Navoiy davlat konchilik instituti erkayev a. U., Reymov a. M., Nurmurodov t. I., Umirov f. E

A - angidrit; P - yarimgidrat; G - gips. A - СaSО₄; P - СaSО_{4 *}0,5 N₂O ; G - СaSО_4* 2Н₂O
Shunday qilib, tabiiy fosfatlarni sulfat kislotali parchalashning harorat va konsentratsiya sharoitlarini tanlashda kalsiy sulfat modifikakiyalariniig hosil bo‘lishi va bir-biriga aylanishining uziga xosligini e’tiborga olgan xolda amalga oshirish lozim. Bu ayniqsa ekstraksion fosfat kislota texnologiyasida muxim ahamiyatga egadir.
Monokalsiyfosfat suv bilan ta’sirlashib, erkin fosfat kislota va dikalsiyfosfatga parchalanadi:
Сa(Н₂РO₄)₂*Н₂O + ag= СaНРO₄ + Н₃РO₄ + ag
Parchalanish darajasi tuz va suvning nisbiy miqdoriga bog‘liqdir. Shuning uchun monokalsiyfosfatning eruvchanligi hakida faqatgina shartli fikr yuritish mumkin. Ayni haroratdagi eritmaga ma’lum miqdordagi tuzni o‘tkazish uchun talab etiladigan suvning faqat shunday miqdorigina doimiy hisoblanadi.
2.4 - rasmda turli xil haroratlardagi СaO - Н₃РO₄ - Н₂O sistemasida eruvchanlik izotermasi tasvirlangan. Eritmadagi Р₂O₅ konsentratsiyasi ortishi bilan monokalsiyfosfatning eruvchanlik egri chizigidagi СaO miqdori kamayadi, dikalsiyfosfatning eruvchanlik egri chizig’idagi СaO miqdori esa ortadi.

2.4-rasm. СaO-Р₂O₅ sistemasi

Ikki tuz bilan tuyingan eritma tarkibi (monovariantli muvozanat):

V-25-135⁰С da –Сa(Н₂РO₄)₂*Н₂O+СaНРO₄, 0⁰С da.
- Сa(Н₂РO₄)₂ * Н₂O+СaНРO₄ * Н₂O; F₂ -F₅-40-130⁰C da,
- Сa(Н₂РO₄)₂ * Н₂O+Сa(Н₂РO₄)₂ ; Р-Р₁ 0-25⁰C da 2Н₃РO₄*Н₂O+Сa(Н₂РO₄)₂*Н₂O.
uchta tuz bilan tuyingan eritma tarkibi : U-30⁰C da - Н₃РO₄+ Сa(Н₂РO₄)₂ * Н₂O+Сa(Н₂РO₄)₂; E-152⁰С da - Сa(Н₂РO₄)₂ * Н₂O+Сa(Н₂РO₄)₂+ СaНРО₄;
Q-100⁰C-2Н₃РO₄*H₂O+Ca(H₂PO₄)₂ +H₂O+muz.