Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnalogiyalari
Yüklə 440,61 Kb. Pdf görüntüsü
|
yarim o‘tkazgichli, pardali
va gibrid . Har bir IMS turi konstruksiyasi, mikrosxema tarkibiga kiradi gan element va komponentlar sonini Ifodalovchi integratsiya darajasi bilan xarakterlanadi. Element deb biror elektroradioelement (tranzistor, diod, rezistor, kondens ator va boshqalar) funksiyasini amalga oshiruvchi IMS qismiga aytiladi va u kristall yoki asosdan ajralmagan konstruksiyada yasaladi. IMS komponentasi deb uning diskret element funksiyasini bajaradigan, lekin avvaliga mustaqil mahsulot kabi montaj qilinadigan qismiga aytiladi. Asosiy IMS konstruktiv belgilaridan biri bo‘lib asos turi hisoblanadi: - yarim o‘tkazgichli; - dielektrik. Asos sifatida yarim o‘tkazgichli materiallar orasida Si va GaAs keng qo‘llaniladi. IMSning barcha elementlari yoki elementlarning bir qismi yarim o‘tkazgichli monokristall plastina ko‘rinishida asos ichida joylashadi. 1-rasm. Raqamli IMSlarning ko’rinishi. Glossary 7.Tranzistor Bir yoki bir nechta elektrik o‘tishli, uch yoki undan ko‘p elektrodli, elektr signali quvvatini kuchaytirish uchun yaroqli, elektr o‘zgarishlarni amalga oshiruvchi yarimo‘tkazgich asbob. 8. Konstruktiv element ( KE) Qurilmaning xususiy funksional vazifani bajaruvchi har qandy butun bo‘lagi 9. Parametr Obyekt(jarayon )ning holati,xossalari yoki tashqi sharsitlarni tavsiflaydigan muayyan sifat xususiyatining miqdoriy o‘lchovi bo‘lib, uning qiymati tanlangan o‘zaro munosabatlar tizimida berilgan yokm oldindan aniqlangan hisoblanadi. 10. Konstruktiv elemen tning parametri Konstruktiv element xossalari yoki belgilarini tavsiflaydigan sifat xususiyatining miqdoriy o‘lchovi. Masalan, geometrik o‘lchovlar, maydon, singdidiruvchanlik va boshqalar. 11. M- turdagi asbob Dinamik boshqaruvga asoslangan, ko‘ndalang o‘zgarmas magnit maydonida harakatlananayotgan elektronlarning potensal energiyasiga O‘YUCH chiqish signali energiyasiga aylantirib beruvchi elektrova kuum asbob. 12. 0- turidagi asbob Dinamik boshqaruvga asoslangan, elektronlar dastasining kinetik energiyasini O‘YUCH chiqish signali energiyasiga aylantirib beruvchi elektrovakkum asbob. 13. Integral Mikrosxem a (IMS) Signalni o‘zgartirish,informatsiyani uzatish va yig‘ish bo‘yicha ma’lum vazifalarni bajaruvchi, tugal texnologik jarayonda tayyorlanadigan va elektr jihatdan o‘zaro bog‘langan elementlari yuqori joylashish zichligiga ega bo‘lgan mikroelektron mahsulot. Test 1. Aktiv rejimda bipolyar tranzistorning emitteri ..... xizmat qiladi a) asosiy zaryad tashuvchilarni tranzistor bazasiga injeksiyalash uchun b) asosiy zaryad tashuvchilarni tranzistor bazasiga injeksiyalash uchun c) bazadan noasosiy zaryad tashuvchilarni ekstraksiyalash uchun d) bazadan asosiy zaryad tashuvchilarni