P. S. Su L t o n o V ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish asoslari

hosilning pishish muddatini kechiktirsa, yog‘ingarchiIik kamligi
esa suv tanqisligiga sabab bo‘ladi, ayniqsa lalmikor yerlarda
dehqonchilik qilish va o ‘rm onchilikka katta salbiy ta ’sir
ko'rsatadi.
6.4. Ekologiya ekspertizasi
Butun dunyo mamlakatlarida tabiatni saqlab qolish, insonni
o'rab turgan tabiiy muhit «sifati» mavjud va potensial energiya
resurslaridan o q ilo n a fo y d a la n ish , ta b ia td a g i ek o lo g ik
m uvozanatni saqlab qolish m asalalarini k o ‘zda tutuvchi
ekologik-iqtisodiy siyosatni shakllantirish uchun nazariy va
amaliy qadamlar zarurligi tan olingan. G ‘arb adabiyotlarida
«Har qanday qurilishi mo'ljallanayotgan obyektlarni tabiiy
muhitga ta’sirini baholash» ekologiya ekspertizasi tushunchasi
bilan m a’nodosh tushuncha sifatida keng targ'ib qilinadi.
Majburiy ekologik ekspertiza jarayonini amalda barcha
rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlarda yo'lga qo‘yilgan.
1969-yilda AQ SH da x o ‘jalik am aliyotida loyjhalarning
ekologiya ekspertizasi «Atrof-muhitni muhofaza qilish sohasida
m illiy siyosat to ‘g ‘risida»gi qonun qabul qilingach y o ‘lga
qo'yilgan: M amlakatda ekologiya ekspertizasi ishi federal
idoralarning asosiy faoliyati hisoblanadi. G ‘arb mamlakatlarida
«O byektlarning tab iiy m uhitga t a ’sirini b ah olash»ga
sarflanadigan mablag1 loyiha-smeta qiymatining o ‘rtacha 1
foizini tashkil qiladi. Chet mamlakatlar tajribasi ekologiya
ekspertizasining iqtisodiy samarasi yuqoriligini ko‘rsatmoqda.
0 ‘zbekiston Respublikasida mavjud ekologik muammolarni
yechish va tabiiy muhit sharoitlarini saqlash, tabiiy resurslardan
oqilona foydalanishning huquqiy, iqtisodiy hamda tashkiliy
asoslarini belgilab berish maqsadida qabul qilingan «Tabiatni

---