O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus

Ta'lim.
 
Bolaning xulk-atvori va faoliyati rivojini urganar ekanmiz, bitta 
eng muxim faktga duch kelamiz. 
Bolada 
bir nechtagina oddiy shartli 
reflekslardan tashkari unda keyinchalik kuzatiladigan boshka barcha xulk-
atvor shakllari va faoliyat turlari oldiniga yuk buladi. Amaliy va 
kommunikativ xulk-atvor, muljal olish va izlanish faoliyati, ushlash va u 
yok-bu yokka surish, emaklash, yurish, gapirish va uynash, mexnat kilish 

---

180 
va sosial jixatdan birgalikda xarakat kilish bola tugilganidan sung ma'lum 
bir vakt utgach paydo buladi va rivojlana boshlaydi. Buning ustiga xulk-
atvorning xar kanday shakli va faoliyatining xar bir turi uzining paydo 
buladigan muayyan davrlariga shakllanish sub'yektlariga va uzining kayta 
kurilish xamda murakkablashish boskichlariga ega buladi. Ularning 
xammasi bolaning rivojlanish faktlari xisoblanadi, bu faktlar esa undagi 
muayyan tugma asos va nasliy programmalar bilan, organizmning 
rivojlanishi va anatomik-fiziologik jixatdan yetilishi, uning oliy nerv faoliyati 
funksional mexanizmlarining shakllanishi vamurakkablasha borishi bilan 
boglik buladi. 
Ta'lim 
kishining 
xarakatlari 
muayyan 
bilimlar, 
malakalar, 
kunikmalarni uzlashtirib olishga karatilgan ongli maksad bilan idora 
kilingan joydagina yuz beradi. 
Bundan kurinib turibdiki, ta'lim-uziga xos insoniy faoliyatdir. 
Xayvonlarda esa fakat urganish bulishi mumkin. Lekin odamda xam fakat u 
uz xatti-xarakatlarini anglabetilgan yuksak xayoliy maksadga (idealga) kura 
yunaltirish layokatiga ega bulgandagina ta'lim faoliyati yuz berishi mumkin. 
Bunday layokatning yetarli darajadagi rivojlanishiga fakat olti-yetti yoshga 
chikkan paytga kelib, faoliyatning oldingi turlari-uyin, nutk, amaliy xulk-
atvor va shu kabilar negizida shakllana borgan xolda erishiladi. Ukuv 
faoliyatini shakllantirishning eng birinchi asosiy sharti-boladamuayyan 
bilimlarni, kunikma va malakalarni uzlashtirish uchun anglanilgan motivlar 
tugilishi xisoblanadi.