O'zbekiston respublikasi oliyta’lim, fan vainnovatsiyalar vazirligi

O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O'RTA MAXSUSTA'LIM VAZIRLIGI

O'RTA MAXSUS PROFESSIONAL TA'LIMNING
50710101- Kimyoviy texnologiya (ishlab chiqarish turlari bo'yicha)
mutaxassisligi bo'yicha
KIMYO SANOATI XOM-ASHYOLARI VA MAHSULOTLARI
FANIDAN
O'QUV DASTURI Kvalifikatsiya(lar) nomi: Texnik-texnolog
O'quv rejadagi tartib raqami: 2.06
Ajratilgan soat: 120
Toshkent - 2023

1. 
   Professional ta'limni rivojlantirish instituti tomonidan ISHLAB CHIQILDI VA TASDIQLASHGA TAQDIM ETILDI.
   
2. 
   O'zbekiston Respublikasi Oliy ta'lim, fan va innovatsiyalar vazirligi huzuridagi Oliy va o'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi yo'nalishlari bo'yicha o'quv-uslubiy birlashmalar faoliyatini Muvofiqlashtiruvchi kengashning 2023-yil 25-sentyabrdagi 5-son yig'ilishida ma'qullangan va Vazirlikning 2023-yil 29- sentyabrdagi 438- son buyrug'i bilan TASDIQLANDI VA JORIY ETILDI.
   

Tuzuvchilar: B.K.Muminov Toshkent kimyo texnologiya instituti huzuridagi
Angren texnologiya texnikumi O'TIBDO'
Toshkent kimyo texnologiya instituti huzuridagi

8. 
   Mirxalikov . ^ ^
   

Angren texnologiya texnikumi ICHTBDO
Toshkent kimyo texnologiya instituti huzuridagi M.A.M_avl_anova Angren texnologiya texnikumi o'qituvchisi
L.A.Bayjumanova Toshkent kimyo texnologiya instituti huzuridagi
Angren texnologiya texnikumi o'qituvchisi
Taqrizchilar:

Dastur nomi	Kimyo sanoati xomashyolari va mahsulotlari
Ajratilgan soat	120
Mavzular soni	15
Dasturning maqsadi	Talabalarga kimyo mahsulotlari xom ashyolari va ularning sinflanishi, kimyoviy tarkibi, sifati, kimyo sanoati xom ashyosi, mahsulotlari sifatini o'rgantish.
O'zlashtirish (o'qitish) natijalari	Talabalarda, xom ashyo va mahsulot sifatiga qo'yiladigan talablarni o'rganish bo'yicha, sifatni boshqarishni tushunish va bilimlarini shakllantirishdan iborat.
Bilimlar	Xom ashyo turlari. Xom ashyo klassifikatsiyasi. Mineral xomashyolar. O'simlikvahayvonotxom-ashyolari. Kimyosanoatidasuvni Sanoatda suvni tayyorlashni Tabiiy suvning tarkibini va ifloslanishi
Ko'nikmalar	Shu sohada bajariladigan ilmiy izlanishlar va yutuqlari bilan tanishadi; Qattiq xom-ashyolarni boyitishni. Suyuq xom ashyoni boyitishni. Gazsimon xom ashyolarni boyitishni. Xom ashyonikompleks foydalanish va chiqindisiz texnologiya bilan tanishadilar. Kimyo sanoati energetikasi bilan tanishadilar.
O'quv rejasiga muvofiq o'zaro bog'liq bo'lgan fanning nomi	Oliy matematika, kimyo,fizika, mahsulotlar sifatini standartlashtirish va meterologiya asoslari va mutaxassislik fanlari
O'qitishni tashkiliy shakli	N -nazariy A - Amaliy ta'lim; L - Laoratoriya mashg'ulot.
Dasturga qo'yilgan talab	Majburiy
O'qitish tili	Guruhda belgilangan o'qitish tili asosida
Baholash tartibi	Baholash bo'yicha amaldagi tartib asosida
O'quvchilarning bilim va ko'nikmalarini baholash	Tinglab tushunish, o'qish,gapirish, yozish,savol-javob, test.

№	Mavzuning nomi	Mavzuning qisqacha mazmuni	Jami	O' qitishi tashkiliy shakli	Mustaqil ta' lim
1	Kirish. Kimyo sanoati xomashyolari va mahsulotlari fanining maqsadi va vazifalari.	Kimyo sanoati xomashyolari va mahsulotlari fanining maqsadi va vazifalari.Fanning nazariy asoslari, rivojlanishi.	4	N/A	2
2	Kimyo sanoati xomashyosi va sifati.	Kimyo sanoati haqida umumiy ma'lumot. Kimyo sanoatidagi xom ashyolar ularning turlari, va xom ashyo zahiralari. Xom ashyoning boyitish, xom ashyoni qayta tiklash.	6	A	3
3	Suv va suvni tozalash va yumshatish usullari	Tabiiy suv. Suvni tozalash usullari. Qattiq suv, qattiq suvni yumshatish sullari. Suvni kimyoviy tozalash. Suvni fizikaviy tozalash. Suvni ion almashinuvchi moddalar yordamida tozalash. Suv tarkibidagi dispress moddalar..Suvga qo'yilgan talablar.	10	A	5
4	Metallar kimyosi va sifati.	Kimyo mahsulotlarining xom ashyosi va ularning tarkibi. Mineral moddalar, ruda va rudasiz moddalar.Metallurgiya. Metall. Metallarning asosiy xossalari. Metall mahsulotlarining turlari. Ularning xom ashyosi va fizik kimyoviy tarkibi. Ularning sifat ko'rsatkichlari. Qora va rangli metallar ularning tarkibi. Cho'yan tarkibi. Metall mahsulotlarining sifat ko'rsatkichlarini va ularning aniqlash usullari.	10	A	5
5	Uglevodorodlar kimyosi va sifati.	Uglevodorodlar. Uglevodorodlarning turlari. Organik erituvchi moddalar. Toluol va boshqalar. Efirlar.Aseton. Ularning kimyoviy tarkibi. Organik kislotalar.	8	N/A	4
6	Kimyoviy texnologiya yoqilg'i va uning sifati. Yoqilg'i turlari. Yoqilg'imanbalari va ularning kimyoviy tarkibi.	Kimyo sanoatida gaz. Gazlarning kimyoviy tarkibi. Gazlarning tozalash usullari. Gazlarning tarkibidagi namlik va boshqa moddalarning ajratish usullari.Yoqilg'i turlari. Yoqilg'i manbalari. Suyuq yoqilg'i va ularning qayta ishlash. Kimyoviy	8	A	4

		texnologiyada yoqilg'ining tutgan o'rni.
7	Neft va neft mahsulotlarining sifati.	Neft va neft mahsulotlarining xalq xo'jaligidagi ahamiyati. Neft mahsulotlarining tasnifi va vazifalari. Benzin, dizel, yoqilg'i, qoramoy mahsulotlari. Neft va neft mahsulotlariga qo'yilgan talablar. Neft va neft mahsulotlarini joylash, saqlash va tashish usullari. Neft mahsulotlarining sifatini aniqlash.	8	A	4
8	Polimer mahsulotlar kimyosi va tarkibi.	Termoplast va reaktorplastlar. Polimerizatsion plastmassalar. Polikondensatsion plastmassalar. Su'niy va tabiiy polimerlar. Polimerizatsiya. Polietilen. Plenkalar. Polivinilxlorid. Polistirol.AVS plastmassasi. Metil metakrilat. Stirol. Plastmassa buyumlarining xom ashyolari va kimyoviy tarkibi. Har xilusulda olingan mahsulotlarining uziga xos xususiyatlari. Rezina mahsulotlari, xom ashyolari va ularnning tarkibi. Maxsus rezina, kauchuk, ularning vilkanlanishi. Plastmassa to'g'risida umumiy tushuncha. Plastmassa buyumlarining assortimenti. Plastmassa buyumlarining tavsifi. Plastmassa mahsulotlarining sifatiga qo'yilgan talablar. Plastmassa mahsulotlaridan tayyorlangan buyumlarning o'rash, tamg'alash qoidalari.	10	N/A	5
9	Rezina mahsulotlarining sifati.	Rezina va rezina mahsulotlari.Rezina mahsulotlari xossalari, tavsifi va ishlatilishi.Rezina tovarlariga qo'yilgan talablar. Rezina mahsulotlari sifatini aniqlash.	8	N	4
10	Qog'oz va selyuloza mahsulotlari kimyosi	Qog'oz turlari va ularning tarkibi, ularning tavsifi va ishlatilishi.Selyu loza. selyuloza va qog'oz mahsulotlari. Qog'ozlarning tarkibi va xom ashyosi. selyuloza asosida olinadigan mahsulotlarning sifat ko'rsatkichlari. Mebel tovarlarining ahamiyati va klassifikatsiyasi. Mebel tayyorlash uchun materiallar va xom	8	N/A	4

		ashyolarlar. Mebel tayyorlash uchun yog'och materiallarning asosiy turlari.
11	Mineral o'g'itlar xom ashyolari va mahsulotlari.	Mineral o'g'tlarning xalq xo'jaligidagi ahamiyati. Mineral xom ashyolar. Mineral o'g'itlar ishlab chikarishning umumiy tavsifi. Organik va noorganik mineral o'g'itlar. Azotli mineral o'g'itlar. Ammoniyli selitra ishlab chiqarish. Mikroo'g'itlar va ularning turlari. Mikroo'g'itlar xom ashyolari. Borlangan azot ishlab chiqarish nazariyasi.Fosfat xom ashyolari va ularga ishlov berish. Superfosfat. Fosforli mineral o'g'itlar. Kaliyli mahsulotlar va xom ashyolari. Kaliyli tuzlar xom ashyosi. Kompleks mineral o'g'itlar. Mineral o'g'itlarning sifat ko'rsatkichlari va ularning aniqlash usullari. Mineral o'g'itlar xom ashyosi va fizik kimyoviy tarkibi.	8	N/A	4
12	Bog'lovchi materiallar kimyosi	Bog'lovchi materiallarning kimyoviy tarkibi. Bog'lovchi materiallarning sifat ko'rsatkichlari. Keramika mahsulotlari, ularning kimyoviy tarkibi. Kompozitsion materiallar. Kompozitsion materiallarning tarkibi. Kompazitsion polimer mahsulotlar. Qo'shimchalar, to'ldiruvchilar, plastifikatorlar, kompozitsiyalar. Ularning xom ashyosi va fizik kimyoviy tarkibi.	8	N	4
13	Tabiiy va sintetik mahsulotlar va ularning xom ashyolari.	Tabiiy tolalar. Sintetik tolalar. Tabiiy va sintetik tolalarining kimyoviy tarkibi.Paxta , jun, lavsan va boshqalar. Kapron tolasi. Lavsan tolalari. Ularning sifati. Sintetik va tabiy tolalar va ularning sifat ko'rsatkichlari.	8	N	4
14	Maishiy kimyo tovarlarining sifati.	Maishiy kimyo tovarlari to'g'risidada umumiy tushuncha. Yelimlar. Lak va bo'yoq tovarlari xom ashyolari. Kir yuvish vositalari. Kir yuvish vositalari xom ashyolari. Kir yuvish vositalarining sifatiga qo'yilgan talablar.	8	N	4
15	Shisha va keramika mahsulotlari.	Silikatlar haqida tushuncha. O'zbekistonda shisha buyumlari ishlab chiqarishning holati va	8	N	4

		rivojlanishi. Mayishiy kimyo tovarlari assortimenti. Keramika mahsulotlari haqida tushuncha. O'zbekistonda keramika mahsulotlari va tovarlari ishlab chiqarishning hozirgi holati va rivojlanishi. Keramika buyumlariga qo'yilgan talablar. Keramika buyumlarining sifatiga qo'yilgan talablar.
	Jami:		120		60

3. 
   O'quvchilarning bilim va ko'nikmalarini baholash
   

O'quv dasturi davomida o'quvchilar tomonidan o'zlashtirilgan bilim va ko'nikmalar ichki nazorat bo'yicha amaldagi tartib asosida baholanadi.
Baholash usullari yozma, og'zaki, savol-javob, test, amaliy topshiriqlardan iborat bo'lib, ular o'quv elementini o'zlashtirish natijalarini aniqlashga imkon beradi. Nazorat savollari va topshiriqlar qo'yilgan maqsadga hamohang bo'lishi lozim.
4.Tavsiya etiladigan adabiyotlar ro'yxati:

8. 
   Shavkat Mirziyoev "Milliy taraqqiyot yo'limizni qat'iyat bilan davom ettirib,yangi bosqichga ko'taramiz" Toshkent - "0'zbekiston"-2018.
   

2.Shavkat Mirziyoev "Xalqimizning roziligi bizning faoliyatimizga berilgan eng oliy baxodir" Toshkent - "0'zbekiston"-2018.

3. 
   Shavkat Mirziyoev "Erkin va farovon, demokratik O'zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz"Toshkent - "0'zbekiston"-2016.
   
4. 
   Shavkat Mirziyoev "Tanqidiy tahlil, qat'iy tartib-intizom va shaxsiy javobgarlik - har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo'lishi kerak"Toshkent - "0'zbekiston"-2017.
   
5. 
   Shavkat Mirziyoev "Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta'minlash - yurt taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi"Toshkent - "0'zbekiston"-2017.
   
6. 
   Shavkat Mirziyoev "Buyuk kelajagimizni mard va olijanob halqimiz bilan birga quramiz"Toshkent - "0'zbekiston"-2018.
   
7. 
   Shavkat Mirziyoev "Niyati ulug' xalqning ishi ham ulug', hayoti yorug' va kelajagi farovon bo'ladi"Toshkent - "0'zbekiston"-2019.
   

7. 
   Organik chemistry [ Francis A.Carey University of Virginia] fourth edition- 2012-2012 (darslik)
   
8. 
   F.M.Shohidoyatov, H.O'.Xo'janiyozov, H.S.Tojimuhamedov "Organikkimyo" Fan
   

vatexnologiyanashriyoti, 2014

7. 
   Abdusamatov "Organikkimyo" Toshkent - 2005(darslik)
   
8. 
   R.Ziyaev, A.A.Abdusamatov, S.Zakirov. "Organikkimvo" (Muammolima'ruzalarmatni) ToshdAU 2004.
   

2. 
   R. Ziyaev. A. Abdusamatov. Organikkimyodanamaliylaboratoriyamashg'ulotlar. Tosh
   

DAU - 2003.48 bet
12.Inorganic Chemistry" 6 edition ©2014 W. H. Freeman and Company 41 Madison

13. 
    Ixtiyarova G.A. "Kimyo" Darslik, T.: O'zbekiston. 2020y.
    
14. 
    Axmerov Q. Jalilov A. Sayfuddinov R. Akbarov A., Turobjonov S.M. "Umumiyvaanorganikkimyo" T. 0'zbekiston.2017 y.
    
15. 
    Theodore L. Brown et all. CHEMISTRY the central science. United States of America, (Urbana-Chanmpaign), 2014 y.
    

16. Ixtiyarova G.A., Yoriyev O.M. Umumiykimyodanelektrondarslik. DGU 03425.2015 y.
Internet manbalari

2. 
   https://uz.wikipedia.org/wiki/Organik_kimyo
   
3. 
   http://tkti.uz/uploads/52984904d6_1585812089.pdf
   
4. 
   https://hozir.org/iii-bolim-organik-kimyo-1-maruza-mavzu-organik-kimyo-fani-pred.html
   
5. 
   https://n.ziyouz.com/books/kollej_va_otm_darsliklari/kimyo/Organik%20kimyo%20(A.Abd usamatov,%20R.Mirzayev,%20R.Ziyayev).pdf