Nanotexnologiyaning hozirgi zamonaviy raqamli iqtisodiyotga qo'llanilishi va unga mos dasturiy mahsulotlar ishlab chiqish

Kalit so’zlar: Nanotexnologiya, nanometr, electron qurilmalar, nanomateriallar.
Keywords: Nanotechnology, nanometers, electronic devices, nanomaterials.
Ключевые слова: Нанотехнологии, нанометры, электронные устройства, наноматериалы.
Nanotexnologiya bugungi kunda keng tarqalgan so’z,ammo ko’pchiligimiz uning kundalik hayotiga ta’sirini tushunmayapmiz.Amerika Qo’shma Shtatlarining milliy nanotexnologiya tashabbusiga ko’ra,nanotexnologiya “Bu nano miqyosda olib boriladigan fan,ya’ni taxminan 1 dan 100 nanometrgacha”.Bir nanometer metrning milliarddan bir qismga yoki 10 ˆ(-9) metrga teng.Taqqoslash uchun gazeta varag’ining qalinligi 100000 nanometrga teng.Olimlar atomlar va molekulalar nanomiqyosida boshqacha yo’l tutishni kashf etmoqda. Bu shuningdek tez sur’atlarda kengayib borayotgan maydon.Olimlar va muhandislar kata hajmdagi ekvivalentlariga nisbatan yuqori quvvat,yengil vazn,elektr o’tkazuvchanligi va kimyoviy reaktivlik kabi kengaytirilgan xususiyatlardan foydalanish uchun nanomiqyosda materiallar ishlab chiqrishda katta muvaffaqiyatlarga erishmoqdalar.Nanotexnologiya allaqachon kundalik hayotda turli xil dasturlarga ega, iste’mol tovarlaridan tortib to tibbiyotgacha.Hozirgi kunda nanomateriallar tobora rivojlanayotganligi sababli ko’plar sohalarda kata ahamiyatga ega.ba’zilar quyidagilar:
Tibbiyot: Nanotexnologiyalarning tibbiyotda qo'llanilishi hozirda ishlab chiqilayotgan nanopartikullardan foydalanishni o'z ichiga oladi:giyohvand moddalar, issiqlik, yorug'lik yoki boshqa moddalarni o'ziga xos darajada yetkazib berish saraton hujayralari kabi hujayralar turlari. Zarralar muhandislik asosida yaratilgan,shuning uchun ular kasal hujayralarga jalb qilinadi, bu esa ularga ushbu hujayralarni bevosita davolashga imkon beradi. Ushbu uslub tanadagi sog'lom hujayralarga zarar yetkazmay,kasallikni aniqlashga imkon beradi.

1-rasm. Tibbiyotda nanotexnologiya.
Elektronika: Nanoelektronika ba'zi savollarga javob beradi.Shu jumladan,elektron qurilmalar imkoniyatlarini kengaytirish,ularning vazni va kuchini kamaytirish bilan birga displey ekranlarini yaxshilash,elektron qurilmalar (chiplar) va xotira zichligini oshirish. Nanotexnologiya tranzistorlar hajmini ham kamaytirishi mumkin integral mikrosxemalarda ishlatiladi.

2-rasm.Elektronikada nanotexnologiya.