O`zbekiston Respublikasi Soglikni saqlash vazirligi Abu Ali ibn Sino nomidagi Buhoro davlat tibbiyot instituti


Leykostitar  formulani,  eritrostitlar,  leykostitlar,  trombostitlar  morfologiyasini



Yüklə 0,75 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/25
tarix31.03.2022
ölçüsü0,75 Mb.
#84892
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25
qon klinik tahlili

Leykostitar  formulani,  eritrostitlar,  leykostitlar,  trombostitlar  morfologiyasini 

tekshiruv uchun qon surtmalari tayyorlanadi: igna sanchilgan joy quruq tampon bilan artiladi 

va  qon  tomchisi  quruq  buyum  oynasiga  tomiziladi,  keyin 

tezlikda

 

oynacha  yoki  maxsus 

shpatel yordamida yupqa surtma tayyorlanadi.

 

 

 



Gemoglobin va uni aniqlash 

Gemoglobin  –  qon  pigmenti  bo’lib,  eritrostitlardagi  gem  va  globin  oqsilidan  iborat 

murakkab oqsildir. Uning asosiy faoliyati kislorod tashishdan, is gazini a’zoizdan chiqarishdan 

va  kislota  ishqor  holatini  boshqarishdan  iborat.      Gemoglobin  miqdorini  aniqlashning  eng 

asosiy usullaridan biri kolorimetrik usuldir. Bu usul oddiyligi va kulayligi tufayli amaliyotda 

keng kullaniladi.   

Gemoglobinni 

aniqlash 

uchun 

gematologiyada 



xalqaro 

standartlashtirish 

komiteti 

gemiglobinstianid  usulni  taklif  etgan.  Sali  usuli  etarlicha  standartlashmagan  va  hozirgi  vaqtda 

klinikada qo’llash uchun tavsiya etilmaydi.  

Gemiglobinstianid usuli reaktiv ta’sirida gemoglobinni dastlab metgemoglobinga, keyinchalik 

kaliy  stianid  ta’sirida  stianmetgemoglobinga  aylantirishga  asoslangan.  Qon  va  reaktivning 

nisbati  1:250  (  0,02  ml  qonga  5  ml  reaktiv)  bo’lishi  zarur.  Aralashmani  20  minutdan  keyin 

FEK (fotoelektrokolorimetr) da 540 nm tulkin  ta’sirida kuriladi.     



Hozirgi  vaqtda  klinik-diagnostik  laboratoriyalarda  gemoglobin  qonstentrastiyasini  aniqlash 

uchun  gemiglobinstianid usulga asoslangan tayyor to’plamlardan qo’llanilmoqda.  

Nar bir to’plamda standart reaktiv (nazorat) bor. Bundan tashqari, markaziy laboratoriya (masalan, 

viloyat  kasalxona  laboratoriyasi)  standart (nazorat) reaktivlar tayyorlashi  va  tarqatishi  mumkin. 

Standart (nazorat) reaktivlar nar safar bemor qoni tekshiruvlari o’tkazilganda ishlatiladi. 

Sifatli  nazorat  qilishning  eng  yaxshi  usuli  zarur  reaktivlar  etarli  miqdorda  bo’lganda  pastient 

qonining bir vaqtning o’zida ikki xil usulda aniqlash hisoblanadi. Agar ikkala usulda natijalar 

har xil bo’lsa, pastient qoni qayta tekshirilishi kerak. 

Gemoglobin miqdori normada  erkaklarda  130-160 g/l; ayollarda  120-140 g/l ni tashqil etadi. 

 

Qonda gemoglobin miqdorining oshishi:    

Chin  eritremiya ( mieloproliferativ kasallik)  

Gipoksiya bilan bog’’liq gipergemoglobinuriya:  yurak – qon tomir kasalliklari, tog’li rayonda 

yashovchilarda , gipoventelyastiya, chekuvchilarda, suvsizlanishda 

Xaddan ziyod  jismoniy zo’riqish yoki qo’zg’alish.   

Eritropoetinning  ko’p  ishlab  chikarilishi:  buyrak,  jigar,  markaziy  nerv  sistemasi,  bachadon, 

tuxumdonning    yaxshi  va  yomon  sifatli  o’smalarida,  buyrak  kasalliklarida  (  gidronefroz, 

polikistoz, buyrak arteriyalari patologiyasi)    

Organizmda  kortikosteroid  yoki    androgenlar  miqdorining  oshishi  (adrenogiperkortistizm, 

androgen preparatlari davo  maqsadida qabul qilish)  

Surunkali kimyoviy ta’sir  (nitritlar, sulfonamidlar,  metgemoglobin va sulfgemoglobinni hosil 

qiladigan boshqa birikmalar;  kobalt,  turli xil spirtlar).  

 Gemoglobin miqdorining kamayishi (anemiya): 

1. Qon yo’qotishlar  (o’tkir postgemorragik anemiya) 

2. Eritrostitlar hosil bo’lishining buzilishi: 

Temir tanqislik  anemiyasi  

Megaloblast anemiya ( vitamin B

12

 yoki folat kislota tanqisligi)  



Infekstiya,  intoksikastiya,  buyrak  etishmovchili,  jigar  kasalliklari,  xavfli  o’smalardagi 

anemiyalarda  

Aplastik anemiya  

3. Eritrostitlar parchalanishining oshishi  (gemolitik anemiya) 

4. Gipergidratastiya. 


Yüklə 0,75 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   25




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə