almashinuvi jarayonida muhim o’rinni egallaydi, ya’ni energiyani to’plash va berish
funksiyasini bajaradi.
Tirik organizmlarda
RO
4
anioni,adenin asosi bilangina bog’lanmasdan, balki,
sitozin
(S),
timin
(T),
guanin
(G)
va uratsil
(U)
asoslari bilan birikkanligidan, bu
asoslar ham energiyaga boy di- va trifosfat formalarida sintezlanadi. Shulardan
GTF
energiyasi oqsillarni,
STF
energiyasi yog’simon lipidlarni va
UTF
uglevodlarni
sintezlashda Carflanadi. Yuqorida ko’rCatib o’tilgan energiyaga boy birikmalar
ATF
energiyasi hisobiga sintezlanadi.
O’simlik organizmining hayot faoliyatida fosforlanish jarayonlari muhim o’rin
tutadi. Fosforlanish reaksiyalari tufayli, hujayra ishlashi uchun zarur bo’lgan boy
energiya, nafas olish va fotosintez jarayonlarida kelib chiqadi. Shuning uchun
o’simlik organizmida fosfor aylanishi muammosi-bu bir vaqtni o’zida energiyani
o’zgarish muommosi ham hisoblanadi.
Fosfor oqsillarni fosforlanishida ishtirok etadi, fosforlangan oqsillar hujayrani
bo’linishida, differensiyalanishida,
RNK
va oqsillar sintezida ishtirok etadi.
Fosforning
Ca, Mg, K
tuzlari 6 atomli spirt inozit bilan birikib, zaxir modda
shaklida fosfor-organik birikma
fitin
sintezlanadi. Fitin fosfor zaxirasini 5O% ini
tashkil qiladi.
Anorganik fosfor zaxiralaridan anorganik polifosfatlar shaklida bo’ladi.
Fosfor
Dostları ilə paylaş: