Chap yarimsharlar
O‟ng yarimsharlar
Xronologik tartib
Kundalik vaqt
Karta, ommalarni o‟qish
Aniq fazo
Ism, so‟z, simvollarni esda saqlab
qolish
Obrazlarni, aniq hodisalarni esda
saqlab qolish
Nutq aktivligi
Emotsional xolatni his etish
Olamni quvnoq, yengil ko‟rish
Olamni ma‟yus, g‟amgin ko‟rish
Detalli idrok
Bir butun obrazli idrok
Psixologik hodisalarni o‟rganishda P.K.Anoxinning funksional sistemasi
to‟g‟risidagi nazariyasi muhim ahamiyatga ega. P.K.Anoxin fikriga ko‟ra xatti-harakat
aktseptori harakat natijalarini oldinga qo‟yilgan maqsad bilan solishtirishga imkon
beradi.
Ong faqat insonga xos bo‟lib, obyektiv voqelikni psixik aks ettirishning oliy
formasidir. Ong strukturasiga quyidagi elementlar kiradi:
2-shakl
Subyekt va obyektni farqlash
(o‟zlikni anglash va o‟z-o‟zini
bilish).
Insonning maqsadli, alohida
munosabatlarini kiritish
(hissiyot olami).
Ong shakllanishining asosiy sharti tildir. Inson psixikasining ong osti xossalari
bu inson xulq-atvoriga, ong mazmuniga sezilarli ta‟sir ko‟rsatadigan anglanmaydigan
psixik protsesslar yig‟indisidir (masalan: intuitsiya, subinsor idrok).
Psixik faoliyat mexanizmlari u yoki bu psixik jarayonni amalga oshiradigan aniq
anatomik-fiziologik apparatlarning ishlashini taqozo qilgani uchun ham psixologiya bu
mexanizmlarning tabiati va harakatini boshka fanlar (fiziologiya, biofizika, bioximiya,
kebernetika va boshkalar) bilan birgalikda ochib beradi.
Shunday qilib, psixologiya fan sifatida psixikaning faktlarini, qonuniyatlarini va
mexanizmlarini o‟rganadi.
|
