Namangan muhandislik-texnologiya instituti

10-rasm.  Allel  bo’lmagan  genlarning  o’zaro  ta'sirida  tovuqlarda  pat 
rangining irsiylanishi (epistaz). I – rang hosil qiluvchi gen faoliyatini to’xtatadi, 
i- rang hosil qiluvchi gen faoliyatini to’xtatmaydi, C - rang hosil qiluvchi gen, c - 
rang hosil qilmaydigan gen. 
 
 
 
 
CI 
Ci 
cI 
Ci 

---

 
 
 
CI 
oq 
CCII 
oq 
CCIi 
oq 
CcII 
oq 
CcIi 
Ci 
oq 
CCIi 
rangli 
CCii 
oq 
CcIi 
rangli 
Ccii 
cI 
oq 
CcII 
oq 
CcIi 
oq 
ccII 
oq 
ccIi 
Ci 
oq 
CcIi 
rangli 
Ccii 
oq 
ccIi 
oq 
ccii 
 
Mazkur  misolda  bir  belgiga  ikkita  gen  ya’ni  I  va  C  genlar  ta'sir  ko’rsatadi. 
Tovuq duragaylari genotipida I bo’lgan taqdirda C geni faoliyati to’xtagani sababli 
pat  rangli  bo’lmaydi.  i  retsessiv  geni  gomozigota  holatda  bo’lgandagina  C  geni 
patda rang hosil qiladi. Shunday qilib, C geni belgiga bevosita, I geni esa bilvosita, 
ya’ni  C  geni  faoliyatini  bo’g’ish  orqali  ta'sir  ko’rsatadi.  Xuddi  shunday  holat  oq 
piyozboshlarda  ucraydi.  Chunonchi  genotip  jihatdan  farqlanuvchi  fenotipi  o’zaro 
o’xshash  oq  rangli  piyozboshlarni  chatishtirsak  F^  da  oq  piyozbosh,  ularning 
o’zaro chatishishidan F
2
 da 13/16 oq, 3/16 rangli piyozbosh hosilbo’ladi (11-rasm).