ekstraksiyalash uchun 2. Analog signallarga ishlov berganda bipolyar tranzistor qaysi rejimda ishlaydi? a) aktiv b) berk c) to’yinish d) invers 3. Arsenid galliyning taqiqlangan zonasi kengligi ... tashkil etadi. a) 1,43 eV b) >3 eV c) 1,12 eV d) 0,67 eV 4. Asosiy zaryad tashuvchilarda ishlaydigan diodni ko’rsating. a) shottki baryerli diod b) gann diodi c) tunnel diod d) o’girilgan diod 5) Elektr asboblar pasportida elektr jihozining…sxemasi berilgan bo’ladi #Printsipal b)Montaj c)Blok d)Hisoblash 6) Elektr jihozi ishlaganda uzoh vaqt xizmat kiladi #Nominal ish rejimida b)Maksimal ish rejimida c)Kelishilgan ish rejimida d)Ishchi rejimda 7) Elektr energiya bu …… energiyadir #Elektr va magnit maydon b)Kinetik va potentsial c)Ximiyaviy, kinetik, potentsial d)Elektr, magnit, ximiyaviy 8)Elektr toki deb …… aytiladi #Zaryadlangan zarralar tartibli harakatiga b)Elektronlarning tartibli harakatiga c)Ionlarning tartibli harakatiga D)Protonlar tartibli harakatiga 9) Doimiy tok deb tokka aytiladi #Vaqt o’tishi bilan yo’nalishi va qiymatlari o’zgarmaydigan b)Vaqt o’tishi bilan hamma qiymatlari o’zgarib turadigan c)Sinusondal d)Vaqt o’tishi bilan yo’nalishi va qiymatlari o’zgarib turadigan 10) O’zgaruvchan tok deb … tokka aytiladi #Yo’nalishi va qiymati sinus qonuni bo’yicha o’zgaradigan b) Yo’nalishi va qiymati nodavriy o’zgaradigan c) Yo’nalishi va qiymati davriy o’zgarib, o’zgarmaydigan d) Yo’nalishi va qiymati tangens qonuni bo’yicha o’zgaradigan 11) Elektr zanjirining nominal ish rejimi deb …… mos bo’lgan rejim tushiniladi #Elektr zanjiridagi tok, kuchlanish elektr zanjir elementlarining zavod tomonidan ko’rsatilgan qiymatiga b) Elektr zanjiridagi tok, kuchlanish elektr tarmog’idagi tok va kuchlanishga c) Elektr zanjiridagi tok, kuchlanish ruxsat etilgan chegarada o’zgaradigan d) Elektr zanjiridagi tok, kuchlanish standart bo’lmagan 12) O’zgaruvchan davri T deb … aytiladi #Bir xil vaqt davomida tok kuchi, EYuK, quvvati takrorlanib turadigan vaqtga aytiladi b) Maksimal yoki amplituda qiymatlar o’zgarmaydigan vaqtga c) Bir xil vaqt davomida uning quvvati takrorlanib turadigan vaqtga d) Bir xil vaqt davomida tok kuchi, EYuK, takrorlanib turadigan vaqtga aytiladi 13) O’zgaruvchan tokning oniy qiymati deb, T vaqtning … qiymati tushiniladi #Biror momentidagi maksimal b) Biror momentidagi c) Biror momentidagi o’rtacha d) Biror momentidagi chegaraviy 14) O’zgaruvchan tokning amplitudaviy qiymati deb T vaqt mobaynida uning … qiymati tushiniladi #qabul qilgan eng maksimal b) qabul qilgan eng minimal c) qabul qilgan o’rtacha d) brcha qiymatlarida 15) O’zgaruvchan tokning ta'sir etuvchi yoki effektiv qiymati deb ma'lum R qarshilikda …… kattalikka aytiladi #Bir davr mobaynida o’zgaruvchan tok ajratgan issiqlik mikdori o’zgarmas tok ajratgan shu vaqt davomidagi