Nizomiy nomidagi Toshkent Davlat Pedagogika unversiteti

Artterapiya usuli yordamida bolalardagi qo`rquv xolatini tuzatish

Uslubning umumiy xarakteristikasi. Artterapiya asrimizning 30-yillarida kelib chiqqan. Artterapiyaning 1-darslari 2-jahon urushi davrida Germaniyadan AQShga emigratsiya qilingan bolalarning shaxsiy emotsional muamolarini hal qilishdek urunishlarga bag`ishlangan.
Artterapiyaning qo`llanishidagi 1-urunishlar asrimizning 30-yillardagi shaxsning shakllanishidagi qiyinchiliklarga to`g`ri kelgan. Artterapiya uslublari nemets fashist lagerlardagi bolalarning ruhiy siqilishdan kelib chiqqan muammolarni hal qilishdek ishlarda foyda bergan. Shundan buyon artterapiya mustaqil, boshqa uslublarni to`ldiruvchi uslub sifatida keng quloch yoydi, artterapiya (san`at bilan davolash) atamasi (1938) Adrian Xill tamonidan davolash maskanlarida sil
kassallarini davolash deb nomlangan ishlarida yoritilgan va muomalaga kiritilgan. Bu so`z birikmasidan ruhiy sog`lomlashtirish markazlarida o`tkazilgan barcha san`at mashg`ulotlarida foydalanilgan.
Bu psixoterapiyaning ihtisoslashtirilgan ko`rinishi bo`lib, san`atning tasviriy va ijodiy faoliyatiga asoslangan. Artterapiyaning birlamchi ko`rinishi Z.Freyd va K.G.Yungning nazariy qarashlarida, keyinchalik esa K.Rodjers (1951) va A.Maslou (1956)larning gumanitar qarashlarida namoyon bo`lgan.
Artterapiyaning asosiy maqsadi ongli va ongsiz «men»ning orasida tenglikni keltirib chiqarishidir. Artterapiyaning ta`sir texnikasi - bu xayol faolligi, onglilik va ongsizlikning yuzma-yuz kelishi demakdir.
Artterapiyaning o`zining rivojlangan boshida psixoanalitik qarashlarni aks ettiradi, bular mijozning ijodiy faoliyating mahsulidir, (bu rasm, surat va haykal bo`lishi mumkin). Artterapiya etarlicha keng tarqalgan: 1960 yilda Amerikada, Amerika artterapiya assotsiatsiyasi, Angliya, Yaponiya, Gollandiyada ham tashkil etilgan. Necha-necha yuzlab professional artterapevtlar ruhiy va oddiy kasalhonalar, klinikalar, maktab, turli universitetlarda ishlashadi.
Artterapiyadan asosiy va yordamchi uslublar sirasida ham foydalanish mumkin. Psixologik-korrektsion ta`sirchanlikning 2-ta asosiy mexanizmi bor, bu artterapiyaning bo`limlaridir:

1.