(boraot qazanmı.'j) jjoxso onun doğma
vo ya bildiyi dib lorcümo
olunmuş halda təqdim edilsin.
Göstoribn prinsip tək mohkomo morhobsino deyil, həm do
lohqiqal vo ibtidai istintaq morhobbrino, habeb i.şin
baxılmasında iştirak edon, izahat veron, vosatot qaldıran bütün
şoxsbro aiddir.
3.13.
Ədalət nuilıakinıəsinin həyata kcçirüməsiııdə
vətəndaşların iştirakı priırsipi
«Məlıkəınələr və hakimlər haqqında» Qanuna əsasən,
andlı iclasçılar Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində
nəzərdə tutulmuş hallarda və qaydada məhkəmələrdə işlərə
baxılmasına cəlb olunan və andlı iclasçılarm siyahısına daxil
edilən Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarıdırlar.
Həmin Qanunun 21-ci fəsli andlı icla.sçılara həsr
olunmuşdur. Andlı iclasvılar siyahılarına aşağıdakı şəxslər daxil
edilmirlər:
seçki hüququna malik olmayanlar; andlı iclasçılarm siyahıları
tərtib edilənədək 25 yaşına çatmayanlar;
ikili vətəndaşlığı olanlar; digər dövlətlər qarşısında öhdəliyi
olanlar; əvvəllər məhkum olunmuşlar və ya cinayət törətməkdə
şübhə və ittiham edilənlər;
fəaliyyət qabiliyyətsizliyi və ya məhdud fəaliyyət
qabiliyyəti məhkəmə tərəfindən təsdiq edilənlər.
İrqindən, milliyətindən, dinindən, cinsindən, mənşəyindən,
əmlak vəziyyətindən, qulluq mövqeyindən, əqidəsindən və digər
hallardan asılı olmayaraq vətəndaşların andlı iclasçı- larm
siyahılarına daxil edilməsinə məhdudiyyət qoyulmasına yol
verilmir.
---------
—
^
^ =
59
—
:
-
=
Mohkomo icraatının aparıldığı dili bilmoyonlor, lal, kar, kor
olilbr, fiziki, psixi qüsurları tibbi sonodbrb təsdiq edibn vo buna
göro do andlı iclasçı vozifobrini yerino yetirmək imkanından
məhrum olanlar, 70 yaşına çatanlar, qanunvericilik və icra
hakimiyyəti orqanlarının rəhbərləri, onların müavinləri,
hakimlər, prokurorlar, daxili işlər və milli təhlükəsizlik
orqanlarının rəhbər və əməliyyat işçiləri, müstəntiqlər, vəkillər,
notariuslar, hərbi qulluqçular, din xadimləri andlı iclasçıların
siyahısından çıxarılır.
Andlı iclasçıların qanunda nəzərdə tutulmuş lobbbro uyğun
gəlmədiyi aşkar edildikdə, onlara qanunsuz təsir göstərilməsi,
qərəzli
fikirdə
olması,
işin
hallarını
prosessual
qanunvericiliyində nəzərdə tutulmayan mənbələrdən bilmələri,
eləcə də digər səbəbdən onların obyektivliyinə əsaslı şübhə
yarandıqda, üzüıiü səbəbdən vəzifələrinin icrasından azad
olunmağa dair yazılı ərizə verdikdə, andlı iclasçılar siyahısından
çıxarılır.
Rayon (şəhər) icra hakimiyyəti orqanı hər iki il yarımdan bir
həmin rayonda (şəhərdə) fəaliyyət göstərən andlılar
məhkəməsinin fəaliyyətinin təmin edilməsi üçün həmin ərazidə
yaşayan vətəndaşlardan ibarət ümumi və ehtiyatda olan and- lı
iclasçıların siyahısını tərtib edir. Andlı iclasçıların ehtiyat
siyahısına daxil olan vətəndaşların sayı andlı iclasçıların ümumi
siyahısına daxil edilmiş bütün şəxslərin dörddən birindən çox
olmamalıdır.
Andlı iclasçıların zəruri sayı müvafiq məhkəmə sədrləri
tərəfindən müəyyən edilir. Ümumi və ehtiyat siyahısının tərtib
edilməsi müddətini və qaydasını rayon (şəhər) icra hakimiyyəti
orqanı müəyyən edir. Rayon (şəhər) icra hakimiyyəti orqanı
məhkəmə sədrinin təqdimatına uyğun olaraq rayon (şəhər) üzrə
seçicilərin siyahısı əsasında təsadüfi seçmə yolu ilə andlı
iclasçıların ümumi siyahısını tərtib edir. Bundan sonra andlı
iclasçılara aid tələblərə uyğun gəlməyən şəxslərin adları
siyahıdan çıxarılır.
. ... ^ ...
60
—=
= -^ — =
Andlı iclasçıların ümumi siyahısının torlib edilməsi barədə
rayon (şəhər) icra hakimiyyəti orqanı əhaliyə məlumat verir, bir
ay müddətində vətəndaşları siyahılarla tanış edir və daxil olan
ərizələrə baxır. Rayon (şəhər) icra hakimiyyəti orqanı andlı
iclasçıların ümumi siyahısı ilə bir vaxtda onların ehtiyat
siyahısını da tərtib edir və həmin siyahıya məhkəmənin
yerləşdiyi rayonun (şəhərin) mərkəzində yaşayan vətəndaşları
daxil edir. Vətəndaşlar, dövlət orqanları, müəssisə, idarə və
təşkilatların vəzifəli şəxsləri rayon (şəhər) icra hakimiyyəti
orqanının sorğusuna əsasən andlı iclasçıların siyahısının tərtib
edilməsi üçün zəruri məlumatları verməyə borcludurlar.
İşlərə baxılması üçün zəruri olan sayda andlı iclasçıların
çağırılması işə baxan məhkəmə sədrinin sərəncamı ilə məhkəmə
aparatı tərəfindən həyata keçirilir.
Andlı iclasçılar məhkəmədə öz vəzifələrinin icrasına ildə bir
dəfə on beş gün müddətinə çağırılırlar. Başlanmış işlərə
baxılması ilə əlaqədar bu müddət işə baxılıb qurtaranadək
uzadılır.
Andlı iclasçı Cinayət-Prosessual Məcəlləsində nəzərdə
tutulmuş qaydada aşağıdakı vəzifələri yerinə yetirməlidir:
cinayət işinə baxılmasında iştirak etmək üçün seçmə zamanı
məhkəmə iclasına gəlmək və sədrlik edənin suallarına düzgün
cavab vermək;
cinayət-prosessual qanunvericiliyinin tələblərinin təmin
edilməsi zərurəti olduğu hallarda özü və digər .şəxslərlə
münasibətləri barədə məhkəmə iclasında sədrlik edənə əlavə
məlumatlar təqdim etmək;
müəyyən edilmiş mətn üzrə and içmək;
məhkəmə iclasının qaydalarına əməl etmək və məhkəmə
iclasında sədrlik edənin göstərişlərinə tabe olmaq;
məhkəmə iclasında fasilə elan edildikdə və ya işə baxılması
təxirə salındıqda məhkəmə iclasında sədrlik edənin təyin etdiyi
vaxtda məhkəmə baxışının davam etdirilməsi üçün gəlmək;
-■ = '■■ = =
61
— ......................................................................................... =