O‘zbekiston respublikasi qishloq va suv xo‘jaligi vazirligi toshkent irrigatsiya va melioratsiya instituti
Yüklə 2,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
dollarlik bitta loyihani amalga oshirdi. 2 Lizing loyihalarining katta qismi qishloq xo‘jaligida amalga oshirilib kelinmoqda. 8.4. Lizing kompaniyalari tomonidan amalga oshirilgan lizing operatsiyalari Bugungi kunda O‘zbekistonning lizing bozorini “O‘zavializing”, “O‘zlizinginterneyshnl AJ”, “O‘zkeysagrolizing”, “Baraka” ULK, Osiyo- Yevropa trast kompaniyasi va boshqalar namoyon etadilar. Mazkur lizing kompaniyalarining asosiy vazifasi lizing doirasida tovarlarning eksport salohiyatini oshirish maqsadida O‘zbekiston iqtisodiyotining ustuvor tarmoqlariga ilg‘or texnologiyalarni jalb qilish, import o‘rnini bosuvchi ishlab chiqarishni rivojlantirish, shuningdek, kichik biznesni rivojlantirish uchun lizing xizmatlarining keng assortimentini taklifdan iborat. Bu kompaniyalar biznesning xilma-xil yo‘nalishlari bo‘yicha turli lizing xizmatlarini ko‘rsatadilar. Ularning faoliyatida eng ko‘p uchraydigan lizing turi moliyaviy lizingdir. Kompaniyalar faoliyatida eksportga yo‘naltirilgan va import o‘rnini bosuvchi mahsulot ishlab chiqarish bilan bog‘liq loyihalarga alohida imkoniyatlar yaratib berilmoqda. Ushbu kompaniyalar lizing obyektini tanlash mas’uliyatini o‘z zimmalariga olmaydilar (Osiyo-Yevropa trast kompaniyasi bundan mustasno). Bu masalada mijozlarga “Texnoinvest” qo‘shma korxonasi, tovar ishlab chiqaruvchilar va tadbirkorlar palatasi, injiniring va konsalting firmalari kabi bozor tuzilmalari yordam ko‘rsatishi mumkin. Lizing muddati bir yildan yetti yilgacha bo‘lishi mumkin. Eng past % stavkasi Osiyo-Yevropa trast kompaniyasiga (OETK) to‘g‘ri keladi. Buning sababi shuki, OETK Kanadaning “Raanani xolding” xususiy kompaniyasining shu’ba korxonasi, uning Nizom fondini mazkur kompaniya tashkil qilgan, ya’ni OETK boshqa moliya-kredit tuzilmalaridan kredit resurslari jalb qilmaydi. Bundan tashqari, OETK lizing oluvchilarga texnikani o‘zi topib beradi va narxidagi farq hisobiga lizing % stavkasini juda past belgilaydi. Boshqa lizing kompaniyalariga kelsak, ularda dastlabki o‘z kapitali yetarlicha katta bo‘lmaganligi tufayli, lizing operatsiyalarini amalga oshirish uchun qarz mablag‘laridan foydalanishlari to‘g‘ri keladi. Shu sababli, ularning lizing % stavkalari yuqori. Har bir lizing kompaniyasining lizing berish 2 Гозибеков Д.Г. ва бош. Лизинг муносабатлари назарияси ва амалиёти - Т.: Фан ва технология, 2004, 223б. |