19-расм. Бир паллали ўсимликлар поясининг кўндаланг кесими: А – буG’дой мисолида, Б – мак-кажўхори: 1 – eпидермис, 2 – склеренхима, 3 – асосий (G’амловчи) паренхима hужайралари, 4-толали най боG’лам: а – eлаксимон най, б – сув ўтказувчи най,
в – склеренхима.
M akkajo`xori poyasidagi asosiy parenxima hujayralarining oralarida yopiq tolali nay boG’lamlari bo`lib, ular tartibsiz joylashgan. Lekin arpa, suli, javdar va buG’doy poyalarida esa tartibli holda joylashgan bo`lib, uning tashqi boG’lamlari sklyerenximaning tutash halqasiga yopishgan holda bo`ladi.
YOpiq tolali naylar o`tkazuvchi, mexanik va asosiy to`qimalarning o`zaro boG’langan sistemasidan iborat. BoG’lamning markaziy qismi ikkita turli yirik naycha va uchtagacha mayda spiral hamda halqali naychalardan shuningdek, ksilema parenximasining tirik hujayralaridan tashkil topgan.
Makkajo`xori poyasining eng ko`p qismini yupqa po`stli asosiy parenxima tashkil qiladi. Bu hujayralar o`zida shakar moddasini to`playdi. SHuning uchun ham u shirin maza byeradi. Poyasining ichi kovak bo`lgan o`simliklarda asosiy parenximaning markazida joylashgan hujayralari tez nobud bo`ladi. Poya bo`yiga o`sayotganda bu nobud bo`lgan hujayralar uzilib bo`shliq hosil bo`ladi. Bunday bo`shliqni arpa, buG’doy, suli va javdar kabi o`simliklar poyasida uchratish mumkin.
Dostları ilə paylaş: |