www.kitabxana.net
– Milli Virtual Elektron Kitabxana
2016
Mövlüd Süleymanlı
“And olsun, əsrə…”
maşın işləyir, nə telefon işləyir, teleqram da
yoxdu.
...Neçə il qabaq qardaşımın vurduğu
teleqramı xatırladım: “Mat tejelo bolna, sroçno
prijezjay...” Hər şey olduğu kimi gözlərimin
önündən gəlib keçir...
Yetmişinci illərin teleqramı...
Qatardan düşəndə teleqrama bir də
baxdım: “...sroçno...” ardını oxumadım.
Qonşumuz ağ Pərinin mənə yazdığı məktubu
xatırladım...“Deyirlər, hansı kişini görmək
istəyirsən, salvarını tap, əyninə geyin, Saya
anaya sənin şalvarını geyindirmişəm ki, gəlib
çıxasan...”
Anamın
güləndə
də
qəmini
dəyişməyən qüssəli gözləri gözlərimə dikildi.
Çantamı boynumdan aşırıb “Bakı- Yerevan”
qatarından indicə düşdüyüm şəhərə baxdım.
Yerevan şəhərinin niyəsə həmişə cavan
görünən binaları işıqsızdı, daha doğrusu,
tutqundu. Səhər tezdən olduğundandı yəqin;
yuxu içindədi hər şey. Mən içimi boşaltmaq
üçün qışqırmaq istəyirəm, səsim, gücüm
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Elektron Kitabxana
2016
Mövlüd Süleymanlı
“And olsun, əsrə…”
çatdığı qədərində...Vağzalın o başından süpür-
gə səsi gəlir, elə bil dəri soyurlar...gön
qaşıyırlar. Mən səsə doğru getdim, səs məndən
də keçib obaşdanın təmiz havasına yayılır.
Süpürgənin səsi çox yadda qalanmış, küçənin
bu başınnan o başına hər nə var, titrətmə
içindədi.Yolun
qırağında
ağ
mərmərlə
süslənmiş bulağın suyunu bütün ruhumla hiss
elədim, sərinliyi canımı dolaşdı. Çantamı bir
yana qoyub yuyundum, buz kimi soyuq su
düşüncəməcən
dəyişdirdi.Yuxarıdan
aşağı
şəhərə bir də göz gəzdirdim. Hər halda, şəhər
doğrudan da cavan görükür. Elə bil dünən
tikilib, şəhərin görkəmində qədimlik yoxdu,
niyəsini fikirləşmək lazımdı. Əlli il bundan
qabağacan əhalisinin doxsan faizi Azərbaycan
türkləriydi, indi yox kimidilər, bəlkə ona görə
belə fikirləşirəm. ...Ayağımın ucuna qalxıb
boylanıram, bir dənə də olsun qədim bina
gözümə dəymir. Ardını fikirləşə bilmirəm, anam
şəhərin bu ayazlı, sərin havasıyla bir yerdə
yaddaşıma çökür: “ Heç olmasa öləndəsə tək
qoyma məni...” Axırıncı dəfə ayrılanda dediyi
sözdü, nənəsinin pal-paltarını geyinmiş balaca
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Elektron Kitabxana
2016
Mövlüd Süleymanlı
“And olsun, əsrə…”
qız uşağı kimi sinəmə sığınmışdı, elə uşaq kimi
də ağlamsına-ağlamsına aralandı, kəlağayısı
sürüşüb çiyninə düşmüşdü, bozarıb çallaşmış
hörükləri uşaq hörüyünə oxşayırdı... Ayağımı
yerə vurub yalandan hirsləndim:
-
Ö
rt başı nı !
Uşaq yerinə qoyduğum
üçü
n də uşaq kimi
uğunub getdi. Darı xması n deyə paltarları mı n
ç
oxunu
ö
z
ü
mlə ğöt
ü
rmədim, kənddə saxladı m.
Bilirəm, hər səhər yerindən qalxan kimi ayaq-
qabı ları mı təmizləyib c
ü
tləyib qapı nı n ağzı na
qoyur, şalvarları mı
ü
t
ü
ləyir, k
ö
ynəklərimi yuyur,
uşaq kimi hara getdiyini bilmədən, -gəlmədi, -deyə-
deyə axşamı g
ö
zləyir... - Tər-təmiz yumuşam
paltarları nı ,
ü
t
ü
ləmişəm, gəlmir, gəlib geyinmir...
Qonum-qonşu da ağlı nı kəsdirir: - Sən də g
ö
t
ü
r,
şalvarı nı geyin, əyninnən çı xartma, gələcək...
Gələndən, gedəndən həmişə pul g
ö
ndərmişəm:
“pulum olanda he
ç
nədən qorxmuram...” anamı n
s
ö
z
ü
d
ü
. Verdiyim beş-
üç
manatı alnı tərləyə-tərləyə
qoynuna qoyar, həmişə də eyni s
ö
z
ü
deyərdi. “Pulun
olannan sonra istiyirsən get, yaylaqda yaşa...” Amma
yanı nda olanda fikrini dəyişərdi: “ Neynirəm, sənin
pulunu,
ö
z
ü
n
ü
istəyirəm...”
www.kitabxana.net
– Milli Virtual Elektron Kitabxana
2016
Mövlüd Süleymanlı
“And olsun, əsrə…”
B
ü
t
ü
n bunları yenidən xatı ladı m,
ü
rəyim
sı xı ldı ,
ü
z
ü
m-g
ö
z
ü
m elə g
ö
ynədi ki, elə bildim
burnumun ucundan t
ü
st
ü
çı xdı .
Avtobusdakı ları hiss eləmirəm, he
ç
bilmirəm
yanı mda oturan kimdi. Daha
ç
ox ermənicə
danı şı rlar, t
ü
rk yoxdu, bəlkə də var,
ö
zləri dinmir...
“Erməni
ç
ox olanda bir-birini danı şdı rar, başqası nı
yox...” qardaşı mı n s
ö
z
ü
d
ü
...
Bu fikirlər i
ç
ində d
ö
n
ü
b avtobusa g
ö
z gəzdirdim,
elə bil mənim baxmağı mı g
ö
zləyirdilər, hamı sı rayla
g
ü
l
ü
msədi... Arxadakı qadı nlar pı ı çı ldaşdı lar:
-Turki dı ğa
17
...
Bu s
ö
z, yəni onları n belə deməyi, məni
diksindirdi, narahat oldum, yerimdən qalxı b təzədən
oturdum...
Ç
oxdandı bu s
ö
z
ü
eşitmirəm... Azərbaycanda bu
s
ö
z
ü
mənə kim deyəcək, lap d
ü
nyanı n harası nda
oluram-olum, hec kim deməyəcək... “turki dı ğa...”
“...t
ü
rk...”, s
ö
z
ö
z ağı r tarixi mənası yla yaddaşı mdan
ö
t
ü
b ke
ç
di...”Y
ü
z faiz m
ü
səlmançı lı qdan əvvəlin
s
ö
z
ü
d
ü
, azı iki min ildi...Erməninin yaddaşı nda qalan
ilişki.. Yer-g
ö
y dəyişdi, bu s
ö
z dəyişmədi, hər halda,
s
ö
z mənası na g
ö
rə yaşayı r, iki min ildə erməninin
ö
z
ü
də HAYdan d
ö
n
ü
b ERMƏNİ oldu,
ö
z
ü
nə yurd-yuva
17
T
ü
rk oğlu, (ermənicə)
Dostları ilə paylaş: |