Mikrobiologiyasi fanidan

Bakteriyanıń tiykarǵı formaların úyreniw.
Material hám úskeneler: Shıyshelarda qurǵaqlay boyawlar : tıyanaqlı hám
kislotalı fuksin, gensianviolet, metilen ko'ki, safranin, brilliant jasılı, boyawlardıń tayın eritpesi kompleksi, immersion may, distillangan suw, biologiyalıq mikroskop, bakteriologik qıstırıp qoyıw, spirt lampası, buyım áynekleri hám filtr qaǵaz, kyuvetalar, Petri kishkene kesesi,
pipetkasi hám probirkalarda túrli forma daǵı bakteriyalardıń sap kulturalari. Etil spirti, fenol (kristall halda ), glitserin (probirkada ),
forfor keli tógiw menen, menzurka, etil spirti,
isletilingen buyım aynashaların salıw ushın arnawlı ıdısda 3-5
% li fenol eritpesi, isletilingen pipetkalar ushın arnawlı ıdısda 3-5% li fenol eritpesi, moyqalam. Temaǵa tiyisli kórgezbeli
plakatlar, videoproyektor, kompyuter.
Stilistik kórsetpeler
Oqıtıwshı temanı túsintiredi, studentler:
1. Mikrobiologiya ámeliyatında kóp isletiletuǵın b o 'y o q la r menen tanıwadılar.
2. Mikrob kulturasidan bakteriyalı preparat tayarlab, ápiwayı
usılda boyasadı.
3. Tayın preparatni mikroskopda kórip, bakteriyalardıń
formasın dápterge sızıp aladılar.
Bakteriologik boyawlar. Mikroskopda mikroblar tiri yamasa
ólgen jaǵdayında mikroskopda kóriledi. Mikroorganizmlarning morfologiyası hám tinktorial qásiyetlerin úyreniw ushın arnawlı
boyalǵan preparatlar tayarlanadı. Onıń ushın hár túrlı anilin boyawlardan paydalanıladı.
Mikrobiologiya ámeliyatında tómendegi anilin boyawlar kóp isletiledi:
tıyanaqlı — fuksin, metil qızılı, neytral qızılı — eritpe qızıl reńde boladı ; karbolli kristallviolet, metilviolet, gensianviolet, tayın suyıq Gimza (azur-eozin) bo'yog'i — biynápshe gúli reńde; metilen ko'ki, brilliant hám malaxit jasılı. Qurǵaqlay untaqsimon yamasa kristall haldaǵı anilin boyawlardan olardıń spirtli yamasa suwdaǵı critmalari tayarlanadı. Boyawdıń spirtli eritpeleri qarańǵıda uzaq waqıt jaqsı saqlanadı. Eritpelerdiń boyaw ózgesheligin asırıw ushın olarǵa hár túrlı ximiyalıq elementlar (fenol, o'yuvchi kaliy) qosıladı yamasa boyawdan aldın preparatlarga olar (xlorid, sulfat yamasa xrom kislotalarınıń kúshsiz eritpeleri) menen ishlov beriledi. Sonıń menen birge, bul maqsette boyaw quyilgan preparat qızdırıladı, preparatga qızdırılǵan, ıssı boyaw eritpesi quyıladı. Tez buz'latuǵın, uzaq saqlanmaydigan boyaw eritpeleri tek isletiwden aldın 1-2% li eritpeler kórinisinde tayarlanadı. Spirtli, suwlı eritpeler. Karbollifuksin (Silfuksini). Aldın to'yingan spirtli eritpe tayarlanadı : 100 ml 96° spirtke 5—10 g tıyanaqlı fuksin alınadı. Spirtli eritpeler jaqsı to'yinishi ushın boyawlar putkinley erip ketemen degenshe termostatda saqlanadı (waqıt-waqıtı menen silkitib turıladı ). Bir sutkadan keyin eritpe tayın boladı. Onı tıǵını tıǵız jasırılǵan halda shıyshe ıdıslarda saqlaw kerek.
Shıyshe ıdıs tagida azǵantay boyaw shókpesi bolıwı, eritpediń toyınǵanlıq kórsetkishi esaplanadı. Taza spirtli eritpe boyaw ushın jaramsız boladı, sol sebepli onıń spirtli-suwlı eritpeleri
tayarlanadı : 10—20 ml fuksinning to'yingan spirtli eritpesine quramında 5% fenoli bar 100 ml distillangan suw qosıladı.
Karbolli fuksinning tayın suw-spirtli eritpesi qaǵaz filtr arqalı filtrlenedi. Sebebi eritpede shókpe bolmasa, surtm a bir tegis jaqsı bo'yaladi. Tuberkulyoz fuksini qatar jaǵdaylarda isletiwden aldın taǵı bir ret distillangan suw menen (1:10 ) suyultiriladi jáne onıń jumısshı eritpesi (Pfeyffer fuksini) ónim baladı.
Jumısshı eritpeler uchi rezinalı pipetka ornatılǵan hám boyawdıń atınıń jazıp jabıwtirib qoyılǵan shıyshe ıdıslarına quyıp paydalanıladı.
Karbolli kristallviolet, metilviolet, gensianviolet. Kristallviolet, metilviolet bo'yog'i eritpeleri tez shókpege túsedi hám preparatni mikroskopda kórgende olar ırkinish beredi. Kóbinese gensianviolet