadan
danışdığına görə ona Kəlimullah (Allahla danışan) deyirlər.
Museyi‐Cəfər – yeddinci İmam Musa ibn Cəfər (ə) (İmam Museyi‐Kazım)
Harun ər‐Rəşid tərəfindən zəhər içirilərək öldürülmüşdür. Qəbri İraqın
Kazımeyn şəhərindədir.
Muy – tük, saç
Müaf – əfv, bağışlama
Müamilə – rəftar, hərəkət
Müaviyə – Müaviyə ibn Əbu Süfyan. Əməvilərin birinci xəlifəsi. Əhli‐
Beytin (ə) qatı düşmənlərindən biri. Yəzidin atası.
Mübah – izin verilmiş
Mübəddəl – dəyişdirilmiş, əvəz edilmiş
Mücavir – ziyarət edən
Mücəssəm – xəyalən cism halına girmiş, canlanmış bir şey
Müctəba – seçilmiş, bəyənilmiş. İmam Həsən (ə)‐ın ləqəblərindən biri
Müdam – həmişə, davamlı olaraq
684
Mühən – möhnətlər, dərdlər
Mühəqqər –təhqir olunmuş, alçaldılmış
Mühəyya – hazır
Mühibb – sevən; dost
Müəddəb – ədəbli, nəzakətli
Müəssir – təsir edən
Müəttər – ətirli
Müəzzəm – əzəmətli
Müəzzin – azan verən
Müin – köməkçi, yardım edən
Mükatibani‐qəza – insan taleyini yazan katiblər (mələklər)
Mükəddər – kədərli, qəmli
Mükərrər – təkrar
Müqabil – qarşı, üzbəüz
Müqəddəm – bur. rəhbər
Mülhəq – qatılmış, əlavə edilmiş
Mültəfit – iltifat edən
Mültəci – pənah aparma
Münafiq – ikiüzlü, riyakar
Münəvvər – işıqlı, nurlu
Münkir – inkar edən
Münqizi‐bidin – dinsiz Münqiz. Mürrə ibn Münqiz Əbdi, Əli Əkbərin
qatili
Münşəqq – parçalanma
Müntəzir – gözləyən, intizar çəkən
Mürəttəb – tərtib olunmuş
Mürğ – quş
Mürğvəş – quş kimi
Mürüvvət – bur. mərhəmət, şəfqət
Mürtəza – seçilmiş, bəyənilmiş. Həzrət Əli (ə)‐ın ləqəblərindən biri
Müsafir – səfərə çıxmış
Müsafirət – səfərə çıxmaq
Müshəf – Qurani‐Kərim
Müsəlləm – təslim edilmiş
Müslim – müsəlman
Müslim – Müslim ibn Əqil İmam Hüseyn (ə)‐ın əmisi oğlu idi. İmam
Hüseyn (ə)‐ın Kufəyə göndərilmiş xüsusi nümayəndəsi idi.
685
Müstəfa – seçilmiş, bəyənilmiş; Məhəmməd Peyğəmbərin (s)
ləqəblərindən biri
Müşəxxəs – müəyyən
Müşkilgüşa – çətinlikləri həll edən
Müştaq – arzulayan, can atan
Mütəhəmmil – dözən, qatlaşan
Müttəsil – ara vermədən
Müttəli – xəbərdar
Mütəlla – zərli, qızıl suyuna çəkilmiş
Mütərra – təravətli
Müzəyyən – bəzəkli
Müzməhill – alt‐üst olmuş, məhv olmuş
Müztər – məcbur, naçar, iztirablı, sıxıntılı
N
Nabəkar – yaramaz
Naçar – əlacsız
Nadim – peşiman
Naibi‐Şahi‐Lafəta – Həzrət Əli (ə)‐ın canişini. Məhəmməd Peyğəmbərin
(s) belə bir kəlamı var: “La fəta illa Əli, la seyfə illa Zülfiqar” – Əli kimi
oğul yoxdur, Zülfüqar kimi qılınc.
Naibi‐şiri‐Xuda – Allahın Şirinin (Həzrət Əli) canişini
Naibi‐Şahi‐Nəcəf – Nəcəf Şahının (Həzrət Əli) canişini
Naqəsəvar – dəvəyə minmiş
Nam – ad
Namdar – adlı‐sanlı
Nameyi‐ə`mal – əməl dəftəri
Namə – məktub
Namurad – muradına yetməyən
Nagah – birdən, təsadüfən
Nalan – ağlar
Naləkünan – fəryad edərək, inləyərək
Nan – çörək
Nar – od, atəş
Napədid – görünməz
Nasirü ənsar – yaxın köməkçilər
Dostları ilə paylaş: |