Shereshevskiy – Terner sindromi
bilan faqat ayollar kasallanadi. Bunda bir
X xromosoma etishmaydi natijada jinsiy xromopatin ham bo’lmaydi. Kasallarga
jinsiy infantilizm, displaziya, bo’yi pastlik, kalta bo’yin xosdir. Quloqlari past
joylashgan. Ko’pincha yurak-qon tomir sistemasi nuqsonlari kuzatiladi. Aqliy
zaiflik har xil darajada bo’lmaydi.
Klaynfelter sindromi
– erkaklar kasallanadi, bunda xromosomalar soni
ortiqcha bo’ladi. Klinikasida gipogenitalizm, tuxumdonlar atrofiyasi, ikkinchi
jinsiy belgilar rivojlanmagan bo’ladi. Kasallar baland bo’yli, evnuxoid
proportsiyada bo’ladi, ginekomastiya va naslsizlik kuzatiladi. Aqliy zaiflik aniq
rivojlangan bo’ladi, ammo engil debillik darajasida turadi.
Rubeolyar oligofreniya
– virusli embriopatiya bo’lib, onasining
homiladorlik paytida qizilcha bilan kasallanganligi sababli homilani virus
jarohatlaydi. Embrionning jarohatlanishi virusning homiladorlikning qaysi davrida
ta’sir qilganiga bog’liq. Aqliy zaiflik bilan birga uch simptom: ko’z, yurak-qon
tomir sistemasi va eshitish apparati tug’ma nuqsonlari xos. Ayrim kasallarda tish
defektlari, jismoniy to’la rivojlanmaslik, skeleti va jinsiy organlarning tug’ma
nuqsonlari kuzatiladi.
Tug’ma sifilis
sababli kelib chiqadigan oligofreniya – homilaning spesifik
jarohatlanishi sababli hosil bo’ladi. Aqliy zaiflik belgilari juda erta bilinadi,
bundan tashqari epilepsiya, psixopatiyaga o’xshash va astenik simptomlar
kuzatiladi. Rezidual nevrologik simptomlar, keratit, otit, rinitlar, ichki a’zolar va
suyak jarohatlanishi bemorlarda kuzatiladi. Har xil displaziya, masalan, bosh
suyagi deformatsiyasi, tishlarning formasi, yuqori tanglay, egarsimon burun, oyoq-
qo’llarning qiyshayishi kuzatiladi. Laboratoriya tekshirish natijalari katta
ahamiyatga ega, bunda qon va orqa miya suyuqligida spetsifik o’zgarishlar
kuzatiladi.
Toksoplazmoz
sababli kelib chiqkan oligofreniya – bosh miya va ko’zdagi
yallig’lanish jarayonlari sababli kelib chiqadigan tug’ma nuqsondir.
Aqliy zaiflik bilan birga ko’zdagi kasalliklar (xoreoretinit, koloboma,
mikroftalmiya, katarakta) gidrotsefaliya talvasa xuruji kuzatiladi. Yana bosh
suyagi deformatsiyasi yuz skeleti assimetriyasi, quloq, tanglay, tishlarning
joylashishi noto’g’ri bo’ladi. Ichki a’zolar jarohatlangan bo’ladi. Psixik to’la
rivojlanmaslik og’ir imbetsillikdan, idiotiyagacha boradi.
Dostları ilə paylaş: |