O’zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o’rtа mахsus tа’lim vаzirligi nizоmiy nоmidаgi tоshkеnt dаvlаt pеdаgоgikа univеrsitеti



Yüklə 4,86 Mb.
səhifə153/157
tarix07.10.2023
ölçüsü4,86 Mb.
#126203
1   ...   149   150   151   152   153   154   155   156   157
63222 2.01 majmua UMUMIY PSIXOLOGIYA

Neyronlar

nerv hujayrasi, nerv tizimining asosiy tuzilmasi



Brain

Мозг

Miya

yuqori tashkil etilgan materiya

Endocrine systym

Эндокринная система

Endokrin tizimi

Markaziy nerv tizimining tor aloqasida ikkinchi aloqa tizimi ya`ni endokrin tizimi joylashgan.



Instinct

Инстинкт

Instinkt

U yoki bu biologik turga xos, tug’ma biologik shartlangan xulq-atvor.



consciousness

Сознание

Ong

Ong inson tomonidan voqelikni aks ettirishning yuksak darajasi



Synapse

Синапс

Sinaps

aksonning signal uzatuvchi tugash qismi va ushbu signalni qabul qiluvchi dentritning tutashgan qismi.

Synapse call

Синаптический промежуток

Sinaptik oraliq

akson va signal qabul qiluvchi neyron o’rtasidagi kichik oraliq.



Heritability

Наследственность

Irsiyat

organizmlarning o‘z belgi va hususiyatlarini nasldan-naslga o‘tkazish xossasidir.



Axon

Аксон

Akson

tolasining uchi tarmoqlangan bo’lib, u signallarni boshqa neyron yoki mushaklarga uzatadi

Dendrite

Дендрит

Dendrit

neyronning tarmoqlangan kalta o’simtalari bo’lib, signallarni qabul qiladi va hujayralarga impuls uzatadi

Gen

Ген

Jins

– psixologiyada biologic va ijtimoiy omillarning ta’siri va erkak yoki ayol farqlarini aniqlashtirish xususiyatidir

Attribution theory

Теории атрибуция

Attributsiya nazariyasi

bu biz boshqalar xulq-atvorini idrok etishimiz. Bu teoriyaga asosan insonning aniq bir holatda xulq-atvorini baxolashimizda unga ta’sir qiluvchi tashqi omillar, yoki ichki omillar ( ustanovkalar, mativlar, shaxsiy sifatlar) haqidagi hulosamiz.



The attitude

Аттитюд (Установка)

Attityud

inson tomonidan ijtimoiy ob’yekt, inson yoki vaziyatning qimmatini, mazmun-moxiyatini, manosini his qilish.



Roll

Роль

Roll

aniq ijtimoiy mavqeyga ega kishining kutilgan hatti-harakatlarini bajarishi. Ijtimoiy rollarning shaxs shakillanishiga ta’siri juda katta. Shaxs o’zi bajarayotgan ro’llar tufayliy, turliy munosabatlarga kirishadi

Egocentricity

Эгоцентризм

Egosentrizm

(lot. “Ego” — men va “centrum” — doira markazi)— insonning o‘z fikr-o‘ylari, manfaatlari doirasida qotib qolganligi, buning oqibatida atrof-muhitga va odamlarga oid bilimlarini hamda o‘zgalarga munosabatini o‘zgartira olmasligi.



Alturizm

Альтуризм

Altruizm

hech qanday manfaatni kutmagan holda boshqalarga yordam berish..



Adaptation

Адаптация

Adaptatsiya

shaxsning o‘z ichki xususiyatlarini o‘zi yashayotgan muhit xususiyatlaridan kelib chiqqan holda o‘zgartirishi.



Discrimination

Дискриминация

Diskriminatsiya

umumiy tushunchada tan olmasliknimaqsad qilgan yoki tenghuquqlilik hamda uni himoya qilishni rad etgan, tenghuquqiylik tamoyili va insoniylik qadr-qimmatini kamsituvchi har qanday ajratish, tahqirlash yoki cheklash.



Tolerance

Толерантность

Tolerantlik

kengfe’llik ma’nosida “tolerantia” so‘zidan olingan bo'lib, o’zgalarning xulq-atvori, e’tiqodlari va qadriyatlarini erkin qabul qilish imkonini beruvchi ruhiy tayyorgarlik; o‘zgalarning turmush tarzi, xulq-atvori, odatlari, his-tuyg‘ularini bildiradi.



Aggression

Агрессия

Agressiya

boshqa tirik jonzotga u buni istamagan vaziyatda haqorat yoki ziyon yetkazishni maqsad qilib qo‘ygan fel-atvorning har qanday shakli.

Auto-agresive behavior

Аутоагрессивное поведение

Autoagressiv xulq-atvor

agressivlikning bir shakli bo‘lib,unda agressiya shaxsning o'ziga qarshi yo‘naltirilgan bo‘ladi.

Emotion

Эмоция

Emotsiya

shaxsning voqelikka o‘z munosabatini his qilishidan kelib chiqadigan, uning ehtiyoj va qiziqishlari bilan bog‘liq bo‘lgan yoqimli yoki yoqimsiz kechinmalaridir.



Activity theory

Теория активности

Faollashtirish nazariyasi

Bu nazariyaga ko‘ra, emotsional holatlar bosh miya quyi qismi nayining retikulyar formatsiyaga ta’siri bilan belgilanadi, chunki bu tuzilma organizmning faolligi darajasiga javob beradi. Hissiyotli ifodalanishlar esa asab tizimining biror bir seskantiruvchiga javoban faollik darajasining o‘zgarishidir.



Will

Воля

Iroda

shahsning ongli harakatlarida, o'z-o'zini bilishida ifodalanadigan, ayniqsa maqsadga erishish yo'lida uchraydigan jismoniy va ruhiy qiyinchiliklarni engib chiqishda namoyon bo'ladigan ihtiyoriy faolligidir.

Jifferiness

Чуство


Yüklə 4,86 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   149   150   151   152   153   154   155   156   157




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə