|
![](/i/favi32.png) Qafqaz müSƏlmanlari idarəSİAzərbaycan və Əhli-beyt irsiAzerbaycanda-Ehlibeyt-irsiAzərbaycan və Əhli-beyt irsi
20
anlamını ifadə edən “fəta” kəlməsindən törəmişdir.
Fütüvvət əhli bu kəlməni “Əlidən başqa igid (fəta) yoxdur
(
لاا ىتف لا
يلع
)”
10
hədisindən çıxış edərək istifadə etmiş və
Həzrət Əlini (ə) “fata”-lıq nümunəsi saymışlar. Bəzi mən-
bələrdə “fütüvvət” termininin ilk dəfə İmam Cəfəri-Sadiq
(ə) tərəfindən istifadə olunduğu qeyd olunur. Fütüvvət an-
layışı, həmçinin orta əsrlərdə Azərbaycanın ictimai hə-
yatında böyük təsir gücünə malik əxilik təşkilatında da xü-
susi əhəmiyyətə malik olmuşdur.
11
Nəticə olaraq qeyd edə bilərik ki, Əhli-beyt ənənə-
sinin ən önəmli xüsusiyyətlərindən sayılan insan sevgisi,
həlimlik, comərdlik, “insanlıq yoldaşlığı” prinsiplərini önə
çəkərək bu ənənə ətrafında təmərküz edən Azərbaycandakı
İslami yaşantı cəmiyyətdə birləşdirici və sülhsevər bir din
anlayışının hakim olmasında önəmli funksiya icra etmiş-
dir. Məhz bunun sayəsində Azərbaycan İslam dünyasının
bəzi bölgələrində olduğu kimi, heç vaxt dini və məzhəbi
zəmində bölünmüşlüyə əsaslanan ictimai struktura malik
olmamışdır.
10
Məhamməd Salih Mazəndarani. Şərhu Usulil-Kafi. Tarixsiz, c. 12, səh. 191.
11
bax: “Fütüvvet”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. c. 13, səh.; Yusuf
Benli. “Fütüvvetnâmelerde Hz. Ali Algısı”. Hikmet Yurdu. Yıl: 5, s: 5, sayı: 10,
Temmuz – Aralık 2012/2, səh. 33 – 60.
|
|
|