Tashuvchi oqsil - transmembrana oqsili o‘zini fazoviy strukturasini
o ‘zgartirib, moddalarni membrananing lipidli qavatidan o‘tishini
ta’minlovchi oqsil.
Oqsil-retseptor - hujayra membranasida lokalizatsiya bo‘lgan
spetsifik oqsil bo‘lib, u signalli moddalar (ligandlar) bilan bog‘lanib,
ular uzatadigan tashqi signalni qabul qilish xususiyatiga ega.
Biopolimerlar - strukturalari bir xil bo‘ I gan past molekular
birikmalar (monomerlar) dan tashkil topgan, tirik organizmlami
struktura qismi bo‘lgan va ularni hayotiy jarayonlarida muhim rol
o‘ynaydigan yuqori molekulali tabiiy birikmalar (oqsillar, nuklein
kisiotalar, polisaxaridlar va ulami hosilalari).
Kanal hosil qiluvchi oqsillar - o‘zini fazoviy strukturasi
o ‘zgarganda kanallar shakllantiruvchi oqsillar. Bu kanallar orqali ionlar
va boshqa organik moddalar o‘tib turadi.
Oqsillami modifikatsiyasi - polipeptidlami kimyoviy o‘zgarishi;
molekulani
fragmentlarga
boMinishi;
polipeptidlami
alohida
fragmentlarini yangi molekulaga tikilishi; oddiy oqsillami xilma-xil
moddalar
bilan
birikib,
murakkab
oqsillar -
glikoproteinlar,
lipoproteinlar, metalloproteinlar va boshqalar hosil qilishi; polipeptid
tarkibidagi alohida aminokislotalarni kimyoviy o‘zgarishi (oksidlanishi,
disulfid va vodorod b o g iar hosil qilishi).
Monomerlar - strukturasi o‘xshash va o‘zaro bir-birlari bilan
munosabatga kirishib, yuqori molekulali birikmalar - polimerlar hosil
qiluvchi monomerlar.
Nanobiosensor - sun’iy nanoqurilma bo‘lib, undagi retseptorlar
sezgir qavat (antitanalar, fermentlar va h.k.) to‘g‘ridan-to‘g‘ri biologik
materialda ma’lum komponent borligiga reaksiya qiladi. Bunda u ushbu
moddani konsentratsiyasi bilan funksional bog‘langan signalni tiklaydi.
Nanobiosensor konstruksiyasi bo‘yicha bir-biri bilan mustahkam
kontaktda turgan ikki - biokimyoviy va fizik o‘zgartiruvchilardan
tashkil topgan qurilma.
