О‘zgaruvchan tok zanjiri zanjirining quvvat koeffitsiyenti. О‘zgaruvchan tok zanjirini oshirish usullari

О‘zgaruvchan tok zanjirining quvvat koeffitsiyenti, uni oshirish usullari.


Reja:

1. 
   О‘zgaruvchan tok zanjiri.
   
2. 
   zanjirining quvvat koeffitsiyenti.
   
3. 
   О‘zgaruvchan tok zanjirini oshirish usullari.
   

1. 
   О‘zgaruvchan tok zanjiri.
   

O’zgaruvchan tok zanjirida quvvat tok va kuchlanishning haqiqiy (effektiv qiymatlariga hamda tok bilan kuchlanish orasidagi fazo siljishiga bog’liq bo’ladi.
O’zgaruvchan tok zanjirida quvvat quyidagi formula bilan hisoblanadi.
(1) -fazo siljishi. quvvat koeffitsienti
1) Tok va kuchlanish orasidagi fazolar siljishi bo’lmaganda zanjirdagi quvvat maksimal bo’ladi.
Bu hol zanjirda faqat aktiv qarshilik R bo’lganda, ya’ni , bo’lgan holda kuzatiladi. (2)
2)Agar zanjirda aktiv qarshilik bo’lmasa u holda fo’rmuladan ∞ va yoki bo’lgani uchun
(3)
Demak, zanjirga faqat reaktiv qarshilikl ulansa o’zgaruvchan tok zanjiridagi tok nolga teng.
Buni quyidagicha tushuntirish mumkin: o’zgaruvchan tok davrining birinchi yarmida tok manbaidan zanjirga o’tgan energiya davrining ikkinchi yarmida tok manbaiga qaytariladi. Natijada energiya sarf bo’lmaydi.

Tebranish konturiga parallel qilib davriy o’zgaruvchan EYK manbai ulangan bo’lsin. EYK vaqt o’tishi bilan quyidagi qonun bo’yicha o’zgarayotgan bo’lsin:

(1)
Bunda konturda EYK chastotasiga teng bo’lgan o’zgaruvchan tok o’tib turadi:
φ – tok kuchi va EYK tebranishlari orasidagi fazalar farqi.
Om qonuniga ko’ra, (2)
Agar chastotaning biror qiymati shartni qanoatlantirsa to’la qarshilik faqat aktiv qarshilikka teng bo’lgan eng kichik qiymatda bo’ladi. Tok kuchi esa maksimal qiymatda bo’ladi. (3)
Chastotaning rezonans qiymati quyidagiga teng: (4)
Agar tebranish konturining xususiy tebranish chastotasi, tashqi manba EYK chastotasi bo’lsa yoki bo’lsa konturdagi tok kichik bo’ladi. Xususiy tebranish chastotasi farqi EYK chastotasiga yaqinlashganda tok amplitude qiymati ortadi. bo’lganda tok keskin ortadi.
Xususiy va majburiy tebranishlar chastotasi tenglashganda tok kuchining keskin ortishi elektr rezonans hodisasi deyiladi.
Agar tebranish konturida biror qarshilik bo’lsa, bunday konturning xususiy tebranishlari chastotasi. . Bu formulaga ko’ra rezonans hodisasi kontur chastotasidan kattaroq chastotada ro’y berishi mumkin.
R₁23. qarshilik qancha kichik bo’lsa, egri chiziq maksimumi shuncha o’tkirroq bo’ladi.
Shunday qilib, ketma – ket ulangan sig’im va induktiv qarshiliklardan tuzilgan zanjirda rezonans bo’lganda birinchidan zanjirning to’la qarshiligi minimal bo’ladi, ikkinchidan tok kuchi juda katta qiymatlarga erishadi, uchinchidan sig’im va induktiv qarshilikdagi kuchlanishlar o’zaro teng va berilgan EYK dan bir necha marta katta bo’ladi.

2.