issiq-likka teng b) O’zgaruvchan tok ajratgan issiqlik mikdoriga teng issiqlikka teng c) O’zgarmas tok ajratgan issiqlik mikdoriga teng d) Bir davr mobaynida o’zgaruvchan tok ajratgan issiqlik mikdoriga teng 16) Sinusondal qonun bo’yicha o’zgaradigan tok ishlab chiqaruvchi qurilma … deyiladi #Generator b) Asinxron mashina c) Sinxron generator d) Doimiy tok manbai 17) O’zgaruvchan tok ishlab chiqaradigan mashina generatorlarda ……… aylanadi #Elektr energiya mexanik energiyaga b) Mexanik energiya elektr enegiyaga c) Ximiyaviy energiya elektr energiyaga d) Elektr energiya mexanik energiyaga 18)O’zgaruvchan tokni … usulida tasvirlash mumkin #Analitik b) Vaqt diagramma c) Vektor diagramma d) Kompleks son 19) O’zgaruvchan tok tenglamasidagi (ωt+φ) ifoda tokning …… deyiladi #Fazasi B) Maksimal qiymati c) Boshlang’ich fazasi d) Oniy qiymati 20) Ikkita sinusondal kattaliklar boshlang’ich fazalarining (φ1 >φ2) farqi φ1φ2 = ∆ φ deyiladi #Faza siljishi Fazalar farqi b)Faza siljish burchagi c) Amplitudalar farqi d) Chastotalar farqi 21)Faza bo’yicha yarim davrga siljigan sinusoidal kattaliklar bir-biriga nisbatan …… fazada o’zgaradi deyiladi #Teskari b)Bir xil c) Xar xil d) Eng kata 22) Bir xil chastotali sinusondal kattaliklarni tasvirlovchi bitta yoki bir necha vektorlar ………… diagramma deyiladi #Vektor b) Vaqt c) Skalyar d) Analitik 23) Turbogenerator va gidrogenerator bir-biridan … bilan farq qiladi #Aylanish chastotasi, Juft qutblar soni b) Tuzilish c) Tashqi ko’rinishi d) Aylanishlari soni 24) Nega o’zgaruvchan tok chastotasi 50 Gts qilib olingan? #Ko’zning talabi shunday b) Xoxlagan chastotani olish mumkin-ligidan c) O’zbekiston Respublikasi talabi shunday d) Rossiya talabi shunday 25) Elektr o’lchov asboblari o’zgaruvchan tokning qiymatni o’lchaydi #Effektiv, ta'sir etuvchi b)Ta'sir etuvchi, oniy c)Maksimal d) Minimal 26) O’zgarmas tok zanjiridagi R qarshilik o’zgaruvchan tok zanjiridagi R qarshilik bilan bir xilmi? #O’zgaruvchan tok zanjiridagi R katta b) O’zgarmas tok zanjiridagi R katta c) O’zgaruvchan tok zanjiridagi R sal farq qiladi d) O’zgarmas tok zanjiridagi R kichik 27) Aktiv qarshilik, aktiv quvvat tushunchasi qanday toklarga xos? #O’zgaruvchan tokka b) Doimiy tokka c) Ham o’zgarmas, ham o’zgaruvchan d) Farqi yo’q 28)O’zgaruvchan tok, zanjirlarida quvvatning qanday ifodalari bor? #To’la b) Aktiv c) Rekativ d) Doimiy 29) Aktiv qarshilikdan o’tgan tok … sarflanadi #Umuman sarflanmaydi b) Qaytmas bo’lib issiqlikka, ishga c) Qaytar bo’lib, 30 foizi d) Qaytmas bo’lib 70 foizi sarflanadi 30)P = JUcosφifoda …… quvvatni ifodalaydi #Aktiv b) O’zgaruvchan tok c) O’zgarmas tok d) To’la 31) Q = JU sinφifoda o’zgaruvchan tok … ifodalaydi #Reaktiv quvvatini b) Chastotasini c) Amplitudasini d) Aktiv quvvatini 32) S=JU= √ R2 + Q2 ifoda o’zgaruvchan tok …………… ifodalaydi #To’la quvvatini b) Aktiv quvvatini c) Reaktiv quvvatini d) Quvvat koeffitsientini 33) COSφ = P/ S ifoda ifodalaydi #Quvvat koeffitsientini b) Quvvatni c) To’la quvvatning COSφ qismini d) Aktiv quvvatning COSφ qismini 34) ΧL=Lω ifoda o’zgaruvchan tok zanjiridagi …………… ifodalaydi #Induktiv qarshilikni b) Aktiv qarshilikni c) Reaktiv qarshilikni d) Sig’im qarshilikni 35) Xc = 1 / Cω ifoda o’zgaruvchan tok zanjiridagi … ifodalaydi #Sig’im qarshilikni b) Aktiv qarshilikni c) Reaktiv qarshilikni d) To’la qarshilikni 36) Sig’im qarshilikdan o’zgaruvchan tok ………… sifatida foydalaniladi #filtr b) past chastotali C) yuqori chastotali tok filtr d) doimiy tok filtri 37)Kondensator ulangan o’zgaruvchan tok zarjirida kuchlanish faza bo’yicha tok kuchidan ……bo’ladi #900 keyinda b) 900 oldinda C) 450 oldinda d) 450 orqada .38) Induktiv g’altak ulangan o’zgaruv-chan tok zanjirida kuchlanish fazo bo’yicha tok kuchidan …… bo’ladi #900 oldinda b) 900 orqada c) 450 oldinda d) 450 orqada 39) Kuchlanishlar rezonansi R,L,C elementlar o’zaro ………ulangan o’zgaruvchan tok zanjirida sodir bo’ladi #Ketma-ket b) Paralel c) Aralash d) Uchburchak usulda 40) Toklar rezononsi RC L elementlar o’zaro … ulangan o’zgaruvchan tok zanjirida sodir bo’ladi #Paralel b) Ketma-ket c) Aralash d) Uchburchak 41) Radiotexnikada … rezonansidan tebranish konturlarida kerakli radiostantsiyalarning signallarini qabul qilishda foydalaniladi #Kuchlanishlar rezonansidan b) Rezonans xodisasidan c) Toklar rezonansidan d) Tok va kuchlanish rezonansidan 42) Uch fazali tok generatorini … yilda … yaratdi #1888 Doriva-Dobravol'skiy b) 1889 Dolivo Dobrovol'skiy c) 1890 Yablochkov D)1895 Popov 43) Uch fazali transformatorni … yilda … yaratdi #1890 Dolivo-Dobrovolskiy b) 1888 OTitus, Miklosh, Karl c) 1889 Dolivo-Dobrovolskiy d) 1895 Popov A.S 44) Uch fazаli elektr uzatishni dunyoda birinchi marta 175 km masofada …… yilda …… namoish qildi #1891 Dolivo-Dobravolskiy b) 1890 Dolivo-Dobravolskiy c) 1890 Yablachkov d)1890 Titus, Miklash, Karl Adabiyotlar taxlili: 1.Х.К.Арипов, А.М.Абдуллаев, Н.Б.Алимова, Х.Х.Бустанов, э.В. Обедков, Ш.Т.Тошматов. Схемотехника. Т..АЛОҚАЧИ, 2010г. А. А. Абдумаликов.Електроника.2012й 2.Digital Logic Design, Jivang Ware Z Scene. Fourth Edition, 2020y. LabVIEW: Электроника фанидан лаборатория практикуми. Лаборотория ишлари учун услубий кўрсатмалар.Т. ТАТУ: “Алоқачи”, 2010й, 78б. 8. Stephon Brown, ZvonkoVranesic. Fundamentals of Digital Logic with Verilog Design. 2014-The Mc Grow-Hin Companies. 847p. 9. Behzad Razavi. Fundamentals of Microelectronics.2 edition.2014 John Wiley-Sons.932p. 10. Б.М. Пролейкою Базовқые лексии по электронике (в 2-х томах). ТЕХНОСФЕРА. Москва.2009 г. 11. С.Н.Лехна. Схемотехника эВМ. Санкт-Петербург, 2010г Yüklə 440,61 Kb. Dostları ilə paylaş:
|