Mmt-77-22 guruh talabasi Pirmatov Dovudbekning Moliyaviy rejalashtirish fanidan Oraliq nazorati

MMT-77-22 guruh talabasi Pirmatov Dovudbekning
Moliyaviy rejalashtirish fanidan Oraliq nazorati.

1.Moliyaviy rejalashtirishda qanday metodlardan foydalaniladi?
Balans usuli rejalashtirishning bosh usuli hisoblanadi. Faqat balans usuligina asosiy proportsiyalarni belgilash, resurslarning jamiyat ehtiyojlariga muvofiqligini aniqlash, rejalarni real va natijali qilish imkonini yaratadi. Balanslardan istiqbol va joriy rejalarning barcha bo’limlarini ishlab chiqishda foydalaniladi. Balanslar ishlab chiqarishning ko’lami va dinamikasi, uning tarkibi va tuzilmasi hamda samaradorligi to’g’risidagi ma’lumotlarni mujassamlashtiradi
1. Balansli hisob-kitob metodlari: Balansli hisob-kitob metodlari iqtisodiy faoliyatning moliyaviy holatini tahlil etishda ishlatiladi. Bu metodda, aktivlar (moliyalashtirilgan manbalar va mablag‘lar) va passivlar (yetkazib beruvchilar, kreditorga qarshi borglar va kadirovdagi kapital) bir-biriga mos keladigan bir balans formulasi asosida ifodalangan. Bu formulada, aktivlar passivlarga teng bo‘lishi lozim. Balansli hisob-kitob metodlari, kompaniya moliyaviy holatini bilishga yordam beradi va seweffektlar, soliqlar, daromadlar va zararlar, kashf etilgan tartibli audit natijalari va boshqalar bilan bog‘liq hisob-kitob jarayonlarini o‘rganishda foydalaniladi.
2. Pul oqimlari metodlari: Pul oqimlari metodlari, iqtisodiy faoliyatning daromad va zararlarini tahlil etishga mo‘ljallangan. Ular quyidagiIqtisodiy-matematik modellashtirish metodida matematik tenglamalar, grafiklar, jadvallar asosida moliyaviy rejalar tuziladi. Bu modellarda faqat asosiy aniqlashtiruvchi omillar ko’rsatiladiMoliyaviy rejalashtirishning birinchi bosqichida iqtisodiy tahlil metodidan foydalaniladi. Bu usulda o’tgan davr uchun rejalashtirilgan moliyaviy ko’rsatkichlar va haqiqatda erishilgan natijalar (fakt) o’zaro taqqoslanishi asosida amalga oshiriladi.
Rejani texnik-iqtisodiy jihatdan asoslashning eng muhim asoslaridan biri bu normativ usuldir. Rejalashtirish jarayonida iqtisodiy normativlarning roli beqiyos. Ular yordamida rejalashtirilayotgan davr sharoitlarini (mahsulot berish topshiriqlari, narx, foydadan byudjetga ajratma, ish haqi fondlarini tashkil etish normativlarini) oldindan bilgan holda korxonalar jamoalari ishlab chiqarishni o’stirishning yuksakroq sur’atlarini, uning samaradorligini ancha oshirishni ta’minlaydigan rejalarni ijodiy tarzda, barcha imkoniyatlarni oshkora qilishdan cho’chimasdan tuza oladilar. Normativ usulning mohiyati shundan iboratki, unda reja ko’rsatkichlari rejali norma asosida aniqlanadi.
Iqtisodiy-matematik modellashtirish metodida matematik tenglamalar, grafiklar, jadvallar asosida moliyaviy rejalar tuziladi. Bu modellarda faqat asosiy aniqlashtiruvchi omillar ko’rsatiladi Balansli hisob-kitob va pul oqimlari metodlari iqtisodiy faoliyatni boshqarishda foydalaniladigan asosiy metodlardir. Ular quyidagi xususiyatlarga ega:
1.Xarajatlar minimallashtirish;
2. Foydani maksimallashtirish;
3. Natijalarning yuqori ko’rsatkichiga minimum kapital qo’yish bilan erishish;
4. Har bir sarflangan so’mga maksimum daromad olish;
5. Moliyaviy risklar ta’sirida minimum moliyaviy yo’qotishlarga yo’l qo’yish.
Moliyaviy rejalashtirishning birinchi bosqichida iqtisodiy tahlil metodidan foydalaniladi. Bu usulda o’tgan davr uchun rejalashtirilgan moliyaviy ko’rsatkichlar va haqiqatda erishilgan natijalar (fakt) o’zaro taqqoslanishi asosida amalga oshiriladi.
• Bunda asosiy e’tibor:
daromadlarni ko’paytirish uchun rezervlarni qidirib topishga;
 moliyaviy resurslarni samaradorligini aniqlashga qaratilgan
chora tadbirlarni aniqlashga;
 rejani kutilayotgan ijrosi hisob-kitobiga qaratilishi lozim.