Biochiplami ishlatilishi bakteriya va viruslami tezkor aniqlash
imkonini beradi. Biochip yordamida odamni individual, genetik o‘ziga
xosligini o‘rganish irsiy va onkologik kasalliklarga moyillik darajasini
aniqlash imkonini ham beradi.
8. Nanoustqurmalar ishlatib DNK ni sekvenlash
Ko‘p biotexnologiyalar DNK tarkibidagi nukleotidlarni ketma-
ketligini aniqlashga (DNK ni sekvenlashga) asoslanadi.
DNK
molekulasining uzunligini e’tiborga olgan holda, uni amalga oshirish
uchun aniq va tezkor DNK sekvenatorlar kerak. Ammo bitta odam
DNK sini sekvenatsiyasi, hozirgi paytda ishlab turgan texnika
yordamida amalga oshirilganda juda qimmatga tushadi va bir necha oy
vaqtni oladi (62-rasm).
62-rasm. Hozirgi vaqtda ishlatiladigan DNK sekvenator.
Arzon va tezkor DNK sekvenatsiyasini qanday ta’minlash
mumkin?
2005-yilda bu muammoni yechishga nanokonstrukturalar
aralashdi. Ular yuqori aniqlikka ega bo‘lgan hamda tezkor DNK
sekvenatorini yaratishga kirishdi va buning uchun nanoteshikchalar asos
qilib olindi. Yangi nanoqurilma DNK molekulasini nanoteshikchalarda
joylashishini bir nukleotid aniqligicha nazorat qilish imkoniyatiga ega.
Yangi DNK sekvenator odam genomini atigi bir necha soat davomida
«o‘qib
chiqish» imkonini beradi.Yangi usulni mohiyati DNK
molekulaiarini
nanoteshikchalar orqali
o‘tayotganlarida
Dostları ilə paylaş: