O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Ish yuzasidan sheriklar va savdo xodimlarini rag‘batlantirishning asosiy usullari

Ixtisoslashtirilgan ko‘rgazma va anjumanlarda. Tarmoqqa oid assotsiatsiya- lar har yil turli xil ko‘rgazma va anjumanlar tashkil etadilar. Ishlab chiqarishga mo‘ljallangan tovar ishlab chiqaruvchilar ixtisoslashtirilgan ko‘rgazmalarda ishtirok etish uchun ilgari (olg‘a) surish (rivojlanish) maqsadida yillik budjetning 35% gacha sarflashi mumkin. Ko‘rgazma ishtirokchilari uchun foyda yangi potensial mijozlarining paydo bo‘lishi, iste’molchilar bilan aloqa o‘rnatish va uni saqlab qolish, yangi tovarlar namoyishi. Yangi xaridorlarni jalb etish, mijozlarga savdo hajmini oshirish, turli xil buyum (mahsulot)lar yordamida xaridorlarni o‘ziga «o‘rgatish», videofilmlar va boshqa audio vizual vositalar kabi o‘ta xilma – xil bo‘lishi mumkin.

Savdo xodimlari orasida tanlovlar. Konkurs kompaniyaning o‘z xodimlari yoki dillerlarni ma’lum davrda savdo hajmini oshirish bo‘yicha qilgan harakatlari uchun taqdirlashga yo‘naltirilgan. Yuqori natijalarga erishgan ishtirokchilar sovrinlar (pul, yo‘llanmalar, sovg‘alar, ballar) oladilar.

Suvenir (esdalik) reklama. Esdaliklarga reklamalar potensial sotib oluvchi (xaridor) bilan muzokaralarda yoki mijozlar bilan kontaktda kompaniyaning savdo vakillari o‘z hamsuhbatlariga uncha qimmat bo‘lmagan, lekin foydali (sharikli ruchka, kalendarlar, breloklar, fonarchalar, bloknot va h.k.) predmetini hadya qiladilar.

Ish yuzasidan sheriklar va sado xodimlarini rag‘batlantirish usu- lini tanlash.
Sheriklari va o‘z savdo vakillarini rag‘batlantirish uchun kom- paniyalar har yili milliard dollarlab sarflaydilar (12.3-jadval). Bu vositalar potensial xaridorlarni qidirib topishga, mijozlarni ishontirish va taqdirlashga va savdo xodimlarini motivatsiyalash uchun mo‘ljallangan.
Qoidaga ko‘ra kompaniya ishdagi sheriklarini rag‘batlantirishning har bir usuli uchun alohida budjet tuzadi, bu rag‘batlantirish esa uzoq yillar davomida kamdan kam o‘zgaradi.