Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot

 
– bu yangi konsepsiyani yaratish demak; 

innovatsiya
 
– bu ixtironing amaliy ahamiyatini ajratib ko‘rsatish va uni 
muvaffaqiyatli sotiladigan mahsulotga aylantirish. 
Kompaniya uchun innovatsiyalar daromadni oshirishning vositasi, eng 
raqobatbardosh sohalarda strategik ustunliklarni yaratish qobiliyati, yangi bozorlar 
kaliti hisoblanadi. Mamlakat uchun innovatsiyalardan samarali foydalanish 
qobiliyati milliy xavfsizlik, mudoofa kabi milliy maqsadlarga erishishni anglatadi. 
Ijtimoiy muhit, sog'liqni saqlash, shuningdek, mehnat unumdorligini oshirish, 
xalqaro investitsiyalarni jalb qilish, ya'ni pirovard natijada hayot darajasini oshirish 
va yaxshilash. 
Innovatsion faoliyat deganda quyidagilarga qaratilgan ishlarni bajarish va (yoki) 
xizmatlar ko'rsatish tushuniladi:

mahsulot (tovarlar, ishlar, xizmatlar) tubdan yangilash yoki yangi iste'mol 
xususiyatlariga ega bo'lgan mahsulotlarni yaratish va ishlab chiqarishni tashkil etish; 

ishlab chiqarish, tarqatish va qo'llashning yangi usullarini (texnologiyalarini) 
yaratish va qo'llash yoki mavjudlarini modernizatsiya qilish; 

mahsulotlar (tovarlar, ishlar, xizmatlar) ishlab chiqarish va sotishda 
xarajatlarni tejashni ta'minlaydigan yoki bunday tejash uchun sharoit yaratadigan 
tarkibiy, moliyaviy, iqtisodiy, kadrlar, axborot va boshqa yangiliklardan 
(innovatsiyalardan) foydalanish. 
Tashqi ko'rinish stimuliga (manba) ko'ra biz quyidagilarni ajratishimiz mumkin: 

fan va texnika taraqqiyoti natijasida yuzaga kelgan innovatsiyalar; 

ishlab chiqarish ehtiyojlaridan kelib chiqqan innovatsiyalar; 

bozor ehtiyojlaridan kelib chiqqan innovatsiyalar. 
Tizimdagi o'rni bo'yicha (korxonada, firmada) biz quyidagilarni ajratib 
ko'rsatishimiz mumkin:

korxonaga kirishda innovatsiyalar (xom ashyo, asbob-uskunalar, axborot va 
boshqalar);

korxona ishlab chiqarishdagi innovatsiyalar (mahsulotlar, xizmatlar, 
texnologiyalar, axborot va boshqalar); · 

korxonaning tizim tuzilmasi (boshqaruv, ishlab chiqarish) innovatsiyalari. 
Kiritilgan o'zgarishlarning chuqurligiga qarab quyidagilar mavjud: 

yirik ixtirolarni amalga oshiruvchi va texnologiya rivojlanishining yangi 
yo‘nalishlarini shakllantiruvchi radikal (asosiy) innovatsiyalar; 

---


kichik ixtirolarni tatbiq etuvchi va ilmiy-texnika tsiklining taqsimlanish va 
barqaror 
rivojlanish 
bosqichlarida 
ustunlik 
qiluvchi 
innovatsiyalarni 
takomillashtirish;

texnika va texnologiyalarning eskirgan avlodlarini qisman takomillashtirishga 
qaratilgan modifikatsiya (xususiy) innovatsiyalar. 
Korxonada joriy etiladigan innovatsiyalarni quyidagi turlarga ajratish mumkin. 

texnologik 
innovatsiyalar - tashkilotning texnologik jihatdan yangi mahsulot 
va jarayonlarni ishlab chiqish va joriy etish, shuningdek mahsulot va jarayonlarni 
sezilarli darajada texnologik yaxshilash bilan bog'liq faoliyati; 

mahsulot innovatsiyalari - sezilarli darajada takomillashtirilgan mahsulotlarni 
ishlab chiqish va ishlab chiqarishga joriy etish; 

marketing innovatsiyalari - mahsulotlar dizayni va qadoqlashda yangi yoki 
yaxshilangan o'zgarishlarni amalga oshirish, mahsulotni (xizmatlarni) sotish va 
taqdim etishning yangi usullarini qo'llash, ularni taqdim etish va sotish bozorlariga 
ilgari surish, yangi narx strategiyalarini shakllantirish; 

tashkiliy innovatsiya - biznes yuritishda, ish joylarini tashkil qilishda yoki 
tashqi aloqalarni tashkil etishda yangi usulni amalga oshirish. 
Innovatsiya g'oyadan ma'lum mahsulot, texnologiya yoki xizmatga 
aylanadigan va shu maqsadda tarqatiladigan voqealarning ketma-ket zanjiri 
hisoblanadi. Innovatsion infratuzilma deganda innovatsion loyihalarni amalga 
oshirishga hissa qo'shadigan, shu jumladan boshqaruv, moddiy-texnik, moliyaviy, 
axborot, kadrlar, maslahat va tashkiliy xizmatlarni ko'rsatadigan tashkilotlar majmui 
tushuniladi. Innovatsion infratuzilma ilmiy tadqiqotlar natijalari bilan bozor, davlat 
va iqtisodiyotning tadbirkorlik sektori o‘rtasidagi bog‘lovchi hisoblanadi. 
Odatda, innovatsion infratuzilmaning kamida quyidagi turlari (quyi tizimlar) 
ajralib turadi:

moliyaviy: har xil turdagi fondlar (byudjet, venchur, sug'urta, investitsiyalar) 
va boshqalar moliya institutlari, masalan, fond bozori, ayniqsa yuqori texnologiyali 
kompaniyalar nuqtai nazaridan; 

ishlab chiqarish va texnologik (yoki moddiy): texnoparklar, innovatsion va 
texnologiya markazlari, biznes inkubatorlar va boshqalar; 

axborot: haqiqiy ma'lumotlar bazalari va bilim va kirish markazlari, 
shuningdek, tahliliy, statistik, axborot va boshqalar. markazlar (masalan, xizmat 
ko'rsatuvchi provayderlar);

kadrlar: ilmiy va innovatsion menejment, texnologik audit, marketing va 
boshqalar sohalarida kadrlarni tayyorlash va qayta tayyorlash bo‘yicha ta’lim 
muassasalari;

---


ekspert konsaltingi: intellektual mulk, standartlashtirish, sertifikatlashtirish 
bo'yicha xizmatlar ko'rsatish bilan shug'ullanuvchi tashkilotlar, shuningdek, 
umumiy va ma'lum sohalarda (moliya, investitsiya, marketing, menejment va 
boshqalar) ixtisoslashgan konsalting markazlari.