genni yo‘na!tirgan holda kiritish mumkin.
Normal gen hujayraga
kerakli bo'lgan oqsillar sintezini (fermentlar yoki boshqa moddalar)
ta’minlab bera oladi, shu orqali hujayrani funksiyasi joyiga tushib
organizm sog‘lomlashadi. Irsiy kasalliklami davolashni mana shu asl
(original) nanobiotexnologiyaga asoslangan usuli -
gen terapiya
deb
nom olgan. Gen terapiyani mana shunday bir marotabalik tadbiri ba’zida
irsiy kasallikni to‘lig‘icha davolashgacha olib keladi. Irsiy kasalliklami
ko'pchiligi xromosoma DNKsiga o‘zgargan («me’yoridan tashqari»)
gen kirib qolganligi bilan bogMiq. Bunday genni faoliyat ko‘rsatishi
organizmga faqat zarar olib keladi.
Organizm uchun zarur bo‘lgan genning funksiyasini qanday
to‘xtatish mumkin?
Bunday holatlar uchun olimlar tomonidan
davolashni original usuli ishlab chiqilgan va bu usul
genii targeting
yoki gen
«nokaut»
deb nom olgan.
Bu usul, muayyan genni
faoliyatini butunlay bosib qo‘yishga (o'chirib qo‘yishga) asoslangan.
Buning uchun normal genni, murtak hujayrada vaqtida «siniq» nusxa
bilan almashtiruvchi nanobiotexnologiya kerak. Genni «siniq» nusxasiga
nukleotidlardan iborat bo'lgan maxsus yamoq kiritiladi. «Siniq» nusxa
normal gendan faqat mana shu yamog'i bilan farq qiladi xolos. Yamoq
(qo'shimcha)
«siniq»
nusxa saqlagan irsiy axborotni o'qish vaqtini
orqaga surib qo‘yadi.
Shu sababli, bu gen kodlaydigan oqsil sintez bo‘lmaydi (gen
faoliyat ko'rsatmaydi), ya’ni kasallik paydo bo‘lmaydi. Hozirgi vaqtda
gen terapiya va gen targeting yordamida yuzlab kasalliklarga davo
topilgan.
Dostları ilə paylaş: 
