|
O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi urganch,,ranch’’ texnologiya univеrsit
|
səhifə | 4/6 | tarix | 11.12.2023 | ölçüsü | 1,15 Mb. | | #146658 |
| muxandis grafikasiTo‘g‘ri burchakli nostandart rezbalar (1.1-jadval,z) ilgarilanma yoki aylanma harakat bilan ishlovchi kuchli presslash va yuk ko‘tarishlar moslamalarida ishlatiladi. Mazkur rezbalarning profillari to‘g‘ri burchakli bo‘lib, asosan nostandart rezbalar ko‘rinishida bajariladi.
|
Rezba profilining shakli
|
Rezba turi
|
|
Rezba profilining shakli
|
Rezba turi
|
a
|
|
Metrik rezba
|
b
|
|
Dyuymli rezba
|
v
|
|
Silindrik truba rezba
|
g
|
|
Konussimon truba rezba
|
d
|
|
Dyuymli trubali rezba
|
e
|
|
Trapesiyali rezba
|
j
|
|
Tirak rezba
|
z
|
|
To‘g‘ri burchakli nostandart rezba
|
1.1-jadval
1.2. Rezbalarni chizmada shartli tasvirlanishi
Vint sirtlarini chizmada tasvirlash murakkab bo‘lganligi sababli, ularni chizmalarda tasvirlash shartli bo‘lishini taqozo etadi.
2.311-68 DS rezbalarni chizmada shartli tasvirlash qoidalarini belgilab beradi.
Sterjendagi tashqi rezbaning tashqi diametri d yo‘g‘on tutash chiziq bilan, ichki diametri d1 ingichka tutash chiziq bilan chiziladi (1.1,a-shakl).
1.1-shakl
Ushbu ingichka chiziq sterjen faskasini kesib o‘tadi. Rezba o‘qiga perpendikulyar (chapdan ko‘rinish) yo‘nalishdagi tasvirida tashqi aylana chizig‘i d yo‘g‘on va rezba chizig‘i d1 ingichka chiziq bilan taxminan aylananing 1/4 qismi chiziladi. d1 radiusli aylana chizilayotganda uning uzilgan joyi o‘qlardan boshlanib unda tugamasligiga e’tibor berish lozim (1.1-shakl). Ichki rezbada yo‘g‘on chiziq bilan ichki diametri d1 va ingichka chiziq bilan d tashqi diametri bo‘ylab ko‘rsatiladi (1.1,b-shakl). Bu yerda asosiy va ingichka chiziqlar orasidagi masofa rezba qadamidan katta bo‘lmasligi zarur.
Rezbali detallarning qirqib yoki kesib ko‘rsatilganda ularni ingichka va tashqi asosiy yo‘g‘on chizig‘igacha shtrixlash lozim bo‘ladi (1.1,b,d-shakl). Yuqoridagi qoidalar boshqa turdagi rezbalarga ham taalluqlidir (1.1,g,d,e-shakl).
Rezbalarni chizmada tasvirlanishiga o‘lchamlar qo‘yish 1.2-shaklda to‘liq ko‘rsatilgan.
1.2-shakl
Rezbali buyumlar
Ajraluvchi birikmalarda bolt, vint, shpilka, gayka singari biriktirish detallari keng qo‘llaniladi. Bunday detallarni bir necha turlari bo‘lib ular 1759-70 DS talablariga binoan tayyorlanadi.
Bolt - bu kallakli rezba o‘yilgan sterjendir (1.3-shakl). Bolt kallagining o‘lchamlari va shakli har xil bo‘ladi. Odatda, ko‘proq olti qirrali kallakka ega bo‘lgan boltlar ishlatiladi.
1.3-shakl
1.4-shaklda ana shunday bolt chizmasini bajarish ko‘rsatilgan.Standart boltlarning o‘lchamlari 1.2-jadvalda keltirilgan.
Dostları ilə paylaş: |
|